Eindelijk een nieuwe catechetiek – door W. Verboom

Als een van de auteurs reageer ik hierbij op de verschijning van de nieuwe catechetiek Altijd Leerling. Basisboek catechese. Na 25 jaar werd het ook wel tijd dat er een nieuw studieboek over de catechese verscheen. In 1986 schreef G.D.J. Dingemans zijn Mathetiek en nu is er dan dit nieuwe boek. Met zijn titel benadrukte Dingemans dat de leerling subject is van zijn leren, ook als het gaat om het geloofsleren in de kerk. Sindsdien is dit het uitgangspunt gebleven, al hebben we wel ontdekt dat het niet maar eenvoudigweg zo is dat het aan de keuzes van de leerling zelf kan worden overgelaten wat en hoe hij wil leren.
Wat Dingemans zelf al aanvoerde, namelijk dat de leerling de jongere van de gemeente is, brengt met zich mee dat het geloof van de gemeente het kloppende hart is van de catechese. In ons nieuwe boek gaat het dan ook vooral om een geïntegreerde visie op de lerende gemeente. De jongerencatechese is daarvan een wezenlijk en vitaal onderdeel. Maar de gelovige blijft leren, levenslang. Het is inherent aan het geloof zelf. De gelovige doet het ook niet alleen, maar samen met anderen. Dat leidt tot een nieuwe visie op intergeneratief leren, zoals deze in dit nieuwe boek wordt uitgewerkt.

Iets eigens van het boek is dat theorie en praktijk voortdurend met elkaar vervlochten zijn. De lezer begint met drie praktijkvoorbeelden, maar ingebed in reflectie. Later vinden we steeds weer reflectie, maar ingebed in de praktijk. Dat over en weer geeft aan het boek iets dynamisch, zodat het door verschillende doelgroepen kan worden gebruikt.
Catechese geven is de een als het ware aangeboren. De ander moet het leren. Precies daarom wordt veel aandacht besteed aan de didactische en pedagogische zijde van het leren. Een punt waaraan in dit boek ook bijzondere aandacht wordt besteed is de visie op kennis. Het kan niet zo zijn dat het subjectieve concept zo overheerst, dat er een geestelijk analfabetisme dreigt. Tegelijk gaat het in de kerk nooit om abstracte kennis, maar om kennis die functioneel is en die men zich toe-eigent.
In dit boek worden deze verschillende componenten op elkaar betrokken. In het
laatste deel wordt dat zichtbaar als de lijnen bij elkaar komen in voorstellen
voor de concreet lerende gemeente. Het boek wil staan in de klassieke traditie
van de catechese in protestantse kerken, maar tegelijk zoekt het naar
verbindingen tussen dit klassieke leren en de wereld waarin leerling en leraar
vandaag aan de dag leven. Dat geeft een behoorlijke spanning aan het leren. Wie
daar smaak van krijgt kan veel aan dit boek hebben. Studenten aan een
theologische faculteit of hbo-instelling, predikanten, catecheten en anderen
die bijvoorbeeld als mentor bij de catechese zijn betrokken, kunnen er hun
winst mee doen. Ik wens de lezer veel vreugde, gedachtig aan de woorden van
Augustinus: De Here heeft een blijmoedige geven (van catechese) lief (naar 2 Kor. 9:7).
Aan het basisboek catechese Altijd leerling werkten mee dr. A. de Kock, A. Pals MA, dr. J.W. van Pelt, drs. A. Stijf en dr. W. Verboom.

Eindelijk een nieuwe catechetiek – door W. Verboom

Als een van de auteurs reageer ik hierbij op de verschijning van de nieuwe catechetiek Altijd Leerling. Basisboek catechese. Na 25 jaar werd het ook wel tijd dat er een nieuw studieboek over de catechese verscheen. In 1986 schreef G.D.J. Dingemans zijn Mathetiek en nu is er dan dit nieuwe boek. Met zijn titel benadrukte […]