Hoe is de Christelijke dogmatiek ontstaan? – door Nico de Waal

Op donderdag 18 oktober nam mr. Piet Hein Donner het eerste exemplaar van de Christelijke dogmatiek in ontvangst. Hij kreeg de nieuwe dogmatiek uit handen van de auteurs dr. G. van den Brink en dr. C. van der Kooi tijdens een feestelijke bijeenkomst aan de Vrije Universiteit.
Tijdens de presentatie hield Nico de Waal (algemeen directeur Boekencentrum Uitgevers en uitgever) een toespraak. U kunt de toespraak hieronder bekijken op video. Ook kunt u de integrale tekst lezen. Maandag publiceren we de toespraak van mr. Piet Hein Donner.
http://youtu.be/mejj5ET5A28
De integrale tekst van de toespraak van Nico de Waal vindt u hieronder.
Hoe is de Christelijke dogmatiek ontstaan?
Amsterdam, 18 oktober 2012
Dames en heren, Beste Gijsbert en Kees,
Het verschijnen van het boek  Christelijke Dogmatiek gaat niet onopgemerkt. Alle aandacht is jullie van harte gegund. Van harte gefeliciteerd, ook met de lof die jullie nu al oogsten.
Zojuist hebben jullie toegelicht het hoe en waarom van dit project, als uitgever wil ik graag ter inleiding op de overhandiging van de eerste exemplaren, ook kort iets zeggen.  Voor wie mij niet zou kennen, ik ben directeur van Boekencentrum Uitgevers en heb naast deze hoofdtaak ook een bescheiden uitgeeftaak. Daarbij richt ik mij vooral op theologie als zodanig.
Wat is een uitgever anders dan een soort makelaar tussen veronderstelde behoeften en een netwerk van personen die schrijvenderwijs kunnen voorzien in die behoeften? Daarbij kun je van alles aangeboden krijgen (waarover je moet beslissen wel of niet uit te geven), het beste blijft zelf uitgaven initiëren op basis van een geconstateerde behoefte. Dit boek valt in de laatste categorie. Het initiatief viel in een wel toebereide aarde te vallen. In het licht van de inhoud van dit boek, mogen we dat geen toeval noemen.
Hoe is dit boekidee ontstaan?
Drie dingen spelen daarin aan mijn kant een rol. 1. In 2008 ben ik getuige van de inauguratie van Kees. Hij houdt daarbij een stevig pleidooi om in alle onbevangenheid bezig te zijn met de beoefening van christelijke dogmatiek.  Kort daarvoor had ik Kees leren kennen  door het lezen van zijn boek Tegenwoordigheid van Geest (in het kader van een cursus van enkele avonden bij Theologische Vorming voor Gemeenteleden te Rotterdam).  2. Los daarvan  was eerder in 2008 een symposium geweest rond het 50-jarig bestaan van het tijdschrift Theologia Reformata, waar één van de sprekers, Gerrit de Kruijf, hier aanwezig, zijn naam is met ere genoemd, de hervormd-gereformeerde theologie uitdaagt tot het verwerken van nieuwe inzichten in de theologie en hij noemt daarbij expliciet de naam van Gijsbert.  3. Om redenen van nogal speculatieve ontwikkelingen (naar mijn oordeel) in die periode in de kerkelijke gemeente waar ik meeleef op het gebied van gebedsgenezing en bevrijding had ik redenen me te verdiepen in wat Berkhof allemaal schrijft over de duivel enz.  in Christelijk geloof (daarin satan genoemd). Ik heb daar de verheldering gevonden die ik zocht, maar het maakte mij ook bewust van de behoefte aan een nieuwere dogmatiek. En vanuit deze combinatie van drie dingen heb ik in juni 2008 mijn eerste stappen gezet richting Gijsbert, via Gijsbert naar Kees en in augustus 2008 lag er een eerste opzet van een dogmatiek op tafel. Beide heren hadden naar bleek wel eens eerder onderling iets geroepen over gezamenlijk publiceren, maar dat was nog niet  verder gekomen dan een vaag plan.  Vandaar de eerder genoemde wel toebereide aarde. Zo is het begonnen en zie vandaag het eindresultaat.
Er is na een eerste jaar waarin niet zoveel gebeurde, vervolgens in 1,5 – 2 jaar een gigantische prestatie geleverd door beide heren. De oceaan bleek geen belemmering en ook de nachtrust heeft er aan het einde onder geleden. Misschien nog wel meer. Wat mij tijdens het gehele traject is opgevallen is jullie diep collegiale en zeer respectvolle werkwijze, niet zonder een kritische houding, maar vooral langs de weg van doorvragen en verwijzend naar bronnen. Ik ben getuige geweest van jullie communicatie en ik heb soms gedacht: eigenlijk zouden we dat moeten publiceren.  Misschien komt dat overigens nog wel meer tot zijn recht als er in januari een debat komt rond dit boek.
De nieuwe Berkhof. Dat hebben we als uitgeverij in 2009 gecommuniceerd. Bluf? Overmoed? Zie het als een marketingstatement. De nieuwe Berkhof. Er is en recensie onderweg waarin gesproken wordt over op z’n minst naast Berkhof. Dat is toch al een hele eer bij verschijnen. Ik wens jullie boek een goede ontvangst, een langdurig bestaan en een grote vormende betekenis. Dan is jullie inspanning niet voor niets geweest,  ben ik als uitgever tevreden en heb ik mijn bemiddelende rol goed ingevuld. Ik dank de PThU en de VU voor de  faciliteiten van vandaag.
Voordat ik nu jullie je exemplaar geef, nog iets anders.
Aan de inhoud van dit boek is bijgedragen door bloggers.  Dat was nieuw, ook voor ons, maar ook voor jullie. Nu willen we aan twee bloggers een ex. van het boek geven. Het eerste exemplaar is  voor
Willem-Henri den Hartog, hij schreef in zijn reactie:
Goed initiatief om de systematische theologie te verbinden met cultuurdragers. Het is wellicht belangrijk om zgn. ‘klassiekers’ te gebruiken als voorbeelden. Vrij recente films kunnen wellicht een hype zijn. Een hype die toch een blijver was is de film The Passion of the Christ van Mel Gibson. Deze film laat zien hoe eeuwen lang het lijden (van Christus) in de Westerse cultuur een grote rol heeft gespeeld.
Idem is voor uw onderwerp ‘ de theologie rondom Israel” de film Exodus van regisseur Otto Preminger een klassieker, de wording van de staat Israël wordt als een wonder geschetst. Inzake eigenschapsleer wordt het wat moeilijk. Wellicht is het handig om biografische films weer te geven waar ‘attributes’ worden uitgeleefd. Zoals genade in de film Wesley van John Jackman of in de film Luther. Of de film Babbette’s Feast van Gabriel Axel, waar door Gods genade het normale leven geheiligd wordt. Een interessante film is ook Chocolat van Lasse Hallstrom. Hierin wordt de nadruk gelegd op de kracht van de gemeenschap, een interessante film als het over ecclesiologie gaat. U kunt ook ideeen opdoen uit het boek De Bijbel Cultureel. Succes.
Willem Henri is inmiddels werkzaam voor de GZB in Namibië. In november komt hij met verlof naar Nederland en dan zal ik hem dit boek doen toekomen.
Het tweede exemplaar is Rienier van Nieuw Amerongen. Deze keuze is door loting bepaald. Hij staat op de gastenlijst. Je kunt het boek straks ophalen bij mij.
Dan nu terug naar de auteurs. Graag overhandig ik jullie de eerste exemplaren. Twee boeken voor Gijsbert en Kees. En een boeket voor jullie echtgenotes.
Nico de Waal