Godsdienstig vormingsonderwijs op openbare basisschool
De regering heeft bezuinigingsplannen voor sport en de culturele sector, voor onderwijs, voor de publieke omroep, voor de niet-gouvernementele organisaties. Minder in het nieuws is de bezuiniging op godsdienstig onderwijs op openbare scholen. Woord & Dienst vroeg een reactie aan de stichting Protestants godsdienstig vormingsonderwijs (PC GVO).
Het kabinet is voornemens om 361 miljoen euro te bezuinigen op subsidies in onderwijs en cultuur. Daarmee dreigt het geld voor godsdienstig en levensbeschouwelijk vormingsonderwijs op openbare basisscholen per januari 2027 te verdwijnen.
Fundament voor levensvragen
Wat is godsdienstig vormingsonderwijs en waarom is het zo belangrijk? Godsdienstig vormingsonderwijs op openbare basisscholen helpt kinderen om een eigen kijk te ontwikkelen op levensvragen rondom moraliteit, zingeving, leven en dood. Zo vormen zij hun eigen levensbeschouwing.
Uniek aan ons onderwijs is dat vakleerkrachten vanuit hun eigen levensbeschouwing kinderen, op verzoek van ouders, begeleiden: vanuit het jodendom, humanisme, protestantisme, katholicisme, de islam, hindoeïsme en boeddhisme. Door dit onderwijs vergroten kinderen hun mentale veerkracht en weerbaarheid. In deze onzekere tijden van oorlogen, crises, snelle ontwikkelingen en constante verleidingen vanuit de (sociale) media biedt dit hun een stevig en diepgeworteld fundament.
Aantasting
Wat zijn de gevolgen als godsdienstig vormingsonderwijs op openbare basisscholen verdwijnt? Jaarlijks volgen 50.000 leerlingen ons onderwijs.
Het kabinet is van plan de structurele bekostiging middels subsidie geheel te schrappen. Hierdoor worden niet alleen de leerlingen en hun ouders, maar ook ruim driehonderd gespecialiseerde vakleerkrachten, het hele openbare basisonderwijs en de samenleving als geheel de dupe.
Leerlingen, hun ouders, ruim driehonderd vakleerkrachten, het openbare basisonderwijs en de samenleving als geheel zijn de dupe
Ook wordt hiermee de toegankelijkheid van het openbaar basisonderwijs aangetast, door ouders en leerlingen het recht op godsdienstig vormingsonderwijs te ontzeggen. Ouders met een wens tot godsdienstig vormingsonderwijs kunnen immers hiermee niet meer terecht op openbare scholen.
Deze bezuiniging brengt grote effecten met zich mee in krimpgebieden waar niet zoveel keuze is qua scholen. Ouders met een levensbeschouwing zullen hier sneller (moeten) kiezen voor openbaar onderwijs, waar het godsdienstig vormingsonderwijs nu dreigt te verdwijnen.
Wetswijziging …
Is de bezuiniging nu een feit? Nee, dat gaat gelukkig niet zo gemakkelijk. Voor deze bezuiniging moet eerst de wet worden aangepast. De financiering van godsdienstig en levensbeschouwelijk vormingsonderwijs is sinds 2017 verankerd in de wet vanuit een heldere bedoeling: het uitvoeren van een wettelijke taak (WPO 50 en 51).
Om onze subsidie te kunnen schrappen moet er dus een wetwijziging plaatsvinden. In de komende periode zetten we uiteraard alles op alles om de politiek ervan te overtuigen dat godsdienstig vormingsonderwijs op openbare basisscholen bekostigd moet blijven.
Wouter Knoester is directeur-bestuurder van de stichting Protestants Centrum voor godsdienstig vormingsonderwijs.