Het heilig Avondmaal

Voorbereiding op de viering van het heilig Avondmaal

Onderwijzing

Gemeente van Christus, vandaag/volgende week vieren wij het heilig Avondmaal. De Heer zelf roept ons om naar zijn opdracht zijn dood te verkondigen. Hij wil aan zijn tafel troosten en bemoedigen wie in Hem geloven. Door de Bijbel kennen wij Gods wet, de leefregels van Christus’ Koninkrijk.

In het licht daarvan zien wij dat we iedere dag tekortschieten in geloof, hoop en liefde. De Heer is trouw, wij zijn vaak ontrouw. Dagelijks maken we onze schuld tegenover Hem groter.

Nu kunnen wij de maaltijd van Gods genade slechts ontvangen, wanneer we in gehoorzaamheid aan het Woord van God als Gods kinderen willen leven.

Daarom onderzoekt ieder van ons zichzelf:
Heb ik van harte berouw over mijn zonden, waarmee ik God en mijn naaste kwets en mijzelf de volle vreugde van het leven met de Heer ontneem?

Geloof ik dat God mij volkomen vergeving van zonden wil geven, alleen door het lijden en sterven van Jezus Christus, zijn Zoon, onze Heer? Ben ik oprecht bereid God te dienen in de kracht van de heilige Geest?

Ieder die zo zijn heil zoekt in Christus alleen, mag zeker weten dat geen zonde of zwakheid ons kan scheiden van de liefde van Christus, onze Heer.

Verkondig in het eten van het brood en het drinken uit de beker vol vreugde de dood van onze Heiland. Belijd in gehoorzaamheid aan zijn Woord de drie-enige God. Zo nodigt Christus u aan zijn tafel en mag u zich opnieuw gesterkt weten door het sacrament van brood en wijn.

Gebed

God van alle genade, U nodigt ons van harte aan uw tafel. Maar, voor wij aangaan, moeten wij U belijden dat wij zo vaak tekortschieten. Dagelijks maken wij onze schuld groter en dwalen wij af van U, onze Vader.

Daarom bidden wij U: zie ons niet aan naar onze zonde, maar zie ons aan in uw Zoon, Jezus Christus, onze Heer. U hebt Hem naar deze wereld gezonden, niet om haar te veroordelen, maar om de wereld te behouden. Zo lief hebt U ons gehad dat uw Zoon voor ons geleden heeft, en gestorven is, en de dood heeft overwonnen.

Wil dan ook ons vergeven en door de kracht van uw heilige Geest ons tot nieuwe mensen maken. Leer ons om voortaan in liefde en vrede met U en onze naasten te leven, want wij leven uit úw liefde.

Zo komen wij tot dit heilig Avondmaal. Niet om daarmee te laten zien dat wij in onszelf volkomen zijn. Integendeel, wij zoeken ons leven buiten onszelf, in uw Zoon Jezus Christus. Versterk en troost ons dan met deze tekenen van brood en wijn, tekenen van uw goedheid en genade en overvloed.

Amen.

Orde voor de viering van het heilig Avondmaal

Prediking

Geloofsbelijdenis

Onderwijzing bij het Avondmaal

De apostel Paulus beschrijft hoe onze Heer Jezus Christus het heilig Avondmaal heeft ingesteld: ‘In de nacht waarin de Heer Jezus werd uitgeleverd nam hij een brood, sprak het dankgebed uit, brak het brood en zei: “Dit is mijn lichaam voor jullie. Doe dit, telkens opnieuw, om mij te gedenken.” Zo nam hij na de maaltijd ook de beker, en hij zei: “Deze beker is het nieuwe verbond dat door mijn bloed gesloten wordt. Doe dit, telkens als jullie hieruit drinken, om mij te gedenken.” Dus altijd wanneer u dit brood eet en uit de beker drinkt, verkondigt u de dood van de Heer, totdat hij komt.’

In het heilig Avondmaal gedenken wij hoe onze Heer en Heiland Jezus Christus in de wereld is gekomen om ons te verlossen. Al weldoende ging Hij rond. Hij genas de zieken en vergaf de zondaars. Hij nam ons lijden op zich. Om onze zonden werd Hij doorboord. Hij werd mishandeld, maar verzette zich niet, en deed zijn mond niet open.

