Vergaderopening: Met mensen mee oplopen – Lucas 24:15

Kerntekst

‘En het geschiedde… dat Jezus zelf bij hen kwam en met hen meeging.’
Lucas 24:15

Schriftlezing

Lucas 24:13-35

Uitleg

Zestig stadiën, dat is 11,5 kilometer. Waar Emmaüs lag is niet bekend. Onderweg is er alle gelegenheid om met elkaar te praten. Ineens is Jezus er. Hij komt een poosje mee oplopen. Het is een pastorale ontmoeting. Er ontwikkelt zich een gesprek.

De vraag op de man af van de vreemdeling brengt deze voetgangers tot stilstand: ‘En zij bleven met somber gelaat staan’. ‘Bent u de enige dan die niet weet…?’ Is deze vreemdeling een pas aangekomen pelgrim van elders? Ze komen los.

Over Jezus de Nazarener. ‘Onze overpriesters en oversten’ hebben het zo geleid dat Hij gekruisigd werd. ‘Onze’. De twee mannen onderweg zijn Joden. En hun profeet onderging het lot van een profeet: Hij werd verworpen. Ze verbloemen niet, dat Jezus hun hoop was. Hoop op verlossing. Die verlossing had voor hen stellig een politiek, militair, nationaal karakter. De hoop is vervlogen.

Maar… vrouwen hebben iets gezien en gezegd. Het graf was leeg. Echter, een poging tot verificatie heeft niets opgeleverd: ‘Hem zagen zij niet’. Toch… is er nog hoop? Jezus verwijt hen traag van hart te zijn, gefixeerd op een verkeerd messiasbeeld: ook de profetie omtrent het lijden hoort bij het profetisch getuigenis!

‘Blijf bij ons’. De gast wordt gastheer. God opent hun ogen. Ze zien! Hij is het! Hij leeft!

Overweging

Jezus gaat ons voor in een pastorale houding. Zijn vragen zijn gericht. Waar zijn jullie toch mee bezig? Hij houdt vol: ‘Wat dan?’ Al vragend wil Hij mensen hun penibele situatie laten blootleggen. Teleurstelling en hopeloosheid komen door. Jezus geeft er ruimte aan. Laat maar komen. Geduldig luisteren is het begin van het pastorale gesprek. De luisteraar is attent op sprankjes hoop. Daar is bij aan te knopen. De trieste gebeurtenissen leidden tot wanhoop. Maar er is meer.

In de sombere gemoedsstemming van de gesprekspartners brengt deze Metgezel licht. Licht uit de Schriften. Heldere beloften vol perspectief. Pastoraat is verheldering. Vanuit de woorden van de Bijbel. En die verheldering betreft Christus. Hij is het, die leeft, die redt, die meegaat. Het levert brandende harten op. ‘Blijf bij ons’, is de aandrang en uiteindelijk komt als een geschenk de herkenning en de gemeenschap met de Opgestane.

Gebed

Here, blijf bij ons
want het is avond en de nacht zal komen.
Blijf bij ons en bij uw ganse kerk
aan de avond van de dag
aan de avond van het leven
aan de avond van de wereld.
Blijf bij ons
met uw genade en goedheid
met uw troost en zegen
met uw woord en sacrament.
Blijf bij ons
wanneer over ons komt
de nacht van beproeving en van angst
de nacht van twijfel en aanvechting
de nacht van de strenge, bittere dood.
Blijf bij ons
in leven en in sterven
in tijd en eeuwigheid.
Amen.
(Luthers Avondgebed)

Ter bezinning

‘Als de hoop nu alleen een gevoelen was in het hart van mensen, dan zou zij zeker zijn uitgeblust. Wij zien dan ook bij de Emmaüsgangers hoe de vlam dooft. En op de avond van de derde dag is zij bijna verdwenen. Zij spreken ervan als van een verleden tijd: Wij hoopten dat Hij was degene die Israël verlossen zou. Geen wonder dat deze machten de hoop in hun harten neerslaan. Maar de hoop is in God verankerd. Dood en hel kunnen hem niet verslaan. Hij werkt in de drie dagen van de graflegging “het heil dat d’aard in ’t rond verheugt”. Wanneer Christus niet door zijn macht en regering uitkomst brengt, was de hoop krachteloos. De overzijde van de hoop doet het. Drie negatieve dagen, drie positieve dagen. De aanwijzingen, de profetieën, zijn verborgen. God maakt het openbaar.’

(O. Noordmans, Verzamelde Werken VII, Kampen 1990, 328, 329.)