Intermezzo
Dit jaar had ik het voorrecht om tot twee keer toe een hele dag op te trekken met Manu van Hecke, de abt van Westvleteren, klooster van de trappisten. Ik leerde hem tien jaar geleden kennen tijdens een Vlaamse editie van de kloosterserie. Er ging toen veel aandacht uit naar het weldadige bier dat de monniken brouwen en dat door velen als het beste bier ter wereld wordt beschouwd. De trappisten zouden daar heel rijk van kunnen worden, want potentiële kopers willen veel meer bestellen dan er gebrouwen wordt. De monniken houden echter vast aan het principe: wat de natuur ons schenkt, dat is genoeg. Dit heet duurzaam omgaan met de schepping en op die manier niet meer verdienen dan je nodig hebt om te leven.
In de benadering van de trappisten speelt abt Manu van Hecke een belangrijke rol. Hij is van huis uit filosoof en besloot na vijf jaar les geven te kiezen voor het kloosterleven. Hij was toen 29 jaar en dacht dat zijn keuze de weg naar binnen was. Maar hij leerde dat het wezen van religieus leven de weg naar buiten is, zoals paus Franciscus trouwens ook voortdurend benadrukt. Uitgaan naar de ander en de Ander, daar gaat het om. In het diepste van hemzelf is God altijd de gans andere. Je kunt pas leven als je de ander en de Ander in het centrum plaatst. Manu van Hecke leerde me tien jaar geleden en ook nu weer dat wij zo graag en zo gauw onszelf in het centrum plaatsen. Als we geschonden worden, trekken we ons terug in onze gekwetstheid en reiken we niet verder dan onszelf.
Dat is geen leven, heeft hij ervaren. Dat is verstikkend. Bij God thuiskomen is uitgaan en zo ruimte scheppen om de ander en de Ander te ontvangen en werkelijk tot leven te komen.
Uitgaan is niet alleen het wezen van het religieuze leven maar van ