None

Meindert Dijkstra: een reactie op protestantse modellen van geschiedomschrijving

In een eerder artikel kon u de bijdrage van Gert van Klinken over het boek Palestina en Israël van auteur Meindert Dijkstra lezen. De bijdrage van Van Klinken gaat over de protestantse betrokkenheid op Palestina. In dit artikel kunt u de reactie van Meindert Dijkstra op Gert van Klinken vinden.

De ‘mythe van het lege land’

Dit korte overzicht van ‘protestantse modellen van geschiedomschrijving’ als bijproduct van zending naar Palestina in de 19e en deels ook 20e eeuw smaakt naar meer. Alleen al op basis van die 19e eeuw had ik gemakkelijk een twee keer zo dik boek kunnen schrijven. Dat is natuurlijk het lastige van geschiedschrijving. Naarmate men dichter bij de eigen tijd komt, is er veel meer materiaal beschikbaar.
Als ik ergens keuzes heb moeten maken, dan wel in dat voorlaatste hoofdstuk 14. De oplettende lezer zal er niet alleen namen van kerken, genootschappen en gebeurtenissen terugvinden die Gert heeft beschreven, maar ook de spanningen gewaar worden, die dat opleverde tussen religies, kerken, geloven en vooral ook de destijds autochtone bevolkingsgroepen in Palestina. Als ergens de ‘mythe van het lege land’ wordt gelogenstraft, dan wel in die enerverende 19e eeuw nog voor de eerste grote migraties van Joden ca 1880 op gang kwamen. De 19e eeuw was niet alleen de eeuw van het nieuwe zendingselan ‘de hele wereld in een generatie voor Christus’ inclusief Palestina, maar ook de eeuw van het imperialisme en niet te vergeten het oriëntalisme in de westerse cultuur, dat tenslotte ook het moderne Zionisme diepgaand zou beïnvloeden.

Een altaar

Toen Ds. Witteveen in Ermelo zijn zendingsgemeente stichtte voor wat later de Egyptezending (en in Egypte de Holland-Mission!) werd, liet hij zich inspireren door Jesaja: Te dien dage zal er een altaar voor de HERE zijn midden in het land Egypte… (19:19). Dat was zijn doelstelling: een altaar voor de HERE oprichten in Egypte. Hij was niet de enige. Ook de American Mission van de United Presbyterian Church of America liet zich daardoor leiden, al eerder dan Ds. Witteveen. Zendelingen gingen op weg naar het Nabije Oosten om de bakermat van het christendom terug te winnen op de Islam.
In Egypte aangekomen, kwamen ze er snel achter dat daar al een altaar van de HERE stond sinds de dagen van de apostelen. Zendelingen in Libanon (Morgenlandzending!) en Palestina hadden min of meer dezelfde ervaring. Ze ontdekten al gauw dat in de 19e eeuw zo’n tien procent van de bevolking in deze landen nog christen was, leden van de zogenaamde oriëntaalse orthodoxie: Rum (Byzantijns), Syrisch, Koptisch, Armeens… met soms hogere concentraties in Zuid-Egypte, Libanon en Zuid-Syrië, die plaatselijk kon oplopen tot 50 procent. En ja ook Joodse gemeenschappen soms groter dan die in Palestina zoals vanouds in Alexandrië, Aleppo en Damascus.

Wat wisten ze er ook van?

U heeft van Gert gehoord dat in protestantse ogen die lokale kerken en christenen niet hoog stonden aangeschreven. Ze vertegenwoordigden in hun ogen meestal toch een gedegenereerd soort christendom dat evengoed bekering en reformatie nodig had als moslims en joden. Wat wisten ze er ook van? Ik weet uit eigen ervaring hoe verbaasd ik was om te horen dat er Koptische christenen in Egypte waren, toen ik in 1980 werd uitgezonden door de Raad van de Zending. Het gebeurde me regelmatig bij lezingen dat de vraag gesteld werd: zijn Kopten wel christenen?

Lees de bijdrage hier verder.

Palestina en Israël – Meindert Dijkstra

Een verzwegen geschiedenis

Een wetenschappelijke historische studie over de onbekende geschiedenis van Palestina en Israël vóór de stichting van de staat Israël in 1948. Het is een verzwegen geschiedenis van winnaars en verliezers in hetzelfde land. Winnaars en verliezers uit de 13e eeuw voor Christus tot aan de Eerste Wereldoorlog.
Dit boek helpt te begrijpen waarom de Palestijnen, wat ook hun herkomst is geweest, al eeuwenlang geworteld zijn in hun erfgoed Palestina. Waarom hebben de Palestijnen nog altijd recht op een eigen land, volk en staat?