Steensma – Geroepen tot de dienst
Ds. Nico Vennik, als predikant verbonden aan de Christelijke Gereformeerde Kerk in Nieuw-Vennep, schreef deze recensie over het boek Geroepen tot de dienst van dr. Douwe Steensma:
Grondig. Zo kwalificeer ik de pennenvrucht van Douwe Steensma. Van die kwalificatie had ik me voorafgaand aan het lezen al kunnen bedienen. Aangezien eerder werk van zijn hand (o.a. over gezin, huwelijk en echtscheiding) dat ook was: grondig. Steensma is universitair docent ethiek aan de Theologische Universiteit Apeldoorn. En hij pakt met Geroepen tot de dienst een onderwerp bij de kop waar ik in eerste instantie van dacht: Nog een boek over vrouwen in de kerk? Daar is toch al zoveel over geschreven? Wie kan daar nog fris materiaal aan toevoegen? De ‘standpunten’ en ‘exegetische benaderingen’ zijn inmiddels toch wel bekend? Dat is één: de vraag naar het nut van nóg een boek. Daar ga ik straks op in.
Uitdagend
Want het tweede is dat Steensma met dit boek als christelijke gereformeerde predikant lef toont. De inhoud loopt niet gelijk op met het besluit van de Generale Synode van de CGK over vrouw in het ambt (2022). In dit besluit zit geen ruimte voor de vrouw in het ambt. Steensma pleit op grond van zijn onderzoek van de Bijbel juist vóór die ruimte. En hij pleit niet omfloerst: ‘Maar we doen er beter aan iets langer te luisteren naar het geheel van de Schrift, rekening houdend met de specifieke historische en culturele context van de teksten die ter discussie staan, dan zonder gedegen onderzoek vast te houden aan een praktijk die geen recht doet aan de Schrift, het werk van de Geest en de bedoeling van God ten aanzien van de verhouding tussen man en vrouw in zijn koninkrijk.’ (p.242). Waar ik het woord grondig gebruik, gebruikt Steensma ‘gedegen’.
En dat is volgens mij de kracht van dit boek. Hier is iemand aan het woord die zich er niet makkelijk vanaf heeft gemaakt. Elk exegetisch dubbeltje heeft hij omgekeerd en iedere theologische onderste steen haalt hij naar boven. En daarmee is de vraag naar het nut ook beantwoord. Wil je de Bijbel recht verstaan dan is rekening houden met geschiedenis en cultuur onontkoombaar, ja zelfs geboden. Dan kun je niet volstaan met het lezen van een tekst om daarna je standpunt te verdedigen met de opmerking: ‘Zie je wel, het stáát er toch?’
Een grondig boek!
Een voorbeeld. Gezag van vrouwen in Korinte. Daarover schrijft hij in hoofdstuk 7. Dan gaat het over de vereiste hoofdbedekking van de vrouw met oog op gezag van hun man en hun ondergeschiktheid aan de man. ‘Het stáát er toch?’ Ja. En dan toont Steensma aan dat er méér staat dan letterlijke zinnen. De door Paulus gehanteerde argumentatie wordt doorgerekend rekening houdend met de cultuur van die dagen. De belangrijke én leerzame term ‘epistolair argument’ (situatie afhankelijk) wordt gebruik. En Steensma verklaart niet los van het totaal van Paulus’ brieven: ‘In het geheel van zijn theologie liggen de zaken echter anders.’ (p.53). Zo gaat Douwe Steensma de diepte én de breedte in bij zijn uiteenzettingen.
Een grondig boek! Het onderwerp vereist dat. Een nuttig boek! Een boek dat ik aanbeveel.
Nico Vennik is als predikant verbonden aan de Christelijke Gereformeerde Kerk in Hoofddorp
Douwe Steensma, Geroepen tot de dienst. Bijbels theologische bezinning in de kerk. Uitgeverij: KokBoekencentrum, Utrecht, 2024. 256 pp. €29,99. ISBN 9789043541626