Waar haal je de moed vandaan als arts?

Een boek uit 1947 werd pas 70 jaar later vertaald. Waarom? Lees het in de recensie van Jannet Smelt-Hazeleger over Dagboek van een arts. Deze recensie verscheen eerder in De Veluwse Kerkbode.

Dit is een bijdrage n.a.v. Dagboek van een arts. Oost-Pruisen 1945-1947

Deze dagboekaantekeningen van de Duitse arts Hans Graf von Lehndorff zijn een getuigenis van zijn liefde voor zijn Oost-Pruisische vaderland. Als arts voelde hij zich in de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog verantwoordelijk voor het welzijn van ontelbare zieken en invaliden. Hij overleefde de vier maanden van het beleg van de stad Koningsbergen en na de oorlog bleef Von Lehndorff in Oost-Pruisen om de plaatselijke bevolking bij te staan. Ook schrijft hij over de willekeur en chaos van Poolse en Russische autoriteiten in ziekenhuizen en kampen.

Het woord van God was zijn kompas

Dit boek is in het Duits verschenen in 1947 en wordt na 70 jaar in onze taal vertaald. Waarom? In haar duidelijke inleiding zegt  de vertaalster: “na de oorlog was er in de harten en hoofden van de volken van Europa geen ruimte om te vragen hoe de Duitsers de oorlog beleefd hadden en of zij ook geleden hadden, tijdens de oorlog en daarna.” Het is aangrijpend om te lezen hoe juist de mensen van Oost-Pruisen, die na WO I gescheiden waren geraakt van de rest van Duitsland geleden hebben onder de verschrikkelijke wraakacties van Russische soldaten. Gedurende de twee jaar dat dit dagboek omvat komen heel veel mensen om door honger, epidemieën en geweld. Waar haal je de moed vandaan om in zo’n tijd als arts je werk te blijven doen, terwijl je ook zelf voortdurend in gevaar bent? Zijn Bijbeltje is ongeveer het enige wat hij heeft behouden. Het woord van God was zijn kompas, ook toen hij moest beslissen of hij eventueel behulpzaam wilde zijn bij de aanslag op Hitler, die zijn neef Heinrichr Lehndorff het leven gekost heeft. Oost Pruisen bestaat niet meer, het is opgedeeld tussen Polen en Rusland. De Duitsers die het allemaal overleefd hadden werden uiteindelijk weggevoerd, waaronder ook Von Lehndorff zelf.  Een aangrijpend boek en dat niet alleen voor artsen, maar voor iedereen die dit stuk  verzwegen geschiedenis wil leren kennen.      

Jannet Smelt-Hazeleger