Spreuken 9:10
Eenentwintigste zondag na Pinksteren
De vreze des Heren is het begin der wijsheid en het kennen van de Hoogheilige is verstand.
Schriftlezing: Spreuken 9
Het eigene van de zondag
De herfsttijd heeft een veel minder uitgesproken liturgische kleur dan de bijzondere jaarkringen. Voor de komende weken zijn teksten uit de wijsheidsliteratuur gekozen. Dat biedt […]

Bij Spreuken 9:1-18 en Matteüs 25:1-13
De gelijkenis van de vijf verstandige en de vijf domme meisjes staat op het rooster voor de zevende zondag van de herfst. Die valt dit jaar samen met de viering van Allerzielen: dat biedt ongedachte perspectieven, maar ook (morele?) valkuilen.
De gelijkenis maakt deel uit van een groter geheel, […]

Bij Spreuken 9,1-18 en Matteüs 25,1-13
Het verhaal van de bruidsmeisjes is in onze hedendaagse context niet gemakkelijk te verstaan. Solidariteit en delen zijn voor gelovige christenen belangrijke waarden. Men verwacht dan ook dat de meisjes onderling olie delen of dat de bruidegom het achteraf zal opnemen voor de meisjes die geen olie […]

Spreuken 30:15, 16
Drieëntwintigste zondag na Pinksteren
De bloedzuiger heeft twee dochters: geef, geef! Deze drie zijn onverzadelijk, vier zeggen nooit: Het is genoeg: het dodenrijk en de onvruchtbare schoot, de aarde die nooit van water verzadigd wordt, en het vuur dat nooit zegt: het is genoeg!
Schriftlezing: Spreuken 30:1-16
Liturgische aanwijzingen
In tekst en preek komen […]

zuil of pilaar, pijler
Elke aannemer weet dat een bouwwerk zonder goed fundament veroordeeld is tot snel verval. Het fundament vormt de basiskwaliteit van alle bouwsels. Huizen, bruggen, torens en vele andere gebouwen met solide fundamenten zijn veilig, duurzaam en betrouwbaar. Hetzelfde geldt voor verdiepingen en bouwsels die op zuilen of pijlers rusten.
Het oude Israël bouwde […]

In veel gemeenten kent de liturgie van de ochtenddienst de lezing van de Tien Geboden. Die wordt dan meestal gelezen aan het begin van de kerkdienst, uit Exodus 20, vóór de Schriftlezing en gevolgd door een Psalm. Veel kerkmensen horen de vertrouwde klanken van de wet en luisteren nauwelijks. Behalve als het net even iets […]

Vrouwe wijsheid bij Hildegard van Bingen
Vrouwe Wijsheid heeft een enorme invloed gehad op de geschiedenis van de spiritualiteit. Aan haar werden eeuwige eigenschappen toegeschreven, die ons bestaan en ons samenleven kunnen verrijken. Zij is een eeuwige gestalte, niet gebonden aan tijd en plaats en roept ons op tot een verlossende ommekeer en een keuze voor […]

De verbinding tussen God en Israël is in de Hebreeuwse Bijbel niet alleen een menselijke zaak, maar iets dat gevoeld wordt door alle schepselen die de wereld delen met Gods volk. Het gaat daarbij niet alleen om dierlijke schepselen, maar om allerlei elementen in de natuur. Rivieren, bomen, bergen en zelfs sterren blijken op complexe manieren met God en met het volk Israël in relatie te staan. De teksten beschrijven hoe dit soms gepaard gaat met vreugde, soms met treurnis, maar ook met zaken als oor

Overzicht
Het boek Spreuken is een verzameling van verschillende collecties spreuken en gedichten. Sommige hebben een eigen titel of kopje, zoals ‘Spreuken van Salomo’ of ‘Woorden van Lemuël’. In andere gevallen geeft een inleiding aan dat een nieuwe collectie begint, zoals in 22:17-21:

22:17

Buig je oor en luister naar de woorden van de wijzen

[…]

De hellenistische stad Alexandrië in de Nijldelta wordt traditioneel aangeduid als de plaats waar het boek Wijsheid is ontstaan. Dat staat niet helemaal vast maar wordt wel heel waarschijnlijk als men kijkt naar de bedoeling van de auteur en naar de thema’s die hij ontwikkelt. Deze, door Alexander de Grote in 313 voor Christus gestichte, […]