Hij werd gebonden – om ons te bevrijden. Hij werd ter dood veroordeeld, ja, tot de dood aan het kruis – om ons vrij te spreken. Hij heeft zich vernederd tot in de allerdiepste ellende en eenzaamheid. Met luide stem riep Hij toen: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt u mij verlaten’ – opdat wij door God aangenomen en nooit meer door Hem verlaten zouden worden. In Christus zijn wij met God verzoend, toen Hij zei: ‘Het is volbracht.’

Hij is voor ons gestorven en begraven. Maar, op de derde dag is Hij opgewekt uit de doden. Nieuw leven heeft Hij ons gebracht. De levendmakende Geest heeft Hij ons geschonken.

Door die Geest worden wij, broeders en zusters, met elkaar als leden van één lichaam in waarachtige liefde verbonden. Deze eenheid zullen wij niet alleen met woorden maar ook met daden aan elkaar bewijzen. De apostel schrijft: ‘Omdat het één brood is zijn wij, hoewel met velen, één lichaam, want wij hebben allen deel aan dat ene brood.’

Zo nodigt Christus ons hier en nu aan zijn maaltijd, een vreugdemaal voor heel het volk van God. Laten wij dan samen delen in het feest dat de Heer voor ons bereid heeft, aan deze tafel, waar het brood ons zal verzadigen en de wijn ons hart verheugt. Van oost en west, van noord en zuid zullen de volken der aarde komen en aanzitten in het Koninkrijk van God. Met groot verlangen mogen wij uitzien naar de wederkomst van Jezus Christus en naar de bruiloft van het Lam. Dan zal God zijn alles in allen.

Inzameling van de gaven

De gaven worden ingezameld. Terwijl de tafel wordt toebereid, kan een lied gezongen worden.

Gebed

Barmhartige God en Vader, geef dat wij door dit avondmaal ons hoe langer hoe meer aan uw Zoon Jezus Christus zullen toevertrouwen. Voed ons zo met het hemelse brood, dat wij niet meer in onze zonde leven, maar Christus in ons en wij in Hem. Geef ons al het goede, naar lichaam en ziel en schenk ons uw genade en vergeving. Dit alles vragen wij U, in de verwachting van de wederkomst van uw Zoon en de bruiloft van het Lam.

Dankzegging en voorbede

Nodiging

Laten we niet bij het uiterlijk van brood en wijn blijven, maar onze harten omhoog in de hemel verheffen, waar Christus is. Zo zullen wij waarlijk door de werking van de heilige Geest met zijn lichaam en bloed gevoed worden, als wij brood en wijn tot zijn gedachtenis ontvangen. Kom nu, want alle dingen zijn gereed.

Gemeenschap van brood en wijn

Het brood dat wij breken is de gemeenschap met het lichaam van Christus.
[Neem, eet, gedenk en geloof, dat het lichaam van onze Heer Jezus Christus gegeven is tot een volkomen verzoening van al onze zonden.]

De beker der dankzegging, waarover wij de dankzegging uitspreken, is de gemeenschap met het bloed van Christus.
[Neem, drink allen daaruit, gedenk en geloof, dat het kostbaar bloed van onze Heer Jezus Christus vergoten is tot een volkomen verzoening van al onze zonden.]

Dankzegging na de maaltijd

Psalm 103:1-4, 8-12, 22, of een andere schriftlezing of een dankgebed

Prijs de HEER, mijn ziel,
prijs, mijn hart, zijn heilige naam.
Prijs de HEER, mijn ziel,
vergeet niet één van zijn weldaden.

Hij vergeeft u alle schuld,
hij geneest al uw kwalen,
hij redt uw leven van het graf,
hij kroont u met trouw en liefde,

Liefdevol en genadig is de HEER,
hij blijft geduldig en groot is zijn trouw.
Niet eindeloos blijft hij twisten,
niet eeuwig duurt zijn toorn.

Hij straft ons niet naar onze zonden,
hij vergeldt ons niet naar onze schuld.
Zoals de hoge hemel de aarde overspant,
zo welft zich zijn trouw over wie hem vrezen.

Zo ver als het oosten is van het westen,
zo ver heeft hij onze zonden van ons verwijderd.

