Basis

Geloofsgesprek over heil

Het themanummer over ‘Heil in een seculiere tijd’ bevat interessante artikelen en stelt belangrijke vragen, waarin je tot de kern van geloven komt. Hoe kun je hierover doorpraten in je gemeente? In deze ‘Aan de slag’ vindt u een werkvorm voor een dagdeel (minimaal twee uur) over dit thema, rondom de persoonlijke vraag: ‘Waarom is geloven in God heilzaam voor mij?’ Een mooi thema ook voor een groothuisbezoek, heidag van de kerkenraad of gemeentezondag!

Heil… het is niet een thema waar je gelijk aan denkt als je met geloofsgenoten wilt spreken over wat je raakt in leven en geloof. Toch is het wel een thema dat van belang is, omdat ze spreekt over het wezenlijke (en unieke?) van het christelijke geloof. Als je spreekt over ‘heil’ kom je tot de kern.

Een heel inspirerend én belangrijk onderwerp dus. Fijn, dat hier een themanummer aan gewijd is waar we met elkaar mee aan de slag kunnen!

Onderstaande opzet voor een bijeenkomst richt zich op de persoonlijke betekenis van ‘heil’ voor mensen. Het themanummer gaat verder en stelt bijvoorbeeld ook de spannende vraag of we in deze seculiere tijd mensen nog moeten winnen voor het Evangelie. Wellicht smaakt een eerste bijeenkomst over dit thema naar meer. Dan word je verder geholpen door de gespreksvragen die in het themanummer staan.

Moeten we in deze seculiere tijd nog mensen willen winnen voor het Evangelie?

Het is inspirerend om deze bijeenkomst(en) met een groepje voor te bereiden. Zo kun je taken verdelen, alles goed doorspreken én elkaar aanvullen en helpen.

Tip: deel na afloop van de bijeenkomst het themanummer uit (extra exemplaren zijn te bestellen), zodat mensen de artikelen en praktijkverhalen kunnen lezen ter verdieping en inspiratie.

Themabijeenkomst ‘Waarom is geloven in God heilzaam voor mij?’

Welkom

Psalm 27

Lees Psalm 27 in de hertaling van Huub Oosterhuis uit ‘150 Psalmen vrij’ en zing vervolgens Psalm 27:1 en 7 of lees in beurtspraak uit het Liedboek lied 27b hardop met elkaar.

Mijn licht, mijn heil is Hij, mijn God en Here!
Waar is het duister dat mij onheil baart?
Mijn hoge burcht is Hij, niets kan mij deren,
In zijn bescherming ben ik bewaard!
Of zich de boosheid tegen mij verbindt
En op mij loert opdat zij mij verslindt,
Ik ken geen angst voor nood en overval:
Het is de Heer die mij behouden zal!

Korte kennismaking (indien nodig)

Verkennen van het thema ‘heil’

We hebben net gezongen/gehoord over ‘heil’. Neem zes grote vellen papier (bijvoorbeeld van een flap-over) en schrijf op ieder vel één van de volgende woorden:

Heil
Heilzaam
Onheil
Redding
Bevrijding
Heilloos

Hang de vellen zichtbaar voor alle aanwezigen op en laat ieder in stilte enkele minuten nadenken wat deze woorden in hen oproepen. Hun gedachten en associaties mogen ze vervolgens kort delen met de buurman/buurvrouw. Leg dikke stiften klaar en nodig ieder uit om de associaties en gedachten op de vellen papier te schrijven. Zo krijg je goed inzicht in vragen die er leven en heb je inspiratie vanuit de groep voor de rest van de bijeenkomst. Op basis van deze verkenning kun je met elkaar kijken welke thema’s uit het themanummer zeker aandacht verdienen in de groep.

Verdiepen

Wat is heil?

