Een bijbel bij de bijbel – door Evert van der Veen

Waar gaat het uiteindelijk om in de bijbel en kunnen er zinvolle hoofdlijnen worden getrokken waardoor wij snel een goed en verantwoord overzicht krijgen op de bijbelse boodschap in al haar veelkleurige diversiteit? De Bijbel theologisch gaat die uitdaging aan en probeert deze niet gemakkelijke vraag te beantwoorden.
Het boek is zeer overzichtelijk opgebouwd: het eerste deel geeft hoofdlijnen van alle bijbelboeken en het tweede deel bespreekt een aantal bijbelse thema’s die vanuit deze bijbelboeken naar voren komen.
De bespreking van de Bijbelboeken is in het algemeen redelijk uitvoerig en daardoor informatief. Het biedt niet zozeer een overzicht van de belangrijkste verhalen en probeert ook niet in het kort de hele inhoud weer te geven maar graaft een dimensie dieper en geeft antwoord op vragen als: wat zijn de theologische motieven in dit bijbelboek, welke (kern)woorden spelen een centrale rol, welke thema’s houden de schrijver bezig?
Dat gebeurt in het algemeen op een wijze dat men – ook als ingewijde – er iets aan heeft omdat er een toegankelijk overzicht wordt geboden dat toch voldoende diepgang heeft. Slechts hier en daar stelt deze opzet ietwat teleur. Zo is de aandacht voor de twaalf kleine profeten toch wel wat beperkt te noemen want het eigene van iedere profeet had wel meer uitgewerkt kunnen worden waardoor de zeggingskracht en inhoudelijke verdieping was gegroeid.
Het boek Openbaring wordt algemeen als een moeilijk boek beschouwd waarbij de uitleggingen nogal uiteen kunnen lopen. Juist daarom had er meer aandacht aan besteed dienen te worden om het karakter van dit boek wat grondiger te peilen dan nu is gebeurd.
De gekozen thema’s in het tweede hoofddeel worden in de inleiding verantwoord als voortgekomen uit de bijbelboeken. Daar valt moeilijk iets tegenin te brengen maar juist daarom valt op dat een aantal belangrijke bijbelse thema’s jammer genoeg ontbreekt waarvan ik mij afvraag waarom dat het geval is.
Ik denk aan woorden als geloven, Gods Koninkrijk, zonde, vergeving, offer, verhaal / gelijkenis. De afwezigheid van deze woorden vind ik moeilijk te begrijpen daar het toch gaat om elementaire bijbelse begrippen.
Opvallend zijn de thema’s ‘het alledaagse’ waarin het gewone, menselijke leven wordt besproken en ‘seksualiteit’. De thema’s godsbeeld en mensbeeld had ik liever God en mens genoemd want het woord ‘beeld’ verraadt onze theologische visievorming en stamt niet uit de bijbel.
Desondanks: een mooie gids bij het Woord!
Klaas Spronk en Archibald van Wieringen: De Bijbel theologisch. Hoofdlijnen en thema’s Meinema Zoetermeer, 452 pag. gebonden, € 47,50. De Bijbel theologisch was een van de genomineerde titels voor het beste theologische boek 2012. Eerder verschenen in deze reeks: De Bijbel cultureel (beste theologische boek 2011), De Bijbel cultureel en De bijbel spiritueel.

—
Evert van der Veen, predikant Protestantse Gemeente Nunspeet is vaste recensent op Theoblogie. Hij recenseert ook voor Nederlands Dagblad en Christelijk Weekblad.

Een bijbel bij de bijbel – door Evert van der Veen

Waar gaat het uiteindelijk om in de bijbel en kunnen er zinvolle hoofdlijnen worden getrokken waardoor wij snel een goed en verantwoord overzicht krijgen op de bijbelse boodschap in al haar veelkleurige diversiteit? De Bijbel theologisch gaat die uitdaging aan en probeert deze niet gemakkelijke vraag te beantwoorden. Het boek is zeer overzichtelijk opgebouwd: het eerste deel […]