Premium

Preekillustraties: Aarde

In Genesis 2:7 horen we dat de eerste mens, Adam, van ‘het stof van de aarde’ gemaakt werd. Hij kwam niet uit de hemel neerdalen, hij werd van aarde gemaakt ‒ een op koolstof gebaseerde levensvorm, die we delen met alle andere schepselen. Wanneer God de ‘adem van het leven’ in Adam blaast, wordt hij een levend wezen; deze Hebreeuwse woorden worden elders gebruikt voor Gods adem in dieren. Het blijkt zelfs uit de naam Adam ‒ die komt van het Hebreeuwse adama, wat grond betekent, aarde. Kan de Bijbel duidelijker zijn? Niet alleen moeten wij als mensen ons fysieke geschapen-zijn omhelzen, we moeten ook blij zijn dat we medeschepselen zijn van alle andere wezens die God gemaakt heeft. Wij maken deel uit van de familie van het leven, en van de gemeenschap van de schepping. Dit is essentieel voor onze identiteit als mens. We moeten het niet vreemd vinden als wetenschappers ons vertellen dat we het grootste deel van ons DNA met de mensapen delen ‒ de Bijbel zegt bijna hetzelfde, als we mede-aardse-wezens genoemd worden. Het betekent ook dat onze identiteit moet leiden tot een diepe nederigheid. We verschillen niet zo heel veel van andere wezens.

Dave Bookless

Zeer uiteenlopend wetenschappelijk onderzoek wijst erop dat verblijf in een ‘groene’ omgeving inderdaad gunstig kan zijn voor gezondheid en welbevinden. Zelfs uitzicht op een stadspark helpt mensen al te herstellen van stress, wat de kans op stressgerelateerde ziekte weer kan verminderen. (…) Tot slot kan verblijf in de natuur, zowel grootse natuur verder weg als het bos in de buurt, mensen aanzetten tot reflectie, hun gevoel van autonomie versterken en het gevoel geven te passen in een groter geheel. Dat kan mensen weerbaarder maken bij het verwerken van de verliezen die samengaan met ouder worden, ziekte en dood.
Advies van de Gezondheidsraad en de Raad voor Ruimtelijk, Milieu- en Landbouwonderzoek, 2013

Onze moeite om God te beleven in de natuur, rust in laatste instantie op deze veronderstelling: dat iets wat zichzelf steeds maar herhaalt, wel dood en mechanisch moet zijn, als een machine. De mensen hebben het gevoel dat als het heelal persoonlijkheid zou hebben, het steeds veranderen zou, dat als de zon levend zou zijn, zij zou dansen. Maar zo is het niet. Onze ritmes veranderen pas wanneer we moe worden of wanneer ze afgebroken worden door de dood. Als onze vreugde en energie onuitputtelijk waren, werden we nooit moe van de dagelijkse handelingen. De zon staat iedere morgen op. Ik niet en zeker niet op dezelfde tijd, maar dat is niet toe te schrijven aan het feit dat ik levendiger ben dan de zon, maar juist aan mijn gebrek aan levendigheid. De routine van de zon, de maan, en van alles wat leeft, is toe te schrijven aan een overvloed van vitaliteit. Kijk naar een kind dat voortdurend zegt: Nog een keer! Volwassenen zijn niet sterk en blij genoeg om te jubelen over zoveel eentonigheid. Het is mogelijk dat God iedere morgen ‘nog eens!’ zegt tegen de madeliefjes en tegen de zon. Het kan zijn dat Hij de eeuwige gretigheid van de jeugd heeft, want wij hebben gezondigd en zijn oud geworden, en onze Vader is jonger dan wij.
G.K. Chesterton

Het woord ‘ecologie’ bevat het voorvoegsel ‘eco-‘, dat voortvloeit uit het Griekse woord oikos, wat ‘thuis’ of ‘woning’ betekent. Hoe jammer en hoe egoïstisch is het dan dat we die betekenis hebben gereduceerd en de toepassing ervan hebben ingeperkt. Deze wereld is inderdaad ons huis, maar het is ook het huis van iedereen, net zoveel als dat het het huis is van elk levend wezen en van elke levensvorm die door God is gecreëerd. Het is een teken van arrogantie om aan te nemen dat wij mensen de enige bewoners zijn van deze aarde. En het is zelfs een teken van zelfgenoegzaamheid te veronderstellen dat alleen de huidige generatie recht heeft op haar natuurlijke rijkdommen. 
Oecumenisch Patriarch Bartholomeüs, in: Toward an Ecology of Transfiguration, Orthodox Christian Perspectives on Environment, Nature, and Creation