Beschuit zonder muisjes – als kinderen krijgen niet vanzelf gaat

Deze zomer verscheen de tweede druk van het boek Beschuit zonder muisjes. Als je lang moet wachten op een baby. Marije Vermaas-Boer, die het schreef samen met Martine van Blaaderen, schrijft er een blog over.
Op de mat vind ik een stapeltje post. Een rekening, post van een ontwikkelingsorganisatie, reclamefolders en een nieuwsbrief van een vooraanstaand zendelingsechtpaar. Ik maak de laatste brief open en lees: ‘We hebben er weer een kleinkind bij! Wat fantastisch, God is goed!’
Het zendelingsechtpaar schrijft een half A4 enthousiast over de nieuwste kunstjes van de andere kleinkinderen en hoe het gaat met de ouders van deze ‘leuke baby’s’.  Ik lees verder. Met geen woord wordt gerept over hun andere kind. Zij heeft een leuke relatie, maar geen kinderen.  Waarschijnlijk is het zendelingsechtpaar zich er totaal niet van bewust dat het niet noemen van hun dochter voor haar confronterend en pijnlijk is. Zij zou zomaar kunnen denken dat haar ouders kennelijk niets in haar leven de moeite waard vinden om in hun nieuwsbrief op te nemen.
Eenzaamheid
In de interviews die wij met elf stellen hielden voor ons boek Beschuit zonder muisjes kwamen dit soort voorbeelden steeds ter sprake. Iemand vertelde: ‘In mijn ouderlijk huis hangt de gang vol met familiefoto’s van mijn zussen en broers. Er hangt geen foto van ons – wij hebben immers geen kinderen.’ Het gevoel dat deze jongeman hierover had? ‘Voor mijn gevoel tel ik bij mijn ouders niet mee. Verjaardagen, feestdagen: ik vermijd ze het liefste, omdat het toch alleen maar om de kinderen draait.’
Ongewenste kinderloosheid is een groot en vaak stil verdriet. Mensen praten er niet makkelijk over, zij voelen zich regelmatig eenzaam en buitengesloten. Reacties uit hun omgeving versterken dit gevoel. Jonge stellen die graag kinderen willen krijgen, worstelen daarnaast met allerlei gevoelens en vragen.  ‘Hoe ver mogen we gaan met medische onderzoeken en hulp?’ ‘Als ik niet met deze man of vrouw was getrouwd, dan had ik waarschijnlijk wel kinderen gekregen. Moeten we echt bij elkaar blijven?’ ‘Waarom verhoort God wel het gebed van mijn broer voor een kind en blijft het bij ons – maand na maand – stil?’
In de kerk
Natuurlijk hoop je dat er in de kerk plek is voor deze vragen. Maar juist in deze context wordt het verdriet vaak extra gevoeld, omdat in veel kerken kinderen een grote plek innemen. Denk bijvoorbeeld aan het wekelijkse kindermoment, alle speciale gezinsactiviteiten, doop/opdraagdiensten, moederkringen, het gesprek bij de koffie over kinderen.  Juist in de kerk spreek je over kinderen krijgen (en niet nemen); het leven is een geschenk van God. En dat roept veel geloofsvragen op: ‘Waarom geeft God het ons dan niet?’ Als blijkt dat kinderen krijgen niet vanzelf gaat, gaan veel stellen opnieuw zoeken naar Gods wil in hun leven. Ze vragen zich dikwijls af of ze iets verkeerds hebben gedaan, of dat ze te weinig geloof hebben.
Simpele antwoorden op deze vragen bestaan niet. Toch zijn veelgehoorde opmerkingen als je vertelt dat je niet of moeilijk zwanger kunt worden: “Rust eens lekker uit”, of “Geloof dat God het jullie zal geven, jullie tijd komt nog wel”. In de kerk is dit vaak niet anders. Hoe goed bedoeld ook, deze opmerkingen komen vaak ongevoelig over.
Tips voor mee-levers
In ons boek Beschuit zonder muisjes komen al deze thema’s aan bod. We schrijven over seksualiteit en intimiteit, over geloofsworstelingen, over de medische malle molen, over het omgaan met pijnlijke opmerkingen van anderen. En ook bieden we tips en inzichten voor mee-levers: pastoraal werkers, familie en vrienden van iemand die moeilijk of geen kinderen kan krijgen.
Dat het voorziet in een behoefte is duidelijk. Binnen een jaar was de eerste druk uitverkocht,  lezers geven aan dat het boek herkenbaar en taboedoorbrekend is en mee-levers vinden dat het boek eye-openers biedt over manieren waarop je er voor deze stellen kunt zijn. Een aanrader dus voor iedereen die te maken krijgt met niet gemakkelijk zwanger worden – voor henzelf en voor mensen in hun omgeving.
‘Wij wachten bijna 2 jaar op een kindje… en wij zijn niet de enige! Wat een herkenning; iedere maand in de achtbaan van emoties, de teleurstelling en op naar de volgende kans! met veel tranen heb ik het boekje gelezen, maar ook de handvatten die het boekje geeft… praktisch en het helpt mij enorm in het hele proces van wachten, wachten, wachten.’
Reactie van een lezer
Meer informatie over het boek, tips, recensies en voor het plaatsen van bestellingen, kijk op www.beschuitzondermuisjes.nl.
Bekijk het filmpje waarin de auteurs vertellen over het boek.

Beschuit zonder muisjes – als kinderen krijgen niet vanzelf gaat

Deze zomer verscheen de tweede druk van het boek Beschuit zonder muisjes. Als je lang moet wachten op een baby. Marije Vermaas-Boer, die het schreef samen met Martine van Blaaderen, schrijft er een blog over. Op de mat vind ik een stapeltje post. Een rekening, post van een ontwikkelingsorganisatie, reclamefolders en een nieuwsbrief van een […]