Rubriek: Jodendom
Perspectieven op ballingschap en een diaspora-bestaan
Uit Schrift 2021 - nummer 02 - 13 augustus 2021
Ballingschap is een beeld dat door Joden zelf met de eigen identiteit wordt verbonden terwijl ook buitenstaanders het beeld van de ‘wandelende Jood’ op zoek naar een plaats in betere tijden herkennen. Maar dat is slechts een gedeelte van het verhaal. Gedurende grote delen van de Joodse geschiedenis is sprake van een diaspora-bestaan – een zelf gekozen bestaan als minderheid te midden van een niet-Joodse omgeving. Zo trekt men zich terug achter zelfgebouwde muren die de mensen binnen moeten beschermen tegen de schadelijke invloeden van buiten. Een zuivere enclave te midden van een onreine poel des verderfs. Het is dit fenomeen dat ten grondslag ligt aan de (ultra-)orthodoxe gemeenschap die afgebeeld wordt in de serie Unorthodox van Netflix.
Melodie zonder woorden
Uit Open Deur 2021 - nummer 06 - 30 juli 2021
Shura Lipovsky treedt op als zangeres, schrijft tekst en muziek van nieuwe liederen. Zij vertelt verhalen, geeft workshops, dirigeert. Inspirerend en geïnspireerd is zij de ‘grande dame’ van de Jiddische muziek. Het is ergens begonnen.‘Ik was een meisje van vijf jaar oud. Mijn moeder nam mij mee naar een concert van zanger, dirigent, violist en […]
Waken is bewust afwijken
Uit Herademing 2019 - nummer 01 - 23 juli 2021
Waken in bijbelse zin is een bewust afwijken van de natuurlijke gang van zaken. Op de achtergrond staat het biologisch ritme dat we kennen uit het scheppingsverhaal: ‘Zo werd het avond en morgen: de eerste dag’ (Genesis 1:5). Onder normale omstandigheden voegt de mens zich naar dit voorgegeven patroon, ook de vrome mens: ‘Bij mijn neerliggen en mijn opstaan zal ik de Eeuwige prijzen.’ Waken is daarentegen een vrijwillig doorbreken van het gewone ritme van slapen en wakker zijn.
Oprecht veinzen
Uit Ouderlingenblad 2021 - nummer 05 - 4 juni 2021
Een arme boerenknecht kan jarenlang nauwelijks rondkomen van zijn karige loon. Op een dag vindt hij tijdens het ploegen een glimmende steen in de akker. Hij vermoedt dat die fraaie steen wel iets zou kunnen opleveren en gaat ermee naar de landheer. Die ziet meteen dat het een ruwe diamant betreft met een zeer grote waarde. Hij adviseert de knecht om naar de hoofdstad te reizen en de steen te laten taxeren door een erkend juwelier.
Gedeelde vreugde
Uit Ouderlingenblad 2021 - nummer 03 - 28 maart 2021
Een man met verlamde benen wilde graag naar buiten, maar dat lukte hem natuurlijk niet op eigen kracht. Nu had hij een goede vriend die beresterk was, maar daarnaast nogal doof. De lamme man vroeg aan zijn dove vriend toen die weer eens op bezoek kwam: ‘Als jij mij op je schouders door de stad wil dragen, dan zal ik jou de weg wijzen en de mooiste plekjes laten zien die ik ken. Wanneer we op deze manier samenwerken, hebben we er allebei voordeel van.’ ‘Afgesproken’, zei zijn vriend.
Shoshannah brombacher: ‘de goddelijke vonk wil bevrijd worden’
Uit Herademing 2020 - nummer 04 - 9 maart 2021
‘In het joodse denken is de hele kosmos verbonden met het goddelijke. In ieder onderdeel van ons universum zit goddelijk licht verstopt.’ De joodse prediker en kunstenares Shoshannah Brombacher vertelt hoe je dat licht kunt ontdekken.
Vastgelopen in de modder
Uit Ouderlingenblad 2021 - nummer 01 - 5 februari 2021
Toen rabbi Mordechai van Radzin eens het leerhuis van een andere stad bezocht, ontmoette hij een groepje chassidiem (volgelingen van een chassidische rebbe) die in een felle discussie verwikkeld waren. Omdat ze er samen niet uitkwamen, vroegen ze rabbi Mordechai om een uitspraak te doen: wie van hen had er nu gelijk? Maar in plaats van een bijdrage te leveren aan hun scherpe debat vertelde hij een verhaal.
Er mag dan niets gegeten worden dat zuurdesem bevat…
Uit Schrift 2020 - nummer 04 - 5 februari 2021
Oorsprong en betekenis van het Pesachmaal Het huidige Pesachmaal kent een lange ontwikkeling met verschillende oorsprongen en interpretaties. Tegenwoordig markeert Pesach het oogstseizoen en een historische gebeurtenis: in dit zeven of acht dagen durende feest in het voorjaar wordt de bevrijding door de uittocht uit Egypte herdacht en gevierd. In deze bijdrage sta ik stil […]
Joods eten in de Bijbel
Uit Schrift 2020 - nummer 04 - 5 februari 2021
Spijs- en reinheidswetten in de praktijk Veel mensen, vooral jonge mensen, zijn tegenwoordig kritisch op wat ze eten. Ze eten bijvoorbeeld geen vlees of zijn er spaarzaam mee vanwege de manier waarop dieren behandeld worden. Eenzelfde oplettendheid is al duizenden jaren normaal voor Joden. Spijswetten maken hen opmerkzaam op wat ze eten, vooral wat vlees […]
Paulus, de Joodse apostel van de heidenen
Uit Schrift 2020 - nummer 03 - 18 november 2020
Bij alle nieuwtestamentische teksten is het relevant om te vragen naar hun verhouding met de Joodse omgeving waarin ze zijn ontstaan, zoals dit nummer van Schrift laat zien. Maar bij de brieven van Paulus is dit een steeds terugkerend punt en zijn er de laatste decennia belangrijke verschuivingen geweest: niet langer wordt Paulus gezien als […]