Menu

Dag 21 – Alles wat jij over het licht van kerst wilt weten

Redactie Theologie.nl

 Kerst in het licht van Loofhuttenfeest
Wij Noord-Europeanen halen de lente niet zonder een lichtfeest in de winternacht. Lang voordat Willibrord in onze lage landen voet aan wal zette, vierden onze verre voorouders jaarlijks hun midwinter-feest. Dat gebeurde zodra ze merkten dat het licht de duisternis opnieuw te slim af geweest. Tijd voor het Joelfeest. Leve de zon!
 
‘Christus is onze nieuwe zon!’, zei de kerk.
‘Goed, bisschop, dan vieren we op uw gezag midwinter als Christusfeest. Maar in het holst van onze Europese winter blijven we ook de wederkomst van het zonlicht bejubelen. Als altijd. Met Kerst zijn christenen gewoon weer even heiden’.
 
Wat kan de kerk doen?
Het kerstevangelie op maat van de heiden snijden?
Daarover weet de Heliand breed uit te halen, de negende eeuwse bewerking van het Evangelie voor het Saksenvolk. In deze tekst is Christus de Held van het verhaal. Maria wikkelt haar pasgeboren Kind in doeken en tooit het vervolgens met kostbare sieraden. Het gaat tenslotte om een telg uit het koningsgeslacht van David. De wereldberoemde schapen in de kerstnacht – die Lucas overigens niet noemt, evenmin als de stal – worden opgewaardeerd tot paarden. Je bent een koningskind of je bent het niet.
Maar dat het Joodse jongetje op de achtste dag wordt besneden en dan de naam Jezus krijgt, vermeldt de Heliand niet. Dat hun nieuwe Heiland een besneden Jood zou zijn, is blijkbaar heel wat bruggen te ver voor de Saksen.
Zo kunnen we het kerstevangelie aanpassen aan onze bestaande cultuur. Maar hoe ver gaat dat?
 
Hebben we enig idee hoe zou Jezus zelf zou denken over onze kerstvieringen à la de Heliand? Een even absurde als logische vraag. Ooit zei Jezus: ‘Ik ben als een licht in de wereld gekomen …’ (Johannes 12:46). Prachtige invulling van ons winters lichtfeest op het eerste gehoor. Christus onze nieuwe zon.
Maar bij nader inzien blijkt het niet de zon te zijn die hier straalt. Jezus spreekt over zichzelf als een licht nadat hij met zijn Joodse volk het Loofhuttenfeest heeft gevierd. Israël woont tijdens dit feest een week lang in hutten, in tenten zoals eenmaal in de woestijn. Zonder gids kom je die woestijn niet door. Die gids is een wolk die in het donker begint te stralen als een vuurzuil. Dan heb je licht over je pad.
 
Zó stelt Jezus zich voor. Wie mij – vuurkolom in de woestijn – volgt, zal in de duisternis niet wandelen – we zijn dus onderweg – maar zal het licht van het leven hebben (Johannes 8:12).
De geboorte van Jezus is trouwens letterlijk met Loofhuttenfeest verbonden in de kersttekst bij uitstek: ‘En het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond’ (Johannes 1:14). Je moet alleen letterlijk vertalen zoals de Naardense Bijbel doet en dan zie je het meteen: Het spreken is vlees-en-bloed geworden / en heeft bij ons zijn tent opgeslagen …
 
Jezus, het licht der wereld.
Dat is Kerst in het licht van Loofhuttenfeest.
 
We zijn benieuwd naar uw tips. Reageer nu via Facebook.
 
Blog geschreven door: Dr. Henk Vreekamp
Auteur van onder andere de boeken Zwijgen bij volle maan en De tovenaar en de dominee
 

Dag 21 – Alles wat jij over het licht van kerst wilt weten

 Kerst in het licht van Loofhuttenfeest Wij Noord-Europeanen halen de lente niet zonder een lichtfeest in de winternacht. Lang voordat Willibrord in onze lage landen voet aan wal zette, vierden onze verre voorouders jaarlijks hun midwinter-feest. Dat gebeurde zodra ze merkten dat het licht de duisternis opnieuw te slim af geweest. Tijd voor het Joelfeest. […]

Nieuwe boeken