Vergaderopening: Bestaan is dienen – Genesis 2:28b

Kerntekst

‘… vervult de aarde en onderwerpt haar, heerst over de vissen der zee en over het gevogelte des hemels en over al het gedierte, dat op de aarde kruipt.’
Genesis 2:28b

Schriftlezing

Genesis 1:26-28; Genesis 2:8-17

Uitleg

Een machtig moment moet dat geweest zijn. De schepping van al het leven. Een bijzondere daad van God, om de aarde leefbaar en bewoonbaar te maken. Alles was zuiver en puur, gericht op de grote Schepper van al het leven. Eén en al lofprijzing. Niets van hetzelfde, maar alles naar hun eigen aard.

Orde werd aangebracht. De mens als kroon op de schepping werd geschapen ordening aan te brengen. Om als rentmeester, dat wil zeggen goede econoom over het geheel te waken.

Het leven te besturen, beheren en beheersen. De aarde te bewerken en het goede te bewaren. Het gaat om heelheid van de schepping. Mantelzorg! Dat wil zeggen: je beschermt zorgvuldig wat zorg écht nodig heeft. Je wilt het ‘heel’ laten.

De ‘levenssappen’ er niet uit weg laten lopen! Vandaar het ‘vervult de aarde’. Laat het zoveel mogelijk vruchtbaar zijn. Het heersen over alle dingen staat in het teken van het dienstbetoon. Jezus zegt later tegen zijn volgelingen: niet heersen, maar dienen (Marcus 10:42-45). Het bestaan van de mens is dienen. Je onderwerpen aan alles wat God gemaakt heeft. Dat is allereerst je onderwerpen aan Hem! Vervolgens doen wat je hand vindt om te doen. Het werk dient rendement op te leveren. Het land dient vrucht te dragen.

In zijn boekje: Het raadsel van ons leven, schrijft dr. J.H. Bavinck: ‘… Ziet ge de wereld in, dan wordt ge door één ding telkens bij vernieuwing ontroerd: door het geweldige dienen. De wet van het dienen ligt als een arm onder elk schepsel, zij draagt heel die machtige wereld tot het bestaan. Ieder wezen denkt wel dat het alleen in zichzelf is, maar het is toch niet anders dan een dienaar van anderen. Leven, ja niet alleen leven: bestaan is dienen. Zonder die wet van het dienen kan geen wezen zijn.’

Zorgdragen voor een goed milieu vandaag is zowel een koninklijke (‘heersen’) als een priesterlijke taak (‘dienen’) en vraagt zeker de nodige aandacht van de christelijke gemeente, daarbij gestimuleerd door de diakenen.

Overweging

Het bovenstaande bevat een belangrijk kernwoord namelijk: rentmeesterschap. Bij rentmeesterschap staat het beheer centraal. We zijn geroepen te beheren alle gaven die aan ons gegeven zijn. Zowel persoonlijk als collectief. De gaven zijn er niet voor onszelf, maar in het bijzonder om anderen er mee van dienst te zijn. De Griekse filosoof Plato zei: ‘Hoe kan een mens gelukkig zijn, als hij de ander dienen moet?’ Voor wie ikgericht leeft en denkt, is zo’n uitspraak te plaatsen. Binnen het Griekse denken ging het alleen maar om meer voor jezelf.

De ander was niet in beeld. Rentmeesterschap is beseffen, dat alle gaven van God zijn. Aan ons toevertrouwd zijn om te kunnen bestaan en anderen en het andere te laten voortbestaan.

Vooral ook anderen te laten leven, die het veel minder hebben dan wij. Het gaat om een menswaardig bestaan. Tevens zorg te dragen voor al wat leeft, groeit en bestaat om vrucht te dragen. Een beter milieu begint bij jezelf!

Gebed

Here God,
leer ons goede rentmeesters te zijn
over alles wat door U aan ons is toevertrouwd.
Heel wat ziek gemaakt is.
Versterk wat niet goed bewerkt is.
Draag de aarde in uw handen.
Erbarm U over allen, die in nood zijn,
die door allerlei omstandigheden en situaties zijn beroofd
van het goede der aarde.
Ontferm U over alle dieren, klein en groot.
Bescherm de bedreigde diersoorten, het woud der aarde.
Leer ons persoonlijk en samen delen van de overvloed.
Vergeef ons het egoïsme.
Leid ons niet in verzoeking, de ban van het geld.
Maak onze handen trouw en vaardig
tot uw dienst.
In Jezus’ Naam,
Amen.

Ter bezinning

De onderwijzing voor de bevestiging van ouderlingen en diakenen zegt over de dienst der diakenen onder andere: ‘Daarenboven zullen zij (de diakenen, AP) de kerk dienen in haar taak om ook overheid en volk te wijzen op hun roeping te streven naar een samenleving, waarin het rechtvaardig toegaat en waarin er ruimte is voor ieder mens om te leven en te werken.’

(Uit: Dienstboek voor de Nederlandse Hervormde Kerk in ontwerp, 8e druk, 175.)

Bespreek met elkaar op welke wijze het bovenstaande in uw gemeente concreet tot uitdrukking komt.