Teksten over vasten en verootmoediging staan centraal bij het begin van de Veertigdagentijd. Dat mag wel programmatisch genoemd worden voor deze periode. Het gaat hierbij vooral om de vraag hoe de mens zich moet verhouden tegenover God. Niet manipulatief, maar met een oprechte en deemoedige houding. De achterliggende intentie bij de praktijk van het vasten of bidden is van doorslaggevend belang. Met welke bedoelingen gedraagt iemand zich als een religieus persoon, en welke innerlijke motieven spelen een rol?

Matteüs 6:17-18a
Oculi
Als jullie vasten, was dan je gezicht en wrijf je hoofd met olie, zodat niemand ziet dat je aan het vasten bent, alleen je Vader, die in het verborgene is.
Schriftlezing: Matteüs 6:16-18
Het eigene van de zondag
De Veertigdagentijd, waarvan Oculi de derde zondag is, draagt verschillende namen die verschillende aspecten van de tijd aanduiden. Het […]

‘Ik houd mijn oog gericht op de HEER’
Psalmen 25:15
Deze preekschets komt uit de handreiking ‘Ik ben er voor jou’ van het Steunpunt liturgie.
Algemeen – het eigene van deze zondag, Oculi
De derde zondag van de veertigdagentijd is evenals de tweede genoemd naar een vers uit Psalm 25, nu het vijftiende: ‘Ik houd mijn oog (Oculi) gericht […]

Wie heeft het voor het zeggen in de kerk? God natuurlijk. Uiteindelijk wel. Het gezag berust bij Hem. Alleen, het wordt bemiddeld door menselijke tussenpersonen. Dat kan liefelijk gaan, als getrapte watervalletjes. God stort zijn gezag liever niet over mensen uit als een Niagarawaterval. Zijn indirecte regering, met inschakeling van tussenpersonen, is een feest van participatie. Het kan helaas ook gierend misgaan. Bemiddeling kan verduistering worden. Tussenpersonen kunnen zichzelf opwerpen als de hoofdpersoon. De zeggenschap van God is dan naar de achtergrond verdrongen.

Misschien wel het belangrijkste woordje uit de schriftlezingen: ‘vandaag’ (Lucas 4:21). Niet het onbereikbare verleden waar je weemoedig op terugblikt. Niet de gedroomde toekomst van je goede voornemens. Vandaag: het heden der genade. Vandaag kan alles anders worden. Vandaag kan het genadejaar van de Heer beginnen. Daar mikt de liturgie op. We laten onze verglijdende ‘al-tijd’ aanraken door het goddelijke heden der genade.

In onze christelijke traditie kennen we verschillende rijtjes om onze gedachten over onze relatie met God te ordenen. Zo’n optelsom als geheugensteun zijn de zeven werken van barmhartigheid: de hongerigen te eten geven, de dorstigen te drinken geven, de naakten kleden, de vreemdelingen onderdak bieden, de zieken bezoeken, de gevangenen bezoeken en de doden begraven. […]

Bij Jesaja 58,1-10, 2 Korintiërs 5,20-6,10 en Matteüs 6,1-6.16-21
Aswoensdag: weten dat je stof bent en weer stof zult worden. Dag van het askruisje. Wie het tot Pasen kon bewaren, kreeg een nieuw pak, zei mijn oma. Een grapje naast die heftige stofboodschap, want natuurlijk moest je in bad en dat nieuwe pak kwam er […]

‘De vreemdeling die zich met de Heer heeft verbonden, laat hij niet zeggen: ‘De Heer zondert mij zeker af van zijn volk’. En laat de eunuch niet zeggen: Ik ben maar een dorre boom’.
Jesaja 56 : 3

• Schriftlezing: Jesaja 56 : 1-8
• Overige lezingen: Efeziërs 2 : 19-22
• Thema: Goddelijke empathie […]

Schriftlezingen: Jesaja 2:1-5, Marcus 13:24-37

Het eigene van deze zondag
Deze eerste advent zet de toon voor de adventszondagen die volgen. Het is zondag Ad te levavi, ‘Tot u heb ik [mijn ziel] opgeheven’. De adventstijd zet in met verlangen: het verlangen naar en het verwachten van God. Door dat verlangen wordt de hele adventstijd getekend, […]

Jesaja 61:1
Derde zondag na Epifanie
‘De Geest van God, de heer, rust op mij want de heer heeft mij gezalfd.’
Schriftlezingen: Jesaja 61:1-9; Lucas 4:14-21
Het eigene van de zondag
Op 6 januari van een jaar breekt liturgisch gesproken de epifanietijd aan. Als lezingen in de kerk staan dan in de regel teksten op het rooster die […]