De ‘Stille Week’ was vorige week, politiek gezien, bijzonder luidruchtig. Opinieschrijvers, satiremakers en twitteraars pasten gebeurtenissen uit de evangeliën toe op het politieke gerommel en de formatiecrisis.

Ik kijk in het fotoboekje nog wel eens terug naar de beelden die van de gebeurtenis gemaakt zijn. Op 27 maart 2020 vond een plechtigheid plaats waar vrijwel niemand bij was. Paus Franciscus stond vrijwel alleen op het verder lege Sint-Pietersplein in Rome.

Bij haar afscheid van een catechesegroep kreeg onze dochter een jongerenbijbel. De catecheten hadden er een vel ingeplakt, met een tekst ontleend aan een lied dat echt bij The Passion is gaan horen: ‘denk niet wit, denk niet zwart, denk niet zwart-wit, maar in de kleur van je hart’. Het is het refrein van een lied van Frank Boeijen. Het gaat over snelle oordelen en uitsluiting. Elk jaar opnieuw wordt het gezongen bij de berechting van Jezus door Pilatus.

“Dit is óns feestje. Hijs de vlaggen!” N.T. Wright voert in zijn boek Verrast door Hoop een pleidooi voor het uitgebreider en uitbundiger vieren van Pasen. En dan niet alleen het Paasfeest zelf, maar voornamelijk de periode ná Pasen: de vijftigdagentijd. Aanstaande zondag, 14 maart, is het Laetare: halfvasten. Langzaam begint het kruis en bijbehorende opstanding dichterbij te komen; een stralend licht aan het eind van de lijdenstunnel. Het nieuwe leven ontwaakt langzaam, de knoppen verschijnen voorzichtig aan de bomen. Het bloeiende, het goede is om de hoek. Laetare: verheugt u!

In mijn ‘bubbel’ was het afgelopen week groot nieuws: de Leidse uitgeverij Brill neemt Vandenhoeck & Ruprecht uit Göttingen over. Op het eerste gezicht mag dit matig interessant economisch nieuws lijken, maar op de achtergrond speelt meer. De overname van Vandenhoeck (sinds 1735) door Brill (sinds 1683) is het voorlopige einde van een consolidatieslag, die licht werpt op de toekomst van publiceren in de theologie. Dat zit als volgt.

Vorige week stak een Afghaanse vrouw zichzelf in brand op het Griekse eiland Lesbos. Zij verbleef in het kamp voor asielzoekers op dit eiland dat is aangelegd nadat het roemruchte kamp Moria afbrandde. De Griekse autoriteiten klagen de vrouw aan voor brandstichting. Er moet een boodschap worden afgegeven, zei een woordvoerder. ‘Dit had een grotere brand kunnen veroorzaken.’ Maar de vrouw gaf een boodschap af. De boodschap van haar uitzichtloze ongeluk en het feit dat zij daarmee niet kan leven. Horen wij die boodschap?

We hebben feitelijk nog geen goed beeld van wat de corona-crisis met ons doet. Dat geldt ook voor de kerkdiensten. Wat wel duidelijk is, is dat we digitaal uitgezwermd zijn. Trouw aan de eigen vieringen is zwaar onder druk komen te staan. Ouders met tieners kijken naar de interactieve BEAM kerkdienst om 11 uur op NPO 2 en YouTube, anderen kijken naar de uitzendingen van megakerken als Mozaïek 0318. Weer anderen gaan terug naar hun oude gemeente van voor hun verhuizing. Velen kijken ook niet of niet meer. De digitalisering van het leven van het afgelopen jaar heeft ons meer en meer tot mensen met keuzevrijheid gemaakt. ‘Shoppen’ is daarmee vrijwel onontkoombaar geworden.

Opnieuw gaan we een veertigdagentijd in zonder samenkomsten waarin we elkaar in levenden lijve in de kerk ontmoeten. Nu was de tijd voor Pasen altijd al bedoeld als periode van verstilling, versobering en voorbereiding, maar nu voelt het nog meer als een woestijntijd vanwege het coronavirus. Sinds de vorige Pasen is de situatie rondom covid-19 bepaald niet verbeterd. We snakken naar versoepeling van de maatregelen, naar verlossing van het virus.

Jezus is de eersteling en ‘wij’ – zij die bij Christus horen – zullen volgen. Dat weerklinkt in Paulus’ brieven.Elke week publiceert Theologie.nl een actuele theologische blog, geschreven door richtinggevende theologen. Deze week: Martine Oldhoff over het verband en het verschil tussen Jezus’ opstanding en de opstanding van gelovigen volgens de apostel Paulus. De ‘Stille […]