Podcasts | Theologie.nl

De theologie podcast dompelt je iedere drie weken onder in een theologisch onderwerp of debat. Aan de podcast werken toonaangevende Nederlandse theologen van dit moment mee. De focus van De theologie podcast ligt op actuele theologische publicaties in de breedste zin van het woord.

Luister op Spotify

Luister op Apple podcasts

Aflevering 80: ‘Waar raakt mijn verlangen, jouw verlangen?’

Met Claartje Kruijff

Veel mensen zijn losgeraakt van religie, maar herkennen zich in wat Julian Barnes zo mooi zei: ‘ik geloof niet in God, maar ik mis hem wel’. Of ze zeggen dat ze niet gelovig zijn, maar wel spiritueel. En dat ze wel willen geloven, maar het gewoonweg niet kunnen. Voor Claartje Kruijff is dit verlangen het beginpunt voor een nieuw gesprek over God. In haar boek Een God die in mij gelooft deelt ze herkenbare en intieme verhalen van haarzelf en de mensen die ze ontmoet. Vanuit deze verhalen verkent ze thema’s die in al onze levens voorbij komen — overgave, kwetsbaarheid, gemeenschap, vreugde en verlies — en verbindt ze aan hoe en wat we op die momenten kunnen en mogen geloven. Elsbeth gaat in deze aflevering van De theologie podcast met haar in gesprek.

Aflevering 79: Geloven is net als lezen of een instrument bespelen: er is altijd nog zoveel te doen, zoveel dat ongezien en ongekend bleef

Met Stephan Sanders

Elsbeth Gruteke gaat in deze aflevering met Stephan Sanders in gesprek. Stephan vertelt hoe het is om in God te geloven, hoe het geloof zijn leven heeft gekleurd en verbreed. Hij laat zien dat het geloof juist in zijn soberheid en eenvoud heel krachtig kan zijn. Aanleiding is zijn nieuwe boek Wonder, wonderlijk. Waar zijn boek Godschaamte vooral zijn zoektocht naar God beschreef, vertelt dit boek meer over zijn nieuw gevonden geloofsleven.

Aflevering 78: God heeft de angel van het absurde tenietgedaan

Met Arnoud den Boer

Arnoud den Boer, beschrijft in Theodyssee hoe zijn denken over het lijden een radicale verandering onderging. Hij illustreert zijn visie met het verhaal van de Odyssee. Net als Odysseus kiest God er vrijwillig voor om zich aan de mast te laten binden en zich over te geven aan alle vormen van lijden die de mens ervaart. Wanhoop, het verliezen van perspectief, het geworpen zijn in deze wereld, het absurde, ambigue en ambivalente, al deze ervaringen zijn onderdeel van de totaalervaring die de schepper gecreëerd heeft en zelf ondergaat. Door zich met de mens aan het lijden bloot te stellen heeft God de angel van het absurde tenietgedaan en een nieuwe manier van leven mogelijk gemaakt. Elsbeth gaat in deze aflevering van De theologie podcast in gesprek met Arnoud den Boer, universitair hoofddocent wiskunde aan de Universiteit van Amsterdam.

Aflevering 77: Erik Borgman: ‘Ik handel als ik zie dat er wat moet gebeuren en ik dat kan.’

Met Erik Borgman

‘Wat mijn drijfveren zijn? Dat vraag ik me eigenlijk nooit af.’ Na enig nadenken: ‘Onze Lieve Heer. Heel kort is dat uiteindelijk wel waar het bij mij om draait. Maar ik handel als ik zie dat er wat moet gebeuren en ik dat kan. Dat gaat min of meer vanzelf. Terwijl ik eigenlijk een verlegen jongen ben. Nog steeds ben ik niet iemand die graag naar voren stapt zo van: ‘kijk mij eens’. Verontwaardiging speelt zeker een rol als ik iets meemaak en denk: maar we weten toch met zijn allen wel beter? Dan heb ik moeite om te zwijgen. Niet omdat ik van strijd houd, in tegendeel, ik ben van het samenwerken, maar ik ga die niet uit de weg als het moet. Als ik iets vind, dan zeg ik wat vind. En dan vind ik het ook leuk om dat goed te zeggen. Erik Borgman die terugblikt op zijn loopbaan als hoogleraar theologie van de religie. Elsbeth gaat in gesprek met hem.

Aflevering 76: Wetenschap op de pijnbank. Hoe de wetenschap stukloopt op de ongrijpbare werkelijkheid

Met Patrick Chatelion Counet

In zijn boek Het absurde universum gaat Patrick Chatelion Counet na hoe de wetenschap, net als de theologie, vastloopt in een poging de ongrijpbare werkelijkheid te doorgronden. Hij laat zien dat wetenschappelijke theorieën, van oerknal tot zwarte gaten en de verwarrende kwantummechanica, steeds theoretischer worden en absurde trekken krijgen. Counet betoogt dat we de wetenschap, zoals eerder de theologie, kritisch moeten bekijken. Dit boek nodigt ons uit om het mysterie te omarmen en te erkennen dat geloof voortkomt uit het besef van het onverklaarbare. Tabitha ging met hem in gesprek over deze opmerkelijke ideeën.

