Meditaties bij de Navolging van Christus

Vandaag stellen wij vier vragen aan Jacques Koekkoek, die een boek met meditaties bij het beroemde boek van Thomas a Kempis vertaalde.

Wat fascineert u zo in het werk van Thomas a Kempis?

Sinds mijn middelbare schooltijd ben ik geïnteresseerd in middeleeuwse Nederlandse literatuur. Het werk van Thomas a Kempis, geboren in 1379 of 1380, sluit hier goed bij aan. Als oud Zwollenaar heb ik extra belangstelling voor Thomas a Kempis die het grootste deel van zijn leven heeft doorgebracht in het St. Agnietenklooster nabij Zwolle. Ik heb altijd interesse gehad voor spirituele literatuur en de taal, stijl en inhoud van Thomas’ werk spreekt me erg aan, temeer daar het in nog steeds erg toegankelijke taal is geschreven. Ik ben het niet altijd eens met de beweringen van Thomas, maar dat is niet erg. Je moet de teksten lezen in het perspectief van de tijd waarin het geschreven is. Het kan zeer vruchtbaar zijn je eigen geloofswaarheden te toetsen aan die van Thomas.

Waarom deze nieuwe editie van een boek dat begin twintigste eeuw verscheen?

Ik bezit een handzaam boekje van de Navolging van Christus met overwegingen dat in 1929 uit het Duits is vertaald door H.M.H. Bartels. Dit boekje heb ik vrijwel altijd bij me als ik op reis, op pad ga. De overwegingen, door mij meditaties genoemd, sluiten inhoudelijk en stilistisch heel goed aan bij de hoofdstukken in de Navolging, waarvan ik in 2013 een moderne bewerking heb verzorgd. Naar mijn idee is mijn boek met meditaties een welkome aanvulling op de Navolging, zeker nu deze meditaties in eigentijds Nederlands zijn vertaald.

Wat is de opzet van Meditaties bij de Navolging van Christus?

Oorspronkelijk is de hiervoor genoemde Navolging in 1927 verschenen onder de titel ‘Vier Bücher der Nachfolge Christi, mit erwägungen aus den übrigen Schriften’, door Hermann Gerlach. Achter elk hoofdstuk staat een meditatie die nauw aansluit bij het onderwerp van het betreffende hoofdstuk. De meditaties zijn afkomstig uit het overige werk van Thomas a Kempis. De moeite waard om ook eens kennis te maken met andere teksten van Thomas a Kempis. Deze meditaties zijn gebundeld in mijn nieuwe boek verschenen. Elke meditatie wordt voorafgegaan door een citaat uit het betreffende hoofdstuk van de Navolging. Deze meditaties kunnen samen gelezen worden met de Navolging, maar zijn ook zeer goed los hiervan te lezen.

En als ik u moest dwingen om de mooiste meditatie uit dit boek te kiezen, welke kiest u dan, en waarom?

Het is voor mij bijna een onmogelijke opgave om de mooiste meditatie te kiezen: elke meditatie is de moeite waard om bij stil te staan. Maar vanwege de actualiteit van het onderwerp zou ik op dit moment kiezen voor de meditatie bij boek IV, hoofdstuk 46. Deze meditatie begint met de zin: ‘Twist niet met harde woorden wanneer iemand hard tegen je spreekt, maar verdraag de zwakheden van je broeder met geduld’. En even verder: ‘Vergeef beledigingen graag, wie ze ook uit, opdat God eveneens jouw fouten vergeeft’. Het is goed dit te bedenken in een tijd waarin, o.a via de sociale media, elkaar kwetsen bijna gemeengoed dreigt te worden.

Meditaties bij de navolging van Christus

Thomas a Kempis is de belangrijkste auteur van de religieuze vernieuwingsbeweging in de 14e en 15e eeuw, de Moderne Devotie. Zijn ?Navolging van Christus? werd een wereldwijde bestseller. Behalve de Navolging heeft Thomas nog vele andere werken geschreven, een veertigtal in totaal. Elke meditatie in dit boek hoort bij een hoofdstuk in de Navolging en is afkomstig uit het overige werk van Thomas a Kempis. Maar de teksten kunnen ook goed los van de Navolging gelezen worden. Qua inhoud, sfeer en stijl sluiten de meditaties naadloos aan bij de Navolging en geven een welkome verdieping van dit werk.