Gezond? top fit!

‘Als het babietje maar gezond is!’ of ‘We zijn nog gezond, dus we hebben niks te klagen’: het zijn zinnetjes die je regelmatig hoort. Want we weten allemaal: gezondheid is een groot goed.

Zeker als je in je directe omgeving te maken hebt met ziekte, ben je er diep van doordrongen hoe belangrijk het is om gezond te zijn. Je beseft het vaak ook ineens als je een flinke griep hebt of een van je botten hebt gebroken. Wat was je toch gelukkig toen je gezond was! En hoe vanzelfsprekend is het om gezond te zijn, zolang je je gezond voelt en niet ziek bent.

Aan je gezondheid werken

Gezond zijn en gezond blijven is iets om na te streven. Veel mensen ‘werken’ tegenwoordig aan hun gezondheid. Een levenswijze met voldoende beweging, slaap, uitgebalanceerde voeding en gezondheid worden meer dan ooit met elkaar in verband gebracht. We willen allemaal graag een gezond lichaam, zodat we kunnen doen wat we willen. Het kan ook heerlijk zijn om je gezond te vóelen, doordat je ervaart dat je lichaam het ‘doet’, dat je iets aan kunt, bijvoorbeeld een flnke wandeling of een andere fysieke uitdaging. Dan voelen we ons top fit!

Gezond en niet gelukkig

Maar wat bedoel je precies als je zegt dat je gezond bent? Soms worden mensen gezond verklaard maar kampen intussen nog met allerlei klachten. Dat je niet aan een aantoonbare ziekte lijdt, betekent blijkbaar niet automatisch dat je je gezond voelt. En staat ‘gezond zijn’ gelijk aan ‘gelukkig zijn’? Er zijn genoeg mensen die misschien lichamelijk gezond zijn maar niet gelukkig en uit ervaring weet ik dat ook mensen die niet gezond zijn (volgens het ideaalplaatje) toch gelukkig kunnen zijn.

Balans

Zo zie je dat gezondheid meer aspecten heeft dan alleen de lichamelijke. We spreken wel over een gezonde geest in een gezond lichaam. Die geest speelt een rol in het ervaren van gezond zijn, evenals onder andere je economische en sociale omstandigheden. Misschien is gezond zijn of je gezond voelen vooral een bepaalde balans vinden tussen allerlei verschillende aspecten van mens-zijn.

Heelheid en verbinding

In de Bijbel wordt op meer manieren over gezondheid gesproken. Jezus geneest een heel aantal zieken omdat hij gezondheid in de zin van heelheid op het oog heeft; hij heft mensen op uit gebrokenheid. Ook daar vind je naast het lichamelijke aspect vaak andere aspecten. Innerlijk bijvoorbeeld, waneer het over bevrijding van zorgen en beklemmende verwachtingen gaat. En sociaal, wanneer genezen zieken (melaatsen bijvoorbeeld) weer deel uit kunnen maken van de gemeenschap.

In het Matteüsevangelie staat dat Jezus zegt: ‘Gezonde mensen hebben geen dokter nodig, maar zieken wel.’ Hij legt dan uit dat hij zich liever aansluit bij mensen die kwetsbaar zijn en hulp nodig hebben dan bij (religieus) gearriveerden. Hij gaat bij zondaars en tollenaars aan tafel zitten om hen te ontmoeten en de verbinding met hen aan te gaan. Mensen die buiten de boot vallen, op wie neergekeken wordt en die veroordeeld worden, trekken zijn aandacht. Die mensen zijn zich daar over het algemeen bewust van: zij hebben weet van hun eigen kwetsbaarheid, zwaktes en afhankelijkheid.

Kwetsbaarheid

Misschien raakt het inzicht hebben in je eigen kwetsbaarheid, die er altijd is, wel aan het ervaren van gezondheid. Dan zoek je steeds weer naar die balans tussen allerlei verschillende aspecten van het mens-zijn. Dan besef je dat niemand helemaal gezond is op alle gebieden; dan weet je enerzijds waar je zelf afhankelijk bent én anderzijds weet je waar je de ander juist iets te geven hebt. Die twee kanten zullen we allemaal herkennen. Zicht hebben op gezondheid én kwetsbaarheid doet je beseffen dat je niet alles zelf kunt. Tegelijkertijd zie je dat er gebieden zijn waar jij in je kracht staat en een ander de hand kunt reiken. Dan wordt gezondheid iets dat we gezamenlijk ervaren.