Minder = meer?
Op de een of andere manier koppelen we ‘minderheid’ al snel aan ‘inferieur zijn’. Dat zal met de taal te maken hebben, met het woord ‘minder’. De meerderheid meent regelmatig dat zij het bij het rechte eind heeft. Misschien komt dat voort uit onze democratie waar de stem van de meerderheid bepaalt.
Er zijn allerlei factoren die bepalen of we tot een meerderheid of minderheid horen. We kennen het gevoel van minderheid zijn allemaal wel of hebben het een heel klein beetje meegemaakt: je spreekt de taal niet, je hebt ergens het geld niet voor, je werd niet gekozen in het voetbalteam. Deze gevoelens kunnen je wel beïnvloeden maar gaan weer over.
Er zijn echter ook factoren die blijvend zijn en tot de kern van jou als persoon horen. Neem bijvoorbeeld etniciteit, religie, geaardheid. Die blijvende factoren bepalen je identiteit en zijn moeilijk te veranderen. Er hangen waardeoordelen aan en dat is waar het meerder-/ minderheidsverhaal echt een probleem wordt. Denk aan de Roma, aan christenen in islamitische landen (en vice versa!) aan lhbt’ers in de kerk.
Het is goed om voor ogen te houden dat we in de Bijbel vaak een omgekeerde wereld zien: wijs is dwaas, dood is leven, de eersten zijn de laatsten, enzovoorts. Waar zij die tot de meerderheid behoren denken wijs te zijn, noemt de Bijbel hen dwaas; waar ze denken te leven, noemt de Bijbel hen dood; waar ze denken belangrijk te zijn, blijken ze de minsten. Is God dan per definitie voor de minderheid? Dat is waarschijnlijk te kort door de bocht gesteld, maar wel eens goed om over na te denken.
Hoe voorkomen wij dat het waardeoordeel van de samenleving bepaalt hoe wij als kerk omgaan met minderheden? Hoe geven wij als kerk en binnen de kerk ruimte aan minderheden? Het begint met luisteren naar de ander en respect te tonen. Mensen in hun waarde laten behoort wat mij betreft tot de universele rechten van de mens. De Bijbel zegt het zo: ‘Behandel anderen dus steeds zoals u wilt dat zij u behandelen’ (Mattheüs 7:12).
– Annemieke van den Berg is relatiemanager Integral Mission bij MissieNederland en redactielid van TussenRuimte.