Menu

Basis

Modern devoot leven

Bewust leven, met een richtlijn van wat Jezus ons voordeed, daar zijn veel mensen naar op zoek. Welke handvatten worden aangereikt vanuit het gedachtegoed van Geert Grote en de Moderne Devotie? Hier volgen enkele kenmerkende voorbeelden met daarna een interview met dominee Tissink uit het Ontmoetingshuis Moderne Devotie in Zwolle.

Mw. drs. C.A. Boonstra is predikant in de Protestantse Kerk in Nederland. Zij is lid van de redactie van Ouderlingenblad

Bijbellezen na de maaltijd

De beweging die in de 14e eeuw door Geert Grote in gang is gezet, heeft zich diep geworteld in de Nederlandse samenleving. Neem nu het bijbellezen na de maaltijd. Dat bijbellezen gebeurt misschien niet zo veel meer maar het was toch wel een heel eigen vorm van verdiepen van je geloof in onze protestantse traditie. Wat is de kracht van dit bijbellezen?

Het is bekend dat Jacobus Revius (1586-1658) in zijn huis juist dit moment gebruikte om met zijn gezin en allen die bij hen woonden in gesprek te gaan over de bijbelteksten om zo met elkaar het persoonlijk geloven te verdiepen. Jacobus leefde in de tijd dat de Reformatie opkwam in Nederland. Hij woonde lange tijd in Deventer en had voor zijn gezin een vorm gevonden om Modern Devoot te leven zoals Geert Grote dat voorstond. Van hem is het bekend, er zullen meer gezinnen zijn geweest die op deze manier de gebruiken van de Zusters en Broeders van het Gemene Leven hebben overgenomen. Zij immers hadden in hun gemeenschap ook tijdens en na de maaltijden gesprekken over de belangrijke dingen van het leven. Zij reserveerden deze verdiepingsgesprekken voor na de maaltijd en noemden het Collatiegesprekken. Ze leerden zo van elkaar. Bovendien noteerde ieder voor zichzelf dan voor de eigen verdieping enkele uitspraken om later (bijvoorbeeld tijdens het spinnen en weven of andere werkzaamheden) deze teksten te overdenken en zo te komen tot goede gedachten die leidden naar een deugdzaam leven. Dit noemden ze Rappiariateksten. Je kunt denken aan samenrapen, het samenrapen van teksten die je persoonlijk raken.

Bijbellezen helpt om te komen tot verdieping van het persoonlijk geloof, en zo tot intensief Modern Devoot leven

Dat lezen in de Bijbel na de maaltijd is de eeuwen door een belangrijke vorm geweest in de protestantse Nederlandse samenleving. En het is een vorm die ons kan helpen om te komen tot die verdieping van ons persoonlijk geloof, een verdieping die kan leiden naar een intensief Modern Devoot Leven.

Ik zet de kenmerken op een rij:

1. Je leest zelf de Bijbel. De brontekst is je uitgangspunt. Je overdenkt deze tekst zelf. Je maakt je eigen persoonlijke keuze wat je erin belangrijk vindt.

2. Je leest met elkaar. Je verbindt daarmee je per soonlijke gedachten met de anderen. Het is verbindend om dat volgens een vaste regelmaat met een kleine groep mensen vorm te geven. Een gezin, een bezinningsgroep, een paar vrienden, een communiteit.

3. Het gebeurt rond een maaltijd. Een maaltijd heeft een verbindend aspect, je spreekt met elkaar over de dingen die je hebben bewogen de afgelopen tijd. Als je de bijbeltekst daarnaast legt, verbind je dat vanzelf met je eigen persoonlijke leven.

4. Er ontstaat een verdiepend gesprek. Iedereen spreekt vanuit eigen betrokkenheid over de tekst die gelezen is, en deelt dat met anderen. Het geeft een verdieping tot de gelezen tekst en in de verbondenheid met elkaar.

5. Je houdt vast wat je in het gesprek het meeste geraakt heeft. Je schrijft het op en neemt het mee.

6. Je overdenkt het op de momenten in je leven waarin je even met je geest niet zoveel hoeft te doen – bijvoorbeeld bij het wachten op de bus, tijdens een wandeling, een fietstocht. Een moment van rust in je dagelijks leven. Dit leidt dan, zoals Geert Grote het noemde, tot een vernieuwde innigheid met God, Jezus en geloven.

7. Als je deze vernieuwde innigheid je eigen maakt, leidt dat tot een andere blik op de samenleving waarin je leeft en zet het je aan tot daden vanuit liefde en gerechtigheid, zoals Jezus ons leerde en we in de bijbelverhalen kunnen vinden.

Als we onder elkaar eensgezind zijn, hebben we van buiten niets te vrezen

Deventer en Zwolle

In Deventer en Zwolle wordt op verschillende manieren aandacht geschonken aan Geert Grote, Thomas a Kempis en de Moderne Devotie.

In Deventer zijn bijvoorbeeld het Geert Grote Huis en het Meester Geertshuis, in Zwolle is de Stichting Thomas a Kempis en het Ontmoetingshuis Moderne Devotie.

Rappiaria teksten in de Deventer binnenstad

In Deventer zijn op de plekken waar vroeger huizen van Moderne Devotie stonden, op de muur teksten geplaatst die gevonden zijn bij de Zusters en Broeders van het Gemene leven. Hier enkele teksten als voorbeeld:

– Het gaat er niet om wat je schrijft of zegt, maar wat je doet.

– We moeten altijd dingen doen die binnen ons bereik liggen.

– Wat pijnigt dat reinigt -Voor alle dingen dunkt het mij goed, dat je geestelijk blij bent, dat je gebreken je zullen mishagen, maar niet beangsten noch bedrukken.

– Als we onder elkander eensgezind zijn, hebben we van buiten niets te vrezen.

– Een mens wordt nooit beter gekend dan dat hij geprezen wordt.

Wellicht ook interessant

Nieuwe boeken