Premium

Preekschets Jesaja 9:5,6 – Kerstnacht

Schriftlezingen: Jesaja 8: 23b-9:7, Psalmen 96, Titus 2: 11-14, Lucas 2: 1-20

Het eigene van de Kerstnachtdienst

De kerstnachtdienst is een moment om mensen te ontvangen die niet (meer) vertrouwd zijn met de kerkgang. Het is een uitgelezen gelegenheid om iets te latenzien van wat de kerk te bieden heeft op het gebied van liturgie en verkondiging. Heb oog voor de toegankelijkheid (‘laagdrempeligheid’), maar vertoon juist in deze nachtstijl! Veel bezoekers verlangen juist naar een stijlvolle, verzorgde dienst, sommigen ook met de wens iets van vroeger te herkennen, vaak ook met de wens tot rust en stilte.

Tegelijk is de kerstnachtdienst ook een scharniermoment in de gang van het jaar en daarmee de gang die we als kerk, als kerkgemeenschap ter plaatse, maken. Want dit is de nacht waarin verwachting over gaat in vervulling! Door in de huid van dit grote moment uit de geschiedenis van het heil te kruipen, krijgen we kracht en vertrouwen voor het nu. Als God het belooft, gáát verwachting over in vervulling! Zo kunnen we verder, onderweg naar de toekomst.

Aanwijzingen voor liturgie

De klassieke openings- of introïtuspsalm voor de kerstnachtdienst is Psalmen 2. Een psalm om in zijn geheel te zingen. De psalm is betrekkelijk onbekend, maar sluit naadloos aan bij de beleving van onrust in de wereld die juist in de laatste weken van het jaar zo gevoeld wordt.

Als lezingen reikt het Oecumenisch leesrooster aan:

Oude testament: Jesaja 8: 23b-9:7
Psalmen: 96 (overweeg ook (Nieuw) Liedboek voor de kerken 2013, 96a-b)
Brief: Titus 2: 11-14
Evangelie: Lucas 2: 1-20 (wie in de morgendienst ook uit Lucas 2 wil lezen kan kiezen voor een kortere lezing.)

Liedsuggesties

Bekende Engelse carols (melodieën): (Nieuw) Liedboek voor de kerken 2013: 443, 479, [481], 496, 498, 503, 505, 506, 507
Kinderliederen: (Nieuw) Liedboek voor de kerken 2013: 485, 497, 504, 509
Tussentijds 126: ‘Een stad van vrede zoeken wij’

Aanwijzingen voor exegese en prediking

Een preek in de kerstnacht over Jesaja 9: 5,6 betekent dat we binnen het boek Jesaja terugbladeren naar de hoofdstukken die de profeet voor de ballingschap heeft gesproken. In dit geval vermoedelijk in de tijd van Achaz. Bedenk overigens dat de ballingschap in die dagen voor de eerste Israëlieten al begon; in de tijd van Achaz werden enkele stammen in het noorden in ballingschap gevoerd (2 Koningen 15: 29). Het is juist rond die tijd dat Jesaja spreekt over licht voor deze streken (8: 23). In deze vroege profetie van heil na de ballingschap duidt Jesaja een kernmoment aan dat als een als de basis gezien moet worden van alle volgende profetieën: de geboorte van een kind. In 49: 1-6 werd deze lijn verder uitgewerkt. De dienaar van de Heer, geboren uit een bijzondere zwangerschap, wordt de Redder van de wereld.

Eerst, in vers 3,4, lijkt het dat het einde van onderdrukking en ballingschap het goede nieuws is. Maar vers 5 en 6 dringen door tot de bodem. Er wordt een kind geboren. ´Ons´ wijst in dit verband op zijn betekenis voor velen. Zijn namen in vers 5b maken duidelijk dat dit kind meer dan een mens is en juist daarom van zo grote betekenis kan zijn. De beelden van het komende rijk verbinden een gelukkige toekomst aan de persoon van dit Kind. Niet eerder klonk zo duidelijk het goede nieuws van kerst. Proef in de laatste woorden van vers 6 de liefde en gedrevenheid van God!

In de preek mag centraal staan dat dit alles niet zonder het Kind kan. Dat is ook het goede nieuws voor onze tijd.

Zie ook:

Preekschets Jesaja 2: 1-5 – 1e zondag van Advent

Preekschets Jesaja 40:1-11 – 2e zondag van Advent

Preekschets Jesaja 65:17-25 – 3e zondag van Advent

Preekschets Jesaja 49:1-6 – 4e zondag van Advent

Preekschets Jesaja 52:7-10 – Kerstdag

Preekschets Jesaja 56:8 – Zondag na Kerst

Preekschets Jesaja 59:21 – Oudjaar

Preekschets Jesaja 60: 1-6 – Zondag Epifanie

Deze tekst is afkomstig uit ‘Het beste nieuws. Adventsberichten. Handreiking voor Advent & Kerst & Epifanie’ van het Steunpunt Liturgie GKV.

De complete handreiking is daar te downloaden.

Verder is beschikbaar: een Bijbelleesrooster voor alledag (met afbeeldingen), een coronaproof Inspiratie- en ideeënboekje, Vespers voor Advent en Epifanie, en een eenvoudige liturgie rond het aansteken van de adventskaarsen. Wie het Bijbelleesrooster en de Vespers koopt, krijgt het Inspiratie- en ideeënboekje gratis meegestuurd. Zie www.steunpuntliturgie.gkv.nl.