Een onthande Jezus
Lees hier de toespraak van Marinus van den Berg, gehouden tijdens de presentatie van Ik blijf van hem dromen.
De buschauffeur maande aan snel in te stappen. “’Ik ben over tijd,” lichtte hij toe. Hij had het ook gehad. Het was zijn laatste rit en hij wilde naar huis. Eerder was er een opstopping geweest. Een gevolg van de demonstrerende Koerden. Bovendien was de herfstregen los gebarsten. De temperatuur was aan het dalen. Beroerd weer voor wie op straat leven. Laten we voor hen maar hopen op een zachte winter ook al leidt de klimaat zorg tot steeds meer kruispuntbezettingen en is het afwachten wat de boeren gaan doen.
Het is een hete herfst aan het worden. Niet vreemd dat er mensen zijn die het einde der tijden verwachten. Maar zou Jezus dan ook in een kelder gaan zitten of zou hij zich verschansen in een afgelegen boerderij of zou hij demonstrerend op een kruispunt gaan zitten? Zou hij gearresteerd worden en zou de politie naar zijn adres vragen. Zou hij Kerkplein 1 in Rotterdam opgeven? Een vals adres. Dat begreep ik van Bernard van Verschuur, vrijzinnig predikant van de Laurenskerk. “Hier woont hij niet…” zei hij wel drie maal in zijn slottoespraak. Hij zij het bescheiden en aarzelend. “Ook al bidden we soms zelfs hartstochtelijk elke zondag om zijn aanwezigheid hier.” Blijkbaar moet hij telkens weer aanwezig geroepen worden. Jezus lijkt meer afwezig dan aanwezig, maar de dominee sprak de troostende woorden dat hij bij ons blijft tot het einde der tijden. Jezus is niet meer weg te denken uit onze geschiedenis. Je hoeft maar te kijken naar de kunst. Maar waar woont hij? Of woont hij niet? Zwerft Hij, trekt Hij meer of is Hij een pelgrim. Is hij meer in de niet zo comfortabele zones te vermoeden? Woont hij misschien in gedichten maar dan tussen de regels? Woont hij in het gedicht van Arie de Bruin waar Jezus wordt teruggestuurd vanwege een ongeloofwaardig vluchtverhaal? (1)
Het blijft vragen en zoeken maar nog overal maar niet altijd, wenden mensen zich tot deze Jezus. Hij stond vroeger bij mijn ouders thuis in de keuken waar we aten en leefden. Zo een bontgeschilderd gipsen Heilig Hartbeeld met een gevende en een ontvangende hand. Nu staat hij in mijn huis in de serre met uitzicht op de jachthaven en de Erasmusbrug. Daar waar ik elke dag onder meer de krant lees te beginnen met de column van Stevo Akkerman, die niet kan geloven en ook niet niet kan geloven, zoals hij die middag in de Laurens zei. Ik had de handen die met een pin in de armen losvast zitten eruit gehaald en meegenomen naar de Laurenskerk. Nu stond er dus een onthande Jezus in mijn huis. In de avond zag ik een uizending van Zembla over de moeilijkst behandelbare jongeren met anorixia. Ik zag de onthande ouders en hulpverleners. Zou Jezus er raad mee hebben geweten en hoe dan? Zou een ontmoeting met Hem een wonderlijke genezing hebben gebracht en hoe zou die genezing er dan uit gezien hebben? Een van de jonge vrouwen heeft gehoor gevonden bij de Levenseindekliniek. Ik geloof dat ik het begreep maar dan wel met huiver….. Een onthande Jezus is misschien wel troostrijker dan een Jezus die alles kan en met alles raad weet.
In de Laurens mocht ik de bundel Ik blijf van hem dromen, het leven van Jezus in gedichten, in ontvangst nemen. 118 gedichten gekozen door Jan de Bas en Arie Bijl. Het ligt nu bij mij in de serre bij de bundel Weer en wind, 100 gedichten en 100 gezichten. Gedichten over ons weer. De buschauffeur verlangde naar huis en ik dankte hem voor de rit. Ik wilde ook naar huis waar mijn Jezus onthand in de serre stond te wachten. Zal ik de handen weer in zijn armen steken of een tijdje niet om zo het mededogen wakker te houde? De berichten uit Ruinerwold nodigen tot mededogen (zie gedicht hieronder) en nog zoveel meer berichten uit deze wereld met dreigende orkanen en hun eigen namen. Intussen lees ik elke dag uit deze twee bundels: Ik blijf van hem dromen, samengesteld door Jan de Bas en Arie Bijl, Kok/Boekencentrum 2019 en Weer en wind, 100 gedichten en gezichten samengesteld door o.m. Nicolaas Matsier, Thoth 2019-10-(de tentoonstelling weer en wind in het Singermuseum te Laren vond ik inspirerend)
Marinus van den Berg 17.10.19
Mededogen
Mededogen
Om de onbereikbare mens
Onbereikbaar geworden
Afgesloten in een eigen cel
In de ban van angst en vrees
Achter gesloten deuren
.
Mededogen
Om wie hen niet kunnen bereiken
Die geen toegang hebben gekregen
Die zich geen raad meer wisten
Die geen weg naar verbinding vonden
Die nabij verweg werden gehouden
.
Mededogen
Voor allen die zo onder ons leven
In huizen
Op straat
In schuurtjes
Soms dichterbij dan vermoed
.
Dat ze signalen van mededogen kunnen ontvangen
Dat ze wegen naar licht en bevrijding kunnen vinden.
.
Marinus van den Berg
n.a.v. “Ruinerwold, 15 10 2019
(1) Zie gedicht Arie de Bruin Teruggestuurd.
Over Ik blijf van hem dromen
De gedichten in de bloemlezing Ik blijf van hem dromen gaan over het leven en de betekenis van Jezus. Ze handelen onder andere over advent, Jezus’ optreden en zijn verschijningen. Velen stellen, net als het dochtertje van Jaïrus: ‘Ik blijf van hem dromen.’ In de dichtbundel, samengesteld door Jan de Bas en Arie Bijl, is het leven van Jezus Christus op poëtische wijze te volgen in gedichten van onder anderen Ria Borkent, Koos Geerds, Ida Gerhardt, Guillaume van der Graft, Rutger Kopland, Levi Weemoedt en Rikkert Zuiderveld. Arie Bijl is neerlandicus en Jan de Bas is dichter. Ze stelden meerdere bloemlezingen samen, waaronder ‘En wat zij zong hoorde ik dat psalmen waren. Psalmen in gedichten vanaf 1900’.
Over Marinus van den Berg
Marinus van den Berg heeft al tientallen succesvolle boeken geschreven en is een veelgevraagd spreker op lezingen en symposiums. Rode draad in zijn werk: omgaan met de dood moet je niet wegstoppen. De dood hoort bij het leven. Door met elkaar te praten kun je leren op een menselijke manier om te gaan met afscheid en de dood.
