Een gemeenschappelijke handeling Het stereotype beeld van de protestantse kerkdienst is dat van een predikant die in toga op de kansel staat te preken. Vergelijkbaar met een priester in een rooms-katholieke kerk die achter het altaar in priestergewaad sacramentele handelingen verricht. Deze beelden kloppen in zoverre in de protestantse traditie het Woord een centrale rol […]
De kerkdienst is een performatieve handeling. Door te zingen en te bidden, te luisteren naar een preek en het avondmaal te vieren praktiseren kerkgangers hun geloof. De vraag die we nu stellen is: welke rol speelt de heilsgeschiedenis in de kerkdienst? Hoe komen de oude verhalen van Israël en van Jezus van Nazaret tot leven? […]
De opstanding van Christus De opkomst van de moderne theologie en de kritische bijbelwetenschap hebben de eenheid van kruis en opstanding als heilsfeit verder onder druk gezet. Volgens H.J. de Jonge roept de gedachte van een ‘uniek heilsfeit’ verzet op bij een exegeet die literair-historisch te werk wil gaan. ‘Een streng historicus het bericht, dat […]
De bijeenkomst van de gemeente op zondagmorgen staat in het teken van het heilsgebeuren in Jezus Christus. De christelijke gemeente komt bijeen in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Zij verwacht dat de drie-enige God Zelf in haar midden werkzaam zal zijn. In het tweede deel van dit boek ga […]
Het gebed als godsdienstige praktijk Mensen hebben zich voortdurend te verhouden tot gebeurtenissen die ze op hun levensweg aantreffen: in hun dagelijkse werk, in de gezinnen en de sociale netwerken waarin ze leven, in de maatschappelijke en economische krachtenvelden, et cetera. Omdat wij intentioneel betrokken zijn op de werkelijkheid waarin we ons bevinden, is er […]
In dit artikel gaat het over de preek als performance: het feitelijke preekgebeuren in het samenspel van spreken en horen. De preek als performanceis meer dan een talige en retorische handeling. Het leven en geloof van de kerkgangers komt ter sprake. Maar ook die staan weer niet op zichzelf. Zij komen ter sprake in verbinding […]
Protestantse avondmaalspraktijken Kenmerkend voor de avondmaalsviering in de protestantse kerken is de grote diversiteit. De verschillen komen niet alleen tot uiting in de liturgische vormgeving, maar ook in de wijze waarop de communie plaatsvindt. In de tweede helft van de twintigste eeuw introduceerden veel plaatselijke gemeenten de protestants- oecumenische viering. In de vormgeving van de […]
In het nieuwste nummer van het Nederlands Theologisch Tijdschrift verscheen een artikel over de relatie tussen theologie en poëzie met als casus Gerrit Achterberg. Hieronder vindt u de intro tot dit artikel, het volledige artikel kunt u downloaden voor € 3,25. ‘Het heilige gebeurt’: Een voortgezet gesprek over de relatie theologie-poëzie met als casus […]
Gerrit Immink, rector van de Protestantse Theologische Universiteit, schreef een rijk boek dat zich laat karakteriseren als een moderne theologie van de gereformeerde kerkdienst. Kern is, dat de eredienst een menselijke performance is waar God op ingaat. Het heilige gebeurt, zoals de titel van het boek luidt. Gaandeweg het lezen bekroop mij een gevoel van […]