Aflevering 75: Een filosofische brug naar God bouwen

Met René van Woudenberg

Veel mensen zien geloof in God en wetenschap als twee concurrerende grootheden. In zijn boek Een brug naar God stelt filosoof René van Woudenberg echter het tegenovergestelde standpunt voor. Hij argumenteert dat geloof in God en wetenschap uitstekend samengaan. Hij probeert te begrijpen hoe de dingen met elkaar samenhangen en vraagt zich af hoe het geloof in God zich verhoudt tot de wereld waarin wij leven. Hij laat zien hoe het geloof in God en de wetenschap elkaar kunnen omarmen en dansen op de grens van het onbekende. Deze nieuwe harmonie is essentieel om de betekenis van ons bestaan te doorgronden en opent de deur naar baanbrekende nieuwe perspectieven op het leven. In deze aflevering gaat Tom in gesprek met René.

Aflevering 74: Nee hè, moeten we deze discussie nu opnieuw voeren?

Met Douwe Steensma

Elsbeth heeft haar bedenkingen: moeten we het gesprek over de positie van de vrouw in de kerk nu opnieuw voeren? Douwe Steensma meent dat deze discussie nog altijd actueel is. Voor de meeste kerken wereldwijd geldt immers dat vrouwen worden geweerd uit de ambten. In zijn boek Geroepen tot de dienst stelt Douwe Steensma de veel aangehangen interpretatie aan de kaak die de deelname van vrouwen aan kerkelijke ambten verbiedt. Hij stelt dat dit verbod niet in overeenstemming is met wat de Bijbel leert. De Bijbel leert dat in Christus man en vrouw een gelijke gezagspositie mogen bekleden. Elsbeth gaat met hem in gesprek.

Aflevering 73: God in bits en bytes

Met Marcel Barnard

De info-technologische revolutie beheerst steeds meer ons leven. Het belang ervan zal verder toenemen nu kunstmatige intelligentie (AI) alomtegenwoordig is geworden. Wat betekent de informatietechnologie voor ons denken over God? In deze aflevering gaat Elsbeth Gruteke in gesprek met theoloog Marcel Barnard, auteur van het boek God in bits & bytes. Kan de God die we zochten in het woord uiteindelijk ook zijn tenten opslaan in kunstmatige intelligentie en gevonden worden in nullen en enen? Een God in bits & bytes?

Aflevering 72: Leven zonder God

Met Rik Peels

In debatten over godsgeloof hebben atheïsten, agnosten en gelovigen iets over het hoofd gezien. De aandacht is voornamelijk uitgegaan naar argumenten voor en tegen het bestaan van God, maar atheïsme zelf is niet voldoende onderzocht. Terecht hebben atheïsten ieder aspect van een godsdienstige levensbeschouwing aan de orde gesteld. Maar het wordt nu tijd om atheïsme zelf op die manier kritisch te onderzoeken. Wat is er zo aantrekkelijk aan atheïsme? Zijn er specifieke denkwijzen die mensen richting atheïsme leiden? En los van de vraag of de atheïstische argumenten het bestaan van God weerleggen, valt er misschien iets te leren van atheïsme voor ons allemaal? Tom en Tabitha in gesprek met prof. dr. Rik Peels die in zijn boek Leven zonder God op zoek ging naar de kern van het atheïsme.

Aflevering 71: Geobsedeerd door hoop

Met Jeanneke Scholtens en Tim Vreugdenhil

In hun boek Hoop denken Tim Vreugdenhil, een dominee die trends spot, en Jeanneke Scholtens, een toekomstonderzoeker die zin geeft, na over de toekomst van de kerk in een samenleving die constant verandert. Samen stellen zij drie vragen: Wat zien we om ons heen? Wat geloven we? Wat doen we vervolgens? Toekomstonderzoeker Jeanneke Scholtens en dominee Tim Vreugdenhil bieden een frisse, hoopvolle blik op de tijdgeest. Tom en Tabitha gaan met Jeanneke en Tim in gesprek. Niet alleen komen de grote en kleine trends van dit moment voorbij, vooral laten ze zien waaróm onze tijd zo geobsedeerd is door hoop. Voor iedereen die aanvoelt dat de samenleving nieuwe spirit nodig heeft!

De theologie podcast wordt gepresenteerd door Elsbeth Gruteke, Tom Mikkers en Tabitha van Krimpen. Elsbeth Gruteke, radiopresentator, historicus, theoloog en predikant. Als presentator werkt zij voor de Evangelische Omroep. Tom Mikkers is theoloog, predikant en werkzaam voor de EO als bedenker van nieuwe programma’s. Voor NPO Radio 1 maakt hij deel uit van het Nieuwsforum van Langs de Lijn EO en hij is te horen als side-kick in het programma Dit is de Zondag. Tabitha van Krimpen is de Jonge Theoloog des Vaderlands 2021/2022 waarin zij de verbinding zoekt tussen theologie, bedrijfskunde en maatschappelijke thema’s. Benieuwd wat je verwachten kunt? Beluister de trailer, of de nieuwste aflevering. Luister je liever via Apple Podcasts of Google Podcasts? Dat kan!