Menu

None

Hoe lezen we de Bijbel op de juiste wijze?

De Bijbel lezen: Hoe doet men dat op een gelovige manier? Ds. L.W. Smelt schreef deze recensie voor de Veluwse Kerkbode.


Dit is een bijdrage n.a.v. Lezen en laten lezen

lezen-en-laten-lezen

Lezen en laten lezen van Arnold Huijgen is een verhelderend theologisch boek over gelovig omgaan met de Bijbel. Belangrijk uitgangspunt daarbij is dat je de Bijbel niet alleen leest, maar je ook laat lezen door God. De Bijbel is een ingewikkeld boek, en over de interpretatie ervan wordt veel gediscussieerd. Hoe kun je de Schrift dan zo lezen dat je hart geraakt wordt? En hoe voorkom je al te rationele Bijbellezing? Huijgen gaat te rade bij onder andere Luther. Zijn vuistregels voor het lezen van de Bijbel zijn nog altijd actueel. Daarnaast geeft hij voorbeelden van omgang met de Bijbel door Oepke Noordmans, Dietrich Bonhoeffer en door hemzelf. Arnold Huijgen is hoogleraar systematische theologie aan de Theologische Universiteit Apeldoorn.


Niet alle teksten zijn van gelijk gewicht

Dit is een helder geschreven boek over een lastig onderwerp: Hoe lezen we de Bijbel op juiste wijze? ‘Het christelijk geloof is geen boekgodsdienst, maar levend geloof in de levende God, die met zijn Woord gehoor wil vinden en de communicatie zoekt’  (p.27). ‘We luisteren dus naar de Schriften onderweg naar Gods toekomst, hopend op de komende Christus. Van Hem zijn we afhankelijk voor ons verstaan. Het lezen van de Schrift is dus een spannende zaak’(p.45). ‘Jezus Christus is de waarheid in eigen persoon en de Geest leert ons luisteren door ons te richten op Christus’ (p.64). Een lezer van de Schrift moet zich láten lezen. Wie het Woord uitlegt wordt zelf uitgelegd.

Zo bindt Huijgen –met Luther- ons op het hart hoezeer gebed (Ps 86:11), meditatie (Ps 1) en aanvechting (het zogenaamde ‘plus van het OT’: het gaat om de concreetheid van het geleefde leven)  nodig zijn om telkens opnieuw die subjectwisseling te praktiseren en te beleven. De gelovige, existentiële, bevindelijke omgang met de Schrift overstijgt de tegenstelling tussen enerzijds het je veilig en zeker wanen op basis van  de objectieve onfeilbaarheid van  de Schrift en anderzijds het je baseren op je eigen subjectieve goede gevoel om aan het Schriftgezag te ontkomen (p.180). Erkend moet worden dat niet alle teksten van gelijk gewicht zijn; dat de culturele afstand tot de bijbeltekst soms erg groot lijkt en dat er weerbarstige bijbelteksten zijn.

Hoofd en hart mogen niet los van elkaar raken

Huijgen maakt het zichzelf en ons lezers niet gemakkelijk. Hij is eerlijk en onderkent een aantal belangrijke vragen waar de gereformeerde hermeneutiek niet omheen kan. Hij stimuleert ons om te luisteren naar Gods stem met het verlangen dat we als  bijbellezer worden geraakt. Hoofd en hart mogen niet los van elkaar raken. Ook niet de persoonlijke beleving en het samenstemmen met de gemeenschap van de kerk.  Huijgen reikt een aantal proeven aan wat betreft de omgang met weerbarstige gedeelten uit de Bijbel. Hoe leest Bonhoeffer een wraakpsalm? Gebruikt Noordmans allegorese bij zijn uitleg van 2Kor.3:6? En hoe gaat Huijgen zelf om met de verschillen tussen man en vrouw in 1 Petrus 3:1-7 en met het voor ons weerbarstige woord ‘onderdanigheid’? Huijgen geeft zelf een goed voorbeeld van wat hij als gelovige manier van bijbellezen propageert. Hoe werkt het bij hem als nog heikeler bijbelgedeelten aan de orde gesteld zouden worden? Ik vermoed dat hij daarvoor doordenking van nog méér hermeneutische vragen en antwoorden nodig heeft.  

Traagheid van het hart  

Huijgen is wijs door dit mooie boek niet meer dan een opstap en aansporing te laten zijn tot verder open-hartig bijbellezen. Onze ‘traagheid van hart’ blijft daarbij helaas een groot blijvend probleem.

L.W. Smelt, Voorthuizen

Meer actuele boeken over Bijbel interpretatie:

lezen-en-laten-lezen
de tekst mag het zeggen
Exodus boek van de bevrijding Jonathan Sacks

Wellicht ook interessant

bijbel
bijbel
Basis

‘Jeruzalem, dat de profeten doodt’

Een profeet is geen toekomstvoorspeller, maar, zoals het Griekse werkwoord prophèmi aangeeft, ‘iemand die spreekt namens’. In de Bijbel is een ware profeet iemand die spreekt namens de Eeuwige. Vandaag drie lezingen, waarin Jeremia, Jezus en Stefanus optreden als profeten. Jezus en Stefanus worden erom gedood, Jeremia verdwijnt naar Egypte. De eerste verzen van Psalm 31 zouden hun gezamenlijk gebed kunnen zijn. Kent onze tijd ook ware profeten en hoe wordt op hen gereageerd?

bijbel
bijbel
Basis

Gezegend onder de vrouwen

Hoe lang nog?’ (Psalm 80:5) is de typische vraag van wie snakt naar een toekomstperspectief. Telkens opnieuw hopen gelovigen hierbij op een bevrijdende tussenkomst van God. Als de christengemeenschap woorden zoekt voor hun goede nieuws, grijpt men terug naar ideeën en beelden uit eeuwenoude psalmen en profetische teksten. Eens moet er toch een einde komen aan oorlog, uitbuiting, verdrukking. Eens zal God het lot van zijn volk ten goede keren. Dit moment, geeft de lucaanse gemeenschap aan, is nu aangebroken in de geboorte, het leven, sterven en verrijzen van Jezus.

Nieuwe boeken