Die éne collega

Dit is een abstract uit:
In Hoe overleef ik moelijke collega’s? bespreken Jörg Berger en Monika psychologische strategieën voor de omgang met moeilijke collega’s. Moeilijke mensen komen we overal tegen, ook op ons werk. Sommige collega’s laten zich leiden door hun angsten en gevoeligheden. Berger en Bylitza vertellen over de psychologie van moeilijke personen, hoe we ons tegen hen kunnen beschermen en toch succesvol samenwerken.
Acht uur per dag, vijf dagen per week, dat is in totaal 160 uur per maand en 1920 uur per jaar. Zo veel tijd brengen mensen gemiddeld met hun collega’s door op hun werk. Dat is een heleboel tijd in een lotsgemeenschap waar het vaak plezierig is, waar innige vriendschappen uit voortkomen, maar waar het soms ook heftig aan toe gaat. Jammer genoeg hebben we onze collega’s niet voor het uitzoeken. Maar we kunnen wel leren omgaan met moeilijke mensen, zodat ze onze dag niet verpesten. In het dagelijks werkleven hebben we niet de mogelijkheid om alleen met die collega’s om te gaan met wie we ook na het werk nog een biertje willen drinken. Er zijn mensen die we het liefst alleen van achteren zien. Of beter nog: helemaal niet.
In cursussen en lezingen over Hoe overleef ik moeilijke mensen? vertellen deelnemers ook altijd over ervaringen met collega’s of leidinggevenden die nog moeilijker zijn dan die we in dit boek beschrijven. Misschien zul je tijdens het lezen ook aan zulke mensen denken, maar ze niet precies kunnen duiden. Deze collega’s bestaan, omdat verschillende typen moeilijk gedrag ook in een persoon kunnen samenkomen en daardoor nog ingewikkelder persoonlijkheidstrekken ontstaan. Zo gebruiken bijvoorbeeld vermijders intimiderend gedrag als je hen onder druk zet. Intimidatie gaat ook samen met misleiding om meer controle over anderen uit te kunnen oefenen: intimidatie is de stok, misleiden de wortel. Moeilijke trekken kunnen dus in willekeurige combinaties voorkomen – sommige mensen hebben er wel drie of vier. Zulke mensen worden in de literatuur terecht toxische – giftige – persoonlijkheden genoemd omdat ze gevaarlijk zijn en grote schade kunnen aanrichten.
Je kunt de schade beperken door de strategieën in dit boek te combineren. Als iemand jou intimideert, zet je de strategieën tegen intimidatie in. Gaat deze persoon over op vermijdingsgedrag, dan verander jij ook van strategie. Zo heb je een manier in handen om met gecombineerde persoonlijkheidstypen om te gaan. Zelfs als je daar goed in bent, moet je heel alert zijn en kost dit je veel energie. En het vraagt om tegenwicht. Mensen die met giftige stoffen werken, moeten zich na hun werk grondig reinigen. Na de omgang met toxische personen moet dat ook gebeuren. Anders blijven hun giftige stoffen aan je kleven en dringen ze je privéleven binnen. Dan zetten angst, onrust, wrok, ontevredenheid of andere emoties zich in je psyche vast, ook al ga je terug naar een mooi huis waar je je geborgen voelt. Zelfs je contacten veranderen soms omdat je wantrouwen, prikkelbaarheid, een afwerende houding of iets vergelijkbaars van je werk hebt meegenomen.
De strategieën die we in dit boek introduceerden, beschermen je al tegen de toxische eigenschappen van moeilijke mensen. Vooral spirituele strategieën die tot een genereuze attitude, bereidheid tot vergeving en onafhankelijkheid leiden, werken als een decontaminatiesysteem. Want niemand is zo tegenwoordig van geest dat hij in onverwachte situaties altijd de juiste houding aanneemt en meteen een effectieve strategie paraat heeft. Het is nooit helemaal te voorkomen dat je in aanraking komt met de toxische eigenschappen van moeilijke mensen.
Je hebt gewonnen als je jezelf en je waarden ook na een akelig conflict trouw bent gebleven. Of je nog oprecht en positief kunt samenwerken, ligt slechts gedeeltelijk aan jou. Maar of anderen je zien als aardig, intelligent en trouw aan je principes, dat heb je zelf in de hand. We hopen dat de suggesties in dit boek je daarbij helpen. We zijn ervan overtuigd: ook oprechte, liefdevolle mensen zijn succesvol, in goede organisaties zelfs succesvoller dan egomanen, praatjesmakers en machtswellustelingen.