“(RELIGIE)JOURNALIST: GEBRUIK JE VERBEELDING!”

Ja, de toekomst van religiejournalisten is onzeker; maar is de toekomst dat niet altijd? Voor Ida Overdijk, eindredacteur religie & cultuur bij de IKON en hoofdredacteur van Nieuwwij.nl, geen pessimisme: “Verandering begint maar al te vaak vanuit de marge, en daar zitten we nu als religiejournalisten. Dus wees creatief en probeer terrein te winnen, in plaats van te jeremiëren. Het lot van onze reli-journalisten-gemeenschap hangt af van een creatieve minderheid.” Door: Elze Sietzema-Riemer
Wat is religiejournalistiek?
“De vraag die daaraan vooraf gaat is: wat is religie? Ik hanteer de definitie dat religie vorm, waarde en richting geeft aan het menselijk bestaan. De Grote Vragen komen aan bod: Hoe moeten we leven? Wie zijn wij? Wat is waar en goed? Wat mag ik hopen? Hoe moet ik handelen? Het gaat dan ook over zingeving en ethische reflectie. Deze twee polen zijn daarmee het domein van de religiejournalistiek. Wel met het venster op de wereld, want hier lijkt religie er soms niet toe te doen, op wereldniveau is religie booming business. Europa is wat dat betreft een klein eiland omgeven door een zee van religies. En het interessante is dat we door de migratie in een global village leven en dus ook hier in Nederland een grote diversiteit aan religieuze stromingen herbergen. Als reli-journalist heb je never a dull moment, zolang je maar oprecht nieuwsgierig bent.”
Is er toekomst voor religiejournalisten?
“Zeker, mits je naast kennis van religie en grote nieuwsgierigheid bent toegerust met een flinke dosis creativiteit en ambitie. Wel is het misschien handig om jezelf niet als ‘religiejournalist’ op de kaart te zetten. En om de wijde (journalistieke) wereld in te trekken, in plaats van je te verschansen in een uit de verzuiling voortkomende enclave. Niet alleen met het oog op de toekomst, maar ook omdat je daar belangrijk werk staat te doen. Dus infiltreer in andere redacties, zet daar een aantal zaken goed op de agenda. Uiteindelijk moet je ook je eigen mogelijkheden mede creëren. Als je alleen maar uitgaat van de status quo en denkt dat alles achteruit gaat, ja, dan is dat ook zo. Dat wordt een self fulfilling prophecy. De dood van religiejournalistiek is natuurlijk overdreven. Religie zelf is immers onuitroeibaar. En je hoeft echt niet te geloven om te zien dat religie wereldwijd een factor van betekenis is. Over de 21e eeuw wordt juist gezegd dat het de eeuw van de religie is. Als reli-journalist is er dus zeker werk aan de winkel.”
Wat maakt een religiejournalist goed?
“Reli-journalisten dienen als eerste kennis van zaken te hebben: je moet immers de dingen binnen een context weten te plaatsen. Maar net zo belangrijk vind ik dat je mensen weet te inspireren. Dat doe je denk ik door een goede verspieder te zijn van het religieuze landschap; door je voelsprieten uit te zetten en te zien wat er leeft en waar mensen mee bezig zijn en daarop te anticiperen, hetzij door scherpe analyses, hetzij door duiding. Daarbij ben je eindeloos nieuwsgierig en probeer je de ander te begrijpen. Empathie dus. En dat is iets anders dan het eens te zijn. Inspirerende journalisten die tegenwicht bieden aan de waan van de dag die veel media beheerst, dat is volgens mij hard nodig.”
Religiejournalistiek is dus ook iets idealistisch?
“Ik vind van wel ja. Wim Wenders, een Duitse filmmaker, zei eens over die negatieve berichtgeving: ‘Als je de mensen andere beelden laat zien, zijn ze misschien in staat hun geloof in het leven terug te krijgen. Want nu zien ze alleen afschuwelijke beelden die angst oproepen’. Dat wil niet zeggen dat je de slechtheid niet meer aankaart. Ik ben niet zo’n idealist die op een roze wolk zit. Maar taal creëert ook een werkelijkheid.
Het betekent dat je tegenwicht biedt en hoopvol bent. Dat is volgens mij niet iets dat alleen voorbehouden is aan religiejournalisten, maar aan alle journalisten. Met cynisme komen we er niet.”
Lees het volledige interview op Nieuwwij.nl.

“(RELIGIE)JOURNALIST: GEBRUIK JE VERBEELDING!”

Ja, de toekomst van religiejournalisten is onzeker; maar is de toekomst dat niet altijd? Voor Ida Overdijk, eindredacteur religie & cultuur bij de IKON en hoofdredacteur van Nieuwwij.nl, geen pessimisme: “Verandering begint maar al te vaak vanuit de marge, en daar zitten we nu als religiejournalisten. Dus wees creatief en probeer terrein te winnen, in plaats van […]