Prijs de HEER, al zijn schepselen,
prijs hem, overal in zijn rijk.
Prijs de HEER, mijn ziel.

Slotlied

Zegen

Orde voor de voortzetting van het heilig Avondmaal

Na ‘Lied of Klein Gloria’ verloopt de dienst als volgt:

Apostolische geloofsbelijdenis

(gezongen, of gelezen en beantwoord met een lied)

Nodiging

De Heer heeft zijn tafel bereid voor wie op Hem vertrouwen en Hem liefhebben. Christus nodigt ons om dankbaar en gelovig met de lofprijzing van zijn kerk in te stemmen en brood en wijn uit zijn hand te ontvangen.

Vredegroet

Wij wensen elkaar de vrede van Christus toe.

Lofprijzing

Verhef uw harten tot God.
Laten wij de Heer onze God dankzeggen,
want Hij verdient onze dank.
Wij zegenen Hem omwille van Jezus zijn Zoon,
zijn onvolprezen gave,
die is overgeleverd om onze overtredingen
en om onze rechtvaardiging is opgewekt
en zo alles heeft volbracht,
die zich met hart en ziel aan deze wereld heeft gegeven.
Want ‘In de nacht waarin de Heer Jezus werd uitgeleverd
nam hij een brood,
sprak het dankgebed uit,
brak het brood en zei:
“Dit is mijn lichaam voor jullie.
Doe dit, telkens opnieuw, om mij te gedenken.”
Zo nam hij na de maaltijd ook de beker, en hij zei:
“Deze beker is het nieuwe verbond
dat door mijn bloed gesloten wordt.
Doe dit, telkens als jullie hieruit drinken, om mij te gedenken.”
Dus altijd wanneer u dit brood eet en uit de beker drinkt,
verkondigt u de dood van de Heer, totdat hij komt.’

Zo gedenken wij het verlossend lijden en sterven
van de Messias, onze Heer,
die verrezen is en leeft.
En wij verkondigen zijn dood totdat Hij komt.
Maranatha!

Avondmaalsgebed

Almachtige God en barmhartige Vader,
Wij bidden U dat U in dit avondmaal
door uw heilige Geest
in onze harten wil bewerken,
dat wij met het lichaam en bloed
van uw geliefde Zoon Jezus Christus
gevoed en verzadigd worden,
opdat wij niet meer in onze zonden,
maar Hij in ons en wij in Hem leven,
en wij met elkaar als leden van een lichaam
als broeders en zusters in liefde verbonden worden.
Verhoor ons, o God, en barmhartige Vader, door Jezus Christus onze Heer
die ons heeft leren bidden:

Onze Vader

Gemeenschap van brood en wijn

Gelukkig zijn zij, die voor het bruiloftsmaal van het Lam zijn uitgenodigd.

Het brood, dat wij breken, is de gemeenschap met het lichaam van Christus.
[Neem, eet, gedenk en geloof, dat het lichaam van onze
Heer Jezus Christus gegeven is tot een volkomen verzoening van al onze zonden.]

De beker der dankzegging, waarover wij de dankzegging uitspreken, is de gemeenschap met het bloed van Christus.
[Neem, drink allen daaruit, gedenk en geloof, dat het kostbaar bloed van onze Heer Jezus Christus vergoten is tot een volkomen verzoening van al onze zonden.]

Dankgebed voor het heilig Avondmaal en gebed om verlichting met de heilige Geest

U zeggen wij lof en dank, hemelse Vader,
want U schonk ons in dit Avondmaal
de gemeenschap met uw Zoon
Wij bidden U:
laat deze gemeenschap in ons altijd sterk zijn.
U zeggen wij lof en dank, hemelse Vader,
want U schenkt ons uw Woord.
Wij bidden U:
nu wij uw Woord gaan lezen,
zend uw heilige Geest,
zodat ons hart en ons verstand worden verlicht
en wij door de verkondiging van uw Woord
geheel op U gericht zullen zijn,
en wij, gesterkt door Woord en sacrament,
in dankbaarheid als nieuwe mensen zullen leven,
tot eer van U en onze naaste tot heil.
U komt alle lof toe, Vader, Zoon en heilige Geest. Amen.