Heilige Nachtenretraite – Ga je nog iets moois doen met Kerst?
‘Ga je nog iets moois doen met de kerstdagen?’, vragen mensen elkaar vlak voor de kerstvakantie, tijdens de kerstborrel op het werk, na de kerstviering op school of in de kerk. Ga je nog iets moois doen met Kerst?
Van 25 december tot 6 januari 2024 kun je meedoen met de retraite-thuis voor de Heilige Nachten. Een inspiratieprogramma voor de kerstvakantie, met verhalen, meditaties, bezinningsvragen, rituelen voor deze dagen tussen het oude en het nieuwe jaar.
Het antwoord bestaat meestal uit een opsomming van uitjes en afspraken met familie: ouders bezoeken, samen eten met familie. Een oude traditie om met een vriendenstel Oud & Nieuw te vieren. Een concert bezoeken of naar een museum. De kleinkinderen te logeren. Uitrusten, zegt een predikant die veel energie heeft gestopt in alle vieringen van de Advent, de kerstvieringen op verschillende locaties en in de eigen kerk.
In stilte Heilige Nachten vieren
Is Kerst dan voorbij zodra we de viering op de eerste kerstdag hebben gehad? Hoe ga jij de betekenis van Kerst dieper beleven? In de traditie zijn de dagen na kerst, rondom midwinter, een tijd om te verstillen. Het werk ligt stil. Vroeger mochten na Kerst de bakkers niet bakken en de boeren niet boeren. De natuur gaat ondergronds. Het is alsof de tijd stil staat, er gebeurt even helemaal niets. Of echt: niets?
Stukje hemel op aarde
Het is een tijd tussen de tijd: het oude jaar is voorbij en het nieuwe jaar is nog niet begonnen. Het is een tijd om verhalen te vertellen, muziek te maken, vrienden te ontmoeten. En een tijd van terugkijken op het afgelopen jaar, van stilstaan bij wat er speelt in jouw leven. Een tijd van verdiepen in wat deze tijd, Kerst, voor jou en voor de wereld kan betekenen. Dat vind ik zo mooi aan de benaming ‘heilige nachten’: het zegt dat deze tijd heilig is: dat in deze dagen de hemel de aarde rakelings nabij is, dat er met het Christuskind een stukje hemel op aarde valt.
Kerstviering in christelijke traditie
Deze viering van hoop in de christelijke traditie is geworteld in oude volkstradities: midwinter of joeltijd. De Engelse naam yule of twelvetide verwijst naar de kersttijd; de benaming heilige nachten heeft vooral via de antroposofie bekendheid gekregen. Met deze periode zijn volksverhalen verbonden over wonderen tussen hemel en aarde: over Vrouw Holle die het laat sneeuwen vanuit de onderwereld en over Olav Åsteson die een droomreis maakte van twaalf nachten en op de ochtend van Driekoningen wakker werd.
Twaalf daagse Heilige Nachtenretraite voor thuis
Deze ingrediënten vormen de basis voor een retraite voor de twaalf dagen van Kerst tot Driekoningen: de Heilige Nachtenretraite voor thuis. Een retraite voor wie naar de kerk gaat en voor wie niet (meer) naar de kerk gaat. Met deze retraite krijg je materiaal aangereikt om de diepere lagen van Kerst te verkennen.
Waar volg je deze retraite?
De deelnemers ontvangen het programma in een dagelijkse nieuwsbrief (net als de Ignatiaanse Adventsmeditatie). Maar vergis je niet: het is geen onlineprogramma. Als deelnemer doe je het aan tafel, bij de kerstboom of in je eigen meditatiehoekje thuis, of je gaat met dit programma het bos in, of waar jij in deze dagen ook bent.
Inhoud Heilige Nachtenretraite
De inhoud is afgestemd op de bijzondere sfeer van deze dagen:
- iedere dag een meditatie,
- iedere dag een verhaal uit verschillende culturele tradities
- een verwijzing naar een gedicht of een muziekstuk
- een bezinningsvraag die je anders doet kijken om je heen
- en verspreid tips voor rituelen
- tips om erop uit te gaan, een labyrint
Zo ontrolt zich in de loop van de dagen naar Driekoningen stap voor stap een diepere laag van Kerst.
De deelnemers kunnen het programma in alleen volgen, met een partner of huisgenoot, met kinderen of met vrienden die elders wonen. Via een online prikbord is er een contact tussen de deelnemers van de retraite, of ze nu in Haaksbergen meedoen of op Curacao.
Wat vinden deelnemers aan de Kerstretraite?
“De ochtend- en avondmeditaties gaven mij focus voor de dagen. De verhalen en de muziek vind ik enorm inspirerend – leuk ook dat er vanuit diverse tradities verhalen waren. Het zegenritueel voor mijn huis heb ik als heel krachtig ervaren,” schrijft een deelnemer over de Heilige Nachten van vorig jaar.
En een ander “Ik had echt even tijd nodig om na de heilige nachten te schakelen naar weer een tijd zonder deze inspiraties, de rust en de stilte die ik als weldadig heb ervaren. Met enige weemoed heb ik het achter mij gelaten – hoewel ik er enorm veel van meeneem. Dank je, Marian, voor deze mooie inspiraties en mooie dagen.”
Ben je nieuwsgierig geworden en wil je meedoen met deze Kerstretraite?
Meld je aan voor het programma
Op YouTube vind je een voorproefje van het programma