Het lichtjesproject om te gedenken

Midden november is iedereen welkom om samen, buiten bij de kerk, meer dan 1000 waxinelichtjes aan te steken. In verbondenheid met elkaar en ter herinnering aan geliefden steken we samen, jong en oud, kerkelijk en niet-kerkelijk, kaarsjes aan. We noemen deze avond: Lichtjesregen.

Als kerk van betekenis zijn

Hoe kunnen wij als kerk van betekenis zijn voor de dorpsgemeenschappen? Deze vraag hield ons als kerkenraad al langer bezig.

De Wilhelminakerk is de protestantse wijkgemeente van Beemte Broekland, Wenum Wiesel en Het Loo, een deel van Apeldoorn-Noord. Als kerk willen wij een open geloofsgemeenschap zijn met oog voor de wereld om ons heen. Ook voor de buurt, voor kerkelijke en niet-kerkelijke mensen.

Toen was daar in 2016 de uitnodiging van de wijkgemeente ‘de Drie Ranken’ in Apeldoorn om te komen kijken bij hun lichtjesproject ‘All Souls, All Mates’, een Allerzielen voor de buurt. Met iemand van de pastoraatsgroep van de R.K. geloofsgemeenschap van het naburige dorp de Vecht zijn de scriba en ik gaan kijken. Er was een korte viering en buiten was er een zee van brandende waxinelichtjes. Dit was ook iets voor ons!

Lichtjesregen

We kozen voor een vrijdagavond om 19.00 uur in de maand november, midden tussen de Allerzielenviering van onze katholieke buren uit de Vecht en onze laatste zondag van het kerkelijk jaar in. We hielden een korte, laagdrempelige viering van maximaal 45 minuten. Met een koor, een gebed, een lied van samenzang, een gedicht, een verhaal, en via de beamer moderne muziek van Youtube, zoals ‘Dat ik je mis’ van Maaike Ouboter. Met het licht van de Paaskaars gingen we naar buiten om 1200 waxinelichtjes aan te steken. Daar, in het donker lieten doedelzakspelers het lied ‘Amazing Grace’ horen.

Een vrijdagavond in november, tussen Allerzielen en onze Eeuwigheidszondag in

Van tevoren hadden we contact opgenomen met de basisscholen met de vraag of kinderen rondom het thema ‘Afscheid nemen’ tekeningen en gedichtjes mochten maken. De kinderen hadden mooie dingen gemaakt over fijne herinneringen aan hun overleden opa of oma, konijn of hond. Tijdens de viering hingen de creaties van de kinderen in de kerk.

Tot onze grote vreugde kwamen er veel mensen op af. Ook gezinnen met kinderen. Deze gezinnen komen niet naar de vieringen van Allerzielen en de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Zij ervaren dat als te zwaar. Er waren ook gemeenteleden die zowel naar de Lichtjesregen gingen als naar de dienst op Eeuwigheidszondag.

Ook mensen die over de Lichtjesregen hadden gelezen kwamen eropaf. Zo was er een vrouw die met twee zussen van elders uit het land kwam, om samen hun overleden broer te gedenken.

Samen gedenken

Op de laatste zondag van het kerkelijk jaar gedenken we gemeenteleden die in het afgelopen jaar zijn overleden. We gedenken hun leven, hun liefde, hun vriendschap voor Gods aangezicht. In stilte gedenken we ook degenen die ons ontvallen zijn, wanneer en waar dan ook.

Dit alles doen we in verbondenheid met elkaar als gemeente van Christus, in het vertrouwen dat hun namen geschreven staan in de palm van Gods hand. Tijdens deze dienst noemen we hun namen en steken een kaars aan. Het licht van deze kaars is als een teken van Gods Licht voor ons mensen. Zo eren wij onze dierbaren, zo blijven ze bij ons. Wij mogen allen staan in het grote licht van Gods ontferming.

Nabestaanden van de overleden gemeenteleden worden voor deze dienst uitgenodigd. De Lichtjesregen is een meer open gebeuren.

De meeste mensen kennen het verlies van een dierbaar mens. Ze kennen de leegte nu hun geliefde er niet meer is. Gevoelens van verdriet om verlies gaan vaak in golven. Het eerste jaar kan het zijn dat er veel geregeld moet worden. Sommige mensen die een dierbare verliezen ervaren het gemis in het tweede, derde of zoveelste jaar veel heviger. Tijdens de Lichtjesregen komen we samen in de kerk, zingen, luisteren en steken samen kaarsjes aan. Dat geeft verbondenheid. Zien dat een ander ook verdriet heeft, kan goed doen. Weten dat een ander ook het gemis kent, kan maken dat je je minder eenzaam voelt. In het gemis kunnen we elkaar herkennen, elkaar steunen.

Gedenken als geloofs- en dorpsgemeenschap samen, in de hoop op een leven dat groter is dan dit leven

Bij de Lichtjesregen staan we stil bij dierbaren die we verloren hebben. We gedenken hen met wie we geleefd hebben en die nu anders dan daarvoor met ons meegaan. Ieder met zijn eigen gedachten en herinneringen. Ieder met vragen en twijfels. De een met geloof, de ander zonder.

Het gedenken als geloofsgemeenschappen met de dorpsgemeenschappen doen we in de hoop op een leven dat groter is dan dit leven. En in het vertrouwen dat onze geliefden zijn opgenomen in Gods Licht en Zijn Liefde.

Waar moet je voor zorgen?

Allereerst moet je zorgen voor een goede PR. Kerkblad, krant, huis-aan-huisbladen, flyers. Denk ook aan de plaatselijke radiozender of de lokale TV. Zoek ook contact met andere kerken/ geloofsgemeenschappen in de buurt. Hoe meer draagvlak, hoe beter.

Het is fijn dat er in de viering voorgangers zijn uit de verschillende kerken, zodat mensen zich thuis voelen. Huur marktkramen of tenten. Zorg voor windschermen, bijv. bouwschermen. Het eerste jaar waaiden de kaarsjes bij ons telkens weer uit. Breng een laag zand aan op de tafels of de kramen en druk daar de waxinelichtjes in. Wanneer je van tevoren een mal maakt, kun je meerdere gaten tegelijk maken voor de waxinelichtjes. Zorg voor voldoende aansteekkaarsjes, zodat meerdere mensen tegelijk hun waxinelichtjes kunnen aansteken.

Met koffie en warme chocolademelk bij de brandende kaarsjes blijven staan…

Aansluitend is er koffie en warme chocolademelk. Het eerste jaar deden we dat in de kerk, het tweede jaar buiten. Zo konden we bij de brandende kaarsjes blijven staan. Veel mensen bleven, er was een bijzondere sfeer. Pastorale ouderlingen, predikant en mensen van de katholieke pastoraatsgroep waren aanwezig om mensen op te vangen.

Prachtig gebeuren

Nadien waren er veel positieve reacties. Sommigen spraken van kippenvel. Het samenzijn in de kerk en later buiten met al die lichtjes geeft een gevoel van saamhorigheid. De meeste mensen kennen het gemis van een dierbaar mens en hierin kunnen we elkaar herkennen.

De KRO/NCRV heeft een TV opname gemaakt voor het programma ‘Met Hart en Ziel’, terug te zien via npostart.nl, met hart en ziel, Lichtjesregen brengt mensen samen, 20 november 2018.