Het woord ‘heil’ roept heel wat op, zagen we net in de verkenning. Maar wat ís het nu precies? Wat betekent het als we vanuit geloof over ‘heil’ spreken? Leg aan de deelnemers uit wat ‘heil’ betekent als er in de Bijbel over gesproken wordt, zoals in Psalm 27. Gebruik hierbij de artikelen van Sam Janse en Henk de Roest uit het themanummer. Sam Janse schrijft dat ‘heil’ in de Bijbel gaat om het goede leven voor Gods aangezicht, in harmonie met mens en schepping. Henk de Roest richt zich op de betekenis van Jezus als het gaat om ‘heil’ en Jezus’ centrale rol in de kerkelijke gemeente.

Heil heeft ook te maken met redding en verlossing, met ‘leven na de dood’ en met vergeving van zonde, schuld en schaamte, zien we in het themanummer. Waarschijnlijk kwamen deze thema’s ook naar voren op de vellen papier aan het begin van de bijeenkomst. Grijp daarop terug. Tijdens de uitleg kun je ter illustratie en verheldering samen Bijbelteksten lezen waarin gesproken wordt over ‘heil’ en ‘redding’.

Opdracht in groepjes:

Henk de Roest bespreekt in zijn tekst drie betekenissen van heil: de klassieke, de gemeenschapsvormende en de realisering van Gods nieuwe wereld. Licht deze kort toe en laat de deelnemers in groepjes de volgende vragen bespreken:

Bij welke van deze drie betekenissen voelt u zich het meeste thuis?
Hoe heeft deze betekenis in uw leven een rol gespeeld?
Kunt u vertellen op welke manier Jezus voor u belangrijk is? Heeft u in de afgelopen jaren Hem ook op een nieuwe manier leren kennen?

Bij een bijeenkomst overdag, of in de avond in de zomertijd, kun je bij mooi weer mensen deze vragen ook op een strookje papier meegeven en ze een half uur de tijd geven om hier wandelend in tweetallen over in gesprek te gaan.

Pauze

Een pauze is belangrijk. Bekijk vooraf al waar je pauze wilt nemen, maar als tijdens de avond blijkt dat een onderdeel uitloopt, voel dan de ruimte om met de pauze te schuiven. Zo houd je de aandacht van mensen vast. Neem altijd de tijd voor een pauze. Zorg dat mensen wat kunnen drinken, onderling in gesprek kunnen komen en de benen kunnen strekken (laat ze eventueel even naar buiten te gaan).

Loopt een onderdeel uit, bekijk dan waar je kunt schuiven in het programma en bespreek het met de deelnemers. Kort eventueel een latere opdracht in, of maak een keuze uit opdrachten. Liever een langere pauze en een frisse herstart, dan gehaast weer aan de slag.

De kernvraag: ‘Waarom is geloven in God heilzaam voor mij?’

Is geloven in God heilzaam en zo ja, waarom? Deze vraag gaan we onderzoeken.

Het is een grote vraag en het kan helpen om dit op eigen wijze te verbeelden en/of te verwoorden. Zorg dus voor verschillende werkvormen. Regel ook dat er in het gebouw ruimte is om hier – persoonlijk en in alle rust – over na te denken en leg Bijbels, Liedboeken en creatief materiaal (papier, verf, kleurpotloden, scharen, lijm) klaar.

Nodig mensen uit om te kiezen of ze de vraag: ‘Waarom is geloven in God heilzaam voor mij?’

In stilte voor zichzelf onder woorden willen brengen (ze kunnen in de kerkzaal zitten, buiten gaan wandelen, of een andere plek opzoeken waar ze rust ervaren) en hun gedachten eventueel noteren.
Creatief willen verbeelden (met behulp van materiaal dat klaar ligt, of door een gedicht te schrijven, of… ).
Willen beantwoorden aan de hand van de drie betekenissen van heil in onze tijd zoals Nelleke Plomp die verwoord heeft. Leg voor deze groep de drie betekenissen van heil in onze tijd uit en geef hen de vragen zoals ze staan op bladzijde 28.

Geef ze hier 20-30 minuten de tijd voor.

Liever een langere pauze en frisse herstart, dan gehaast weer aan de slag…

Laat de groep weer bij elkaar komen en geef de aanwezigen kort de kans om te delen wat ze hebben geschreven, gemaakt, of ontdekt in zichzelf. Laat ieder hierbij vrij óf ze wat willen delen.