Lachen om Levie
Komisch bedoeld antisemitisme (1830-1930)
Lachen om Levie
Komisch bedoeld antisemitisme (1830-1930)
Auteur:
Ewoud Sanders
In 1850 bedacht de Amsterdamse onderwijzer Jan Schenkman (1806-1863) een personage dat een zware stempel zou drukken op de Nederlandse cultuur: Zwarte Piet. Vijf jaar later creëerde hij een ander succesvol personage: de even laffe als lepe joodse soldaat Levie Mozes Zadok. Beide figuren wekten de spotlust op. Levie was zelfs een rage. In 1855 verkochten elkaar genadeloos beconcurrerende uitgevers binnen enkele maanden ruim 56.000 Levie Zadok-drukwerkjes. Hoe is dat daverende verkoopsucces te verklaren? Welk beeld werd er in die teksten van joden geschetst? En hoe werd er in de loop van de tijd op gereageerd?
Naar aanleiding van deze publicatie wijdt het Joods Historisch Museum vanaf eind oktober 2020 een mini-expositie aan de Zadok-uitgave.
