Menu

None

Olof Palme-prijs 2015 voor de Palestijnse theoloog dr. Mitri Raheb

Dr. Mitri Raheb en Israëlische journalist Gideon Levy zijn bekroond met de Olof Palme-prijs ‘voor hun moedige en onvermoeibare strijd tegen de bezetting en geweld, en voor een toekomstig Midden-Oosten dat wordt gekenmerkt door vreedzame co-existentie en gelijkheid voor iedereen. Door hun werk geven ze beiden een sprankje hoop in een conflict dat miljoenen mensen heeft geteisterd en dat nog steeds doet en dat de wereldvrede in gevaar brengt’.
‘Wij willen dat jullie leven, niet sterven voor Palestina.’
Als predikant en pastor van de Lutherse kerk in Bethlehem, heeft Mitri Raheb een duidelijke boodschap voor de jonge generatie van Palestijnen: ‘Wij willen dat jullie leven, niet sterven voor Palestina.’ De jury zegt verder: ‘In het Bethlehem dat aan drie kanten is ingesloten door muren van de bezettende Israëlische macht, heeft Raheb het mogelijk gemaakt met de Dar al-Kalima Hogeschool voor de Kunsten en Cultuur, die hij oprichtte en die zich toelegt op een vernieuwende artistieke opleiding in film, kunst en drama, jongeren hun Palestijnse identiteit te laten onderzoeken, om schoonheid te koesteren en te investeren in een cultuur van het leven, als instrument voor creatief verzet tegen de verstikkende opsluiting’.
Raheb doctoreerde in de theologie aan de universiteit van Marburg in Duitsland en werkt als pastor voor de Evangelical Lutheran Christmas Church in Bethlehem. In zijn historiserende theologiebeoefening keren steeds de geschiedenis van de Palestijnse christenen terug en hun deelname aan de nationale en regionale strijd van het Palestijnse volk sinds de Tweede Wereldoorlog, maar ook de verbindingen van de drie belangrijkste monotheïstische godsdiensten in het Land met elkaar. Op 1 september 2008 ontving Raheb de Aachener Friedenspreis.
‘I am a Palestinian Christian’
In zijn boek I am a Palestinian Christian (1995) treedt hij in discussie met veelal Amerikaanse, maar ook Duitse en Nederlandse protestantse Israëltheologen, die de staat Israël in het perspectief zijn gaan beschouwen van het aan het joodse volk Beloofde Land. Als bijbels theoloog voelt Raheb, net zomin als deze Israëltheologen, voor een loutere ver-spiritualisering van het Land van de Bijbel, los gedacht dus van een concreet gebied, maar hij verwijt deze theologen wel de ogen te sluiten voor de ervaring van Palestijnse christenen die het historische perspectief op het Land niet los willen maken van hun eigen landbeleving en hun eigen historische ervaring van onteigening en verdrijving ten tijde van de Nakba en die doorgaat tot op de dag van vandaag. Raheb zoekt steun bij de katholieke theoloog Hans Küng, die ‘Volk’ en ‘Land’ weliswaar als onvervreemdbare essenties van de jodendom beschouwt, maar niet zover wil gaan dat het Land van Belofte ook specifieke, concrete staatsvormen met bepaalde grenzen zou kunnen aannemen. Raheb waarschuwt in die geest ook voor het ver-theologiseren van staatkundige verschijnselen door joods extremistische fundamentalisten en door moslim-fundamentalisten. Hij hekelt met name de droombeelden van joodse religieus-zionisten maar ook die van christen-zionisten over een ‘Groot Israël’, dat zich tot over de Jordaan tot aan de Eufraat zou moeten uitstrekken. De luchtspiegelingen onder fundamentalistische moslims die hopen op het herstel van het Kalifaat  van Omar I (zoals we dat later bij IS hebben zagen gebeuren) stelt hij in 1995 al onder scherpe kritiek. Ze zijn van hetzelfde laken een pak. Raheb zoekt zijn eigen zingeving in de interreligieuze dialoog en een multi-etnische toekomst:
Het land is nu eenmaal het thuisland van twee volkeren. Elk van hen zou het land moeten begrijpen als een geschenk van God, dat gedeeld moet worden met de derden. Vrede en zegen voor het land hangen af van dit samen delen. Alleen dan zullen de Bijbelse beloften worden vervuld.

Geloven onder bezetting
In 2014 gaf Mitri Raheb een boek uit onder de naam Faith in the Face of Empire: The Bible Through Palestinian Eyes. Het boek werd op initiatief van Vrienden van Sabeel en Kairos Palestina Nederland in 2015 vertaald en uitgegeven bij het Boekencentrum onder de titel Geloven onder bezetting. Een Palestijnse theologie van verzet en hoop. Het boek werd ingeleid door Erik Borgman. Als Palestijnse christelijke theoloog laat Raheb zien hoe de realiteit van het existerende, maar vaak ongrijpbare empire in de wereld en de voortdurende ervaring van het Midden-Oosten conflict, de veranderlijke maar tegelijk blijvende context vormen het Bijbelse verhaal dat zich uitstrekt over verschillende perioden van de geschiedenis.
Meest opzienbarende uitspraak:
‘Israëli’s en Palestijnen hebben de laatste zestig jaar allebei hard gewerkt aan het stichten van een eigen staat. Als ze eerlijk naar zichzelf zijn, moeten ze toegeven dat dit project mislukt is. Het door Israël ontwikkelde apartheidssysteem, de Palestijnse ministaat Gaza of de Palestijnse gaten-in-de-kaas op de Westelijke Jordaanoever zijn niet de droom waarvoor de mensen gevochten hebben. Nochtans kunnen of willen beide volkeren deze harde, pijnlijke werkelijkheid niet onder ogen  zien om vervolgens te gaan zoeken naar nieuwe modellen van co-existentie.’
Zijn laatste boek beoogt voor een breder lezerspubliek de Bijbelexegese te plaatsen in een geopolitieke context en tegelijk in die van de moderne Palestijnse en Israëlische geschiedenis. Het boek gaat in op misvattingen over de Palestijnse cultuur en pleit voor meer aandacht voor die cultuur bij de interpretatie van de Bijbel.
Bronnen:
Haaretz
PIEF post (Wereldraad van Kerken)
Wikipedia
 
Lees naast Geloven onder bezetting ook het boek Roep om verzoening van Naim Ateek.

Wellicht ook interessant

Nieuwe boeken