Echt gebeurd

De basis van Echt Gebeurd zijn vertelmiddagen waar mensen hun waargebeurde verhaal aan een publiek vertellen, op een klein podirum. De oprichters, cabaretiers Paulien Cornelissen en Micha Wertheim, kenden een voorbeeld uit de VS: The Moth. Een New Yorker die uit een van de zuidelijke staten afkomstig was, miste het dat mensen elkaar op de veranda hele avonden verhalen zaten te vertellen, ‘bij een lampje waar de motten op afvliegen’. Hij organiseerde vertelavonden die een groot succes werden.

Waarachtig

Al ben ik nog nooit op een vertelmiddag geweest, ik luister met heel veel plezier en soms ontroering naar de podcast. Waar zit ’m dat in? Het is de eerlijkheid en onopgesmuktheid van de vertellers, denk ik. Doordat het verhalen zijn over dingen die zij zelf hebben meegemaakt, zijn hun verhalen heel waarachtig. Ze zijn geen professionele vertellers, al zijn sommigen cabaretier of journalist.

Iedereen vertelt een eigen verhaal, in een eigen stijl. De vertellers hebben allerlei achtergronden – van militair tot leraar, van wit tot zwart, uit families die als vluchteling naar Nederland kwamen of al generaties hier wonen – en nemen me mee naar al die verschillende werelden. In de podcast luister ik naar verhalen die live aan een publiek verteld zijn. Daardoor krijg ik het gevoel dat ik daarbij was. Sterker nog: het verhaal wordt direct in mijn oor verteld, speciaal aan mij, lijkt het.

Het komt los van jezelf

In een documentaire, gemaakt ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van Echt Gebeurd, vertellen de makers over hun ervaringen. Zo ontdekten ze dat het nodig was om iedere vertelmiddag een thema te geven. ‘Anders is het veel moeilijker voor iemand om een goed verhaal te vertellen. Want dan denk je steeds: waarom vertel jij mij nu dít verhaal?’ Ook moet je er echt aan vasthouden dat iemand het zélf heeft meegemaakt.

Het is vooral belangrijk dat je als verteller het aandurft om jezelf niet te ontzien, dat je het verhaal niet gebruikt om te laten zien hoe sterk of goed je bent maar je ‘harnas’ durft af te doen. De vertellers zijn dan ook vaak mensen die niet bang zijn om een verkeerde beslissing te nemen of om iets doms te doen. Vaak is het zo dat iemand door het gebeurde waar ze over vertelt, anders naar het leven of naar zichzelf is gaan kijken. En soms gebeurt dat juist door het verhaal te vertellen: ‘Het komt los van jezelf. Het is alsof je ineens iets van jezelf gaat zien.’

Het publiek voelt de kwetsbaarheid van de vertellers en luistert met veel aandacht en liefde. ‘Mensen zijn zo ongeveer high van al die onversneden aandacht als ze van het podium komen’, zegt een van de redacteuren.

Kijk voor meer informatie op Echtgebeurd.net. De podcast is via de website te beluisteren en via alle bekende podcastapps. Dat laatste geldt ook voor het Amerikaanse voorbeeld The Moth.