Karel Deurloo: in elke pastoriekast vindt men zijn boeken

Dit is een beknopte inleiding op de achtergronden en de praktijk van de exegese zoals die wordt beoefend in de zogenaamde ‘Amsterdamse School’. Daartoe behoort o.a. prof. Karel Deurloo (1936-2019), één van de meest spraakmakende bijbelwetenschappers in de afgelopen halve eeuw. In elke pastorieboekenkast vind je zijn boeken.
Dit is een recensie van ds. L.W. Smelt uit de Veluwse Kerkbode. 

De methode van de Amsterdamse school is eenvoudiger

Ik heb altijd veel op gehad met deze stroming die heel sterk de nadruk legt op de bijbeltekst zoals die in de grondtalen voor ons ligt. Wat zijn de sleutelwoorden? Welke verbanden zijn er tussen de verschillende tekstonderdelen en pericopen? Wat is de boodschap voor de hoorders toen? Hoe vertaal je die boodschap door naar onze eigen context? Hoe voorkom ik een blinde vlek te hebben voor de kritische en politieke aspecten van de bijbelse boodschap?
Vergeleken met de historisch-kritische exegese, die zoekt naar de oorspronkelijke tekst achter de tekst, is de methode van de Amsterdamse School eenvoudiger. Wel wordt het soms lastig als er niet doorgevraagd wordt naar wat echt historisch gebeurd is. Men verschuilt zich dan achter: ‘Ook al is het niet echt gebeurd het is wel waar.’

Herdenkingscollege

Dr. Joep Dubbink (bijzonder hoogleraar Bijbelse Theologie op de Dirk Monshouwer leerstoel aan de Vrije Universiteit) geeft in dit boek een soort herdenkingscollege waarin de balans wordt opgemaakt van alles wat Deurloo heeft gedaan en betekend. De boektitel ‘De tekst mag het zeggen’ is hét motto van de ‘Amsterdamse’ traditie van bijbellezen. Vooral met Genesis is Deurloo zijn hele leven bezig geweest. De plaats van de tekst in het grotere (bijbels-theologische) verband van de Schrift komt altijd goed aan de orde. Zo is er ook meer aandacht voor het NT en de relatie tussen exegese en dogmatiek dan in de hoofdstroom van de wetenschappelijke theologie.

Deurloo staat bekend om zijn visie op Bijbelverhalen

Echt bekend staat Deurloo om zijn visie op het bijbelvertalen. Hij is voorstander van een idiolecte vertaalwijze en heeft daarom kritiek op de NBV. Tenslotte: mede aan Deurloo (in de lijn van Miskotte) hebben wij de aandacht voor de eigen waarde van het OT te danken en de nadruk op verhalende vertelling. Wie nieuwsgierig is geworden kan in dit boekje van Dubbink verder terecht.

L.W. Smelt

Meer lezen van L.W. Smelt? Lees ook zijn recensie over Lukas. 

Dit is een bijdrage n.a.v. De tekst mag het zeggen

In 2019 overleed Karel Adriaan Deurloo (1936-2019), een van de meest spraakmakende bijbelwetenschappers in Nederland. Zijn manier van Bijbeluitleg is verrassend, actueel en voor generaties Bijbellezers inspirerend. Dit boek volgt het spoor van zijn vele publicaties en doet een poging het geheim van de leeswijze van Karel Deurloo te ontsluiten. Niet alleen om hem te eren maar ook om nieuwe lezers te stimuleren nieuwe wegen te gaan, met behoud van wat te leren valt van een bevlogen en vakkundig Bijbellezer.