Stellingen bij Deel III van 'Marginaal en missionair'‘ van Wim Dekker | door kadmosb

Eerder besprak ik het prachtige ‘Marginaal en missionair, Kleine theologie voor een krimpende kerk’ van Wim Dekker. In onze gemeente hebben we een studiekring over dit boek opgedeeld in drie delen:
– avond 1 – Probleemstelling – Hoofdstukken 1  t/m 5;
– avond 2 – Oplossingsrichtingen – Hoofdstukken 6 t/m 8 (en facultatief hoofdstuk 9);
– avond 3  – Stamelend verder –  Hoofdstukken 10 en 11.
Ter voorbereiding van de derde en laatste avond bij deze een aantal stellingen bij het derde deel van het boek. Dan kunnen we samen kiezen over welke stellingen/thema’s/onderwerpen we het tijdens de kring willen hebben, als we nadenken over hoe Dekker stamelend verder gaat en hoe we daarbij aansluiting kunnen vinden.

1. Als onderliggende stelling bij de laatste twee hoofdstukken van dit boek zou je kunnen samenvatten dat hoe meer we te weten komen over wat we niet zien, hoe meer we ontdekken dat we eigenlijk nog steeds niets weten. Of – anders geformuleerd: Hoe meer rationele antwoorden we geven op onze vragen naar het onzichtbare/naar God en de vragen van anderen over Hem, hoe meer vragen we daarmee oproepen. Het is – nog weer anders – niet te bewijzen en toch waar.
   
2. In het derde deel van het boek van Dekker sijpelt na alle pessimisme in de eerste twee delen toch iets van Sola Fide binnen.
3. In de kerken heerst veel verlegenheid met de huidige situatie in kerk, eigen gezin en eigen hart. Zelfs als het over missionair-gemeente-zijn gaat, komen toch al snel de vragen boven tafel over ethiek (hoe te leven), verschillen in geloofsbeleving en waarom eigen kinderen niet meer naar de kerk gaan (pag. 173).
4. Weten we zelf wel waarvoor we anderen willen interesseren (pag. 174)?
5. Ons referentiekader is antropo- i.p.v. theocentrisch (zie ook de definitie van secularisatie bij Tayler) (pag. 175).
6. Zijn we zelf wel overtuigd van het gelijk van God (pag. 176)?
7. Waar gaat het ons eigelijk om, om de hemel of om Gods wil die hier op aarde moet worden gedaan (pag. 177)?
8. We hoeven er niet alles uit te halen wat erin zit (pag. 177v).
9. Onze boodschap is niet aantrekkelijk en is ook niet aantrekkelijk te maken. Het christelijke geloof wijkt fundamenteel af van wat mensen willen; vooral met ons ‘hier beneden is het niet’ (pag. 179).
10. Als je niet weet wat je wilt delen, doe het dan niet (pag. 180).
11. Het evangelie geeft antwoord op de diepste vragen van het menselijk bestaan als zodanig. Het staat wel dwars op de manier waarop wij thans in onze westerse wereld dit menselijke leven vormgeven en inkleuren. Durven we met dat vreemde verhaal op pad (pag. 182)?
12. Wat betekent het dat we in een schepper geloven (afwijkend van het immanente wereldbeeld dat sterk gebaseerd is op evolutionisme)? Dat we zijn geschapen, dat God ons heeft gewild, dat Hij ons heeft geroepen en dat Hij ons een bestemming heeft gegeven (pag. 183). Christendom is geen ethische theorie over daders van het Woord, maar een voorschrift dat om antwoord vraagt.
13. Het lijkt heel wat, de rationaliteit die wij zeggen van Descartes overgenomen te hebben. Maar in werkelijkheid is het nogal binnenwerelds gericht op alleen dat wat waarneembaar is; nogal beperkt dus (pag. 187v).
14. Een reactie als van Harrie Kuitert hebben we aan onszelf te danken. De kerk is te lang zelfgenoegzaam uitgegaan van vaststaande waarheden die vandaag niet plausibel blijken te zijn (pag. 188v).
15. Paulus kiest een ander uitgangspunt dan Kuitert: dat en wat mensen geloven brengt hem tot de conclusie dat er een radicaal vernieuwende en veranderende Geest werkzaam moet zijn (pag. 191). Als rationeel argument heeft dat echter geen enkele waarde (pag. 194).
16. Dat alles wat wij zeggen over boven van beneden komt (de stelling van Kuitert) mag dan waar zijn, maar vanuit zichzelf komen mensen niet op die radicaal vernieuwende en veranderende Geest en op wat hij teweegbrengt onder mensen (pag. 192). Openbaring is van meet af aan verbonden geweest met ervaring. Van de menselijke kant gezien is het ervaring; van de andere kant uit gezien is het openbaring. De Stem bevestigde wat eerder al was gezegd (pag. 202).
17. Verlegenheid met het immanente wereldbeeld kan ons alleen maar maken tot bedelaars om de Geest. Een rationeel betoog brengt ons fundamenteel geen stap verder (pag. 193).
18. Transcendente (buitenwereldse) duiding van de werkelijkheid leidt zonder God tot heidendom en verering van het bestaande. Des te meer reden voor christenen om hun duiding van Schepper en geschapene ernaast te zetten (pag. 197).
19. Het geloof in orthodox-protestantse geloofskringen lijkt heel wat, maar dat geloof blijkt zover van het dagelijks leven af te staan, dat je het ook zomaar los kunt laten (zie bijvoorbeeld Franca Treur) (pag. 198). Het geloof in orthodox-protestantse kringen is in de zin van Taylor zo seculier als geloven maar zijn kan: als eeuwige optie blijft God in het dagelijkse leven buiten schot.
20. Als we aansluiting willen vinden bij moderne mensen (ook in de kerk), dan zal hun immanente wereldbeeld op de schop moeten (pag. 199)! Dat is de kern van de Angelsaksische manier van apologetiseren/evangeliseren (bijv. Tim Keller), waar Wim Dekker maar moeizaam mee uit de voeten kan (pag. 200).
21. Met Paulus kiest Wim Dekker liever voor het Joodse volk en de christelijke gemeente als route en uitnodiging om het leven eens door de bril van profeten en apostelen te gaan bekijken. Die route wordt overtuigender naarmate je onderdeel uit gaat maken van zo’n gemeenschap (pag. 201).
22. Het gaat om bereidheid; niet om overtuigd zijn (pag. 201).
23. Voor mij en voor mijn agnostische vrienden blijft waar: als er niet een voleinding der eeuwen is, als de dood niet wordt overwonnen, als er geen nieuwe wereld komt waarin alle dingen door God worden rechtgezet, dan is het christelijke verhaal niet waar gebleken (pag. 203).
24. De toekomst is aan God (pag. 203).

kadmosb is Karel J. van der Lelij. Hij studeerde Informatica en Wijsbegeerte, is Manager HR aan de TU Delft en schrijft op persoonlijke titel een blog over boeken, muziek, films en meer… op http://lelij.com