9 klassiekers in de christelijke literatuur
Welke christelijke boeken zijn onmisbaar en hebben een grote invloed gehad op het christelijke denken? De redactie stelde een lijst met boeken voor je samen die niet mogen missen in je boekenkast.
1. Geduld met God
De Tsjechische theoloog, filosoof en psycholoog Tomáš Halík is als een van de weinige hedendaagse schrijvers in staat daadwerkelijk een brug te slaan tussen geloof en scepsis, tussen christelijke zingeving en atheïstische levensoriëntatie. In dit boek neemt hij als uitgangspunt de twijfelende en zoekende figuur van Zacheüs, die liever schuchter van een afstand toekijkt dan dat hij enthousiast meedoet. Dit beeld gebruikt hij om een nieuwe verhouding uit te werken tussen gelovigen en niet-gelovigen, waarmee hij buitenstaanders in hun zoeken en vragen heel nabij kan komen.
2. Staan in de wereld van nu
De klassieker ‘Staan in de wereld van nu’ van Jacques Ellul is een hertaling van het boek dat oorspronkelijk werd uitgegeven in 1948. Maar hoewel het uit 1948 komt, is het indrukwekkend hoe dit hartstochtelijke essay nu nog zo actueel kan zijn. Als leiders het stuur kwijt zijn, media ons bezighouden met bijzaken, en techniek en geld de aarde onderwerpen – wat is dan nog de taak van christenen? Wat betekent het revolutionaire geloof in Christus als donkere wolken zich samenpakken boven de kerk en ons land, maar ook boven de hele aarde? Jacques Ellul was filosoof, socioloog, theoloog en hoogleraar in het recht. Hij stond bekend als de man die alles heeft voorzien en zijn essay leert christenen hoe ze moeten staan in deze wereld.
3. Calvijn verzameld
‘Calvijn verzameld’ onder redactie van Herman Selderhuis bevat een selectie in twee delen uit het verzameld werk van Johannes Calvijn. De reformator Johannes Calvijn heeft een enorme invloed gehad op de Nederlandse kerk en cultuur. Al vroeg verschenen vertalingen van met name zijn ‘Institutie’en zijn commentaren, maar tegelijk bleven veel van zijn kleinere werken onvertaald. Daar brengt ‘Calvijn verzameld’ nu verandering in. Een team van Calvijn-deskundigen onder redactie van Selderhuis presenteert met ‘Calvijn verzameld’ een veelheid van voor het eerst of opnieuw vertaalde teksten, voorzien van een beknopte inleiding op elke tekst.
4. Belijdenissen
Augustinus’ Belijdenissen geldt nog altijd als een van de meesterwerken van de westerse bekentenisliteratuur. Ook neemt het, met de vele andere werken van Augustinus, een unieke plaats in de geschiedenis van de christelijke theologie en het Europese denken in. Het is een eenvoudige monoloog, waarin Augustinus zich na ruim veertig bewogen levensjaren tegenover zijn Schepper plaatst en even diepzinnig als openhartig tot Hem spreekt over allerlei gebeurtenissen in zijn leven, mediterend over Gods weldaden en zijn eigen tekortkomingen. Deze vertaling van Gerard Wijdeveld vond veel waardering, zowel om haar literaire aantrekkelijkheid als om de terloops geleverde bijdragen ten aanzien van interpunctie en interpretatie van belangrijke passages.
5. Gedachten
Blaise Pascal was een geniaal wiskundige en natuurkundige uit de zeventiende eeuw en staat bekend als de grondlegger van de waarschijnlijkheidsrekening. Hij werd echter vooral beroemd door zijn filosofisch-theologische geschriften. In Gedachten verwoordt Blaise Pascal met grote hartstocht en scherpte het grote wijsgerige vraagstuk van zijn tijd: het probleem van de verhouding tussen de nieuwe wetenschap en het christelijk geloof. Na Pascals dood vond men talrijke notities en bundels papieren die bedoeld waren als apologie van de christelijke godsdienst. Deze onvoltooide apologie werd postuum als de Pensées uitgegeven.
6. Onversneden Christendom
In ‘Onversneden christendom’ legt C.S. Lewis uit wat het hart is van het christelijk geloof. Een klassieker! Er is geen schrijver die zo helder en warm kan uitleggen wat het betekent om christen te zijn als C.S. Lewis. Hij blijft niet steken in een abstracte theologische uiteenzetting, maar maakt het Bijbelse verhaal op een persoonlijke manier tot een prachtig geschenk. Lewis blijft bij de kern van het geloof en hij verliest zich niet in details en morele kwesties. Wie toe is aan een verfrissing en verdieping van zijn of haar geloofsleven kan nog steeds het best bij C.S. Lewis terecht.
7. Het probleem van het lijden
In de klassieker ‘Het probleem van het lijden’ stelt C.S. Lewis de vraag: ‘Als God goed en almachtig is, waarom staat Hij dan toe dat mensen moeten lijden?’ In dit boek, dat leest als een spirituele pelgrimage, geeft hij een helder en tegelijk vertroostend uitzicht over de grens van pijn en verdriet. Er is geen schrijver die zo helder kan uitleggen wat het betekent om christen te zijn als C.S. Lewis. Hij blijft niet steken in een abstracte theologische uiteenzetting, maar maakt het Bijbelse verhaal op een persoonlijke manier tot een prachtig geschenk.
8. Brieven uit de hel
In deze klassieker van C.S. Lewis’, waarschuwt de auteur van Narnia voor de tactieken van de duivel. Een allegorie die christenen van alle tijden weet te vermaken, en bemoedigen. Er is geen schrijver die zo helder en warm kan uitleggen wat het betekent om christen te zijn als C.S. Lewis. In de klassieker ‘Brieven uit de hel’, een van zijn bekendste werken, waarschuwt hij op originele wijze voor de tactieken van de duivel. Een prachtige allegorie die christenen van alle tijden weet te vermaken, en bemoedigen.
9. Navolging
Bonhoeffer betoogt in ‘Navolging’ dat de navolging van Christus de bevrijding van mensen betekent. Bevrijding van alle menselijke instellingen en geboden, van al wat drukt en belast, van al wat zorg en gewetensbezwaren veroorzaakt. Het gebod van Jezus is hard voor wie er zich tegen verzet maar zacht voor wie er zich gewillig aan overgeeft. Navolging heeft dan ook niets te maken met krachtprestaties van de ziel. Dat is er dikwijls van gemaakt in een christendom waarin de genade een leerstuk was geworden, het geloof een systeem en het menselijk gedrag een kwestie was van gebod op gebod en regel op regel. Jezus vraag niet het onmogelijke of onmenselijke: zijn gebod wil nooit leven vernietigen maar leven bewaren, sterken, genezen. Navolging is een vreugde.
