Als mijn grootmoeder van moederszijde, Zwaantje Carrière-Rinses, bij ons logeerde, luisterde ik samen met haar naar de meditaties van Van Ruler voor de AVRO-microfoon. Dikwijls wanneer ik zijn teksten lees, besef ik weer een geloofsverbondenheid met haar. Die band kan ik niet verbreken.
Paul Silas Petersons The Early Barth,1 een studie die een bewerking vormt van het manuscript waarop hij aan de universiteit van Tübingen zijn Habilitation haalde, is al even provocatief voor bewonderaars van de theoloog Karl Barth als zijn in 2015 uitgegeven Dissertation over Hans Urs von Balthasar was voor diens, met name diens Rooms-Katholieke bewonderaars.2
Na de liberale omwenteling van 1848 fungeerde de naam van de filosoof Spinoza als een wachtwoord voor het liberaal-zijn. Zijn denken bood, in een situatie waarin gevestigde religieuze tradities sterk aan betekenis inboetten, de gelegenheid de moderne natuurwetenschap geheel serieus te nemen en tegelijk een nieuwe eenheidsvisie, een nieuw beeld van mens en wereld voor ogen te krijgen. Daarmee speelde de naam Spinoza tegelijk ook een constitutieve rol op de scheidslijn tussen het liberalisme en een zich nieuw constituerende orthodox-gereformeerde stroming.
K.H. Miskotte stelt in het derde hoofdstuk van zijn Bijbels ABC, Naam: ‘Naam is openbaring’. Vervolgens in hoofdstuk 4, Godsnamen: ‘De Naam heeft zijn wortel in één Godsnaam. Het is de naam JHWH, het beste weer te geven als “Ik zal bij u zijn, zoals ik bij u zal zijn” (Exodus 3:14). En daarna: ‘De Naam heeft gestalte aangenomen in een mensenleven; een heel mensenleven is restloos tot openbaring geworden.
In ‘Bijbels ABC’ spelt K.H. Miskotte een aantal oerwoorden uit de Bijbel en uit zijn eigen cultuur. Het boekje, dat in 1941 verscheen en sindsdien vele malen is herdrukt, stelt ook nu nog relevante vragen over de verschillen tussen de bijbelse oerwoorden en die van onze eigen tijd.
De aantekeningen die hier volgen, zijn van de hand van een systematisch theoloog. Het hier afgedrukte artikel is een bewerking van de hoofdlezing, die beoogd was gehouden te worden op de studiedag ter gelegenheid van de presentatie van de 60e aflevering van de Postille, op 3 oktober het Protestants Landelijk Dienstencentrum te Utrecht. Diens taak […]
Haggaï 2:20c Zevenentwintigste zondag na Pinksteren Van deze dag af zal Ik zegenen! Schriftlezing: Haggaï2:10-23 Liturgische aanwijzingen Evangelielezing: in Lucas 21:29-33 (36) komen zowel de vijgenboom als de nabijheid van het nieuwe regime uit de Haggaï-tekst terug. Psalm 148 roept de hele schepping op om in te stemmen met de lofzang voor Jhwhdie zijn volk […]
Haggaï 2:7b, 8 Zesentwintigste zondag na Pinksteren Nog eens, nog een weinig is het en Ik doe beven de hemelen en de aarde, de zee en het droge en Ik doe beven alle volken, dat zij komen, het verlangen van alle volken, en Ik vul dit huis met verschijning Schriftlezing: Haggaï 1:15b-2:9 Liturgische aanwijzingen Evangelielezing: […]
Haggaï 1:8 Vijfentwintigste zondag na Pinksteren Beklimt het gebergte, haalt hout en herbouwt dit huis; dan zal Ik er welgevallen aan hebben en verheerlijkt worden. Schriftlezing: Haggaï 1:1-15a Het eigene van de zondag Op drie zondagen, die scharnieren tussen het ‘van Pinksteren af’ en het ‘naar Epifanie toe’, tussen de herinnering aan en de verwachting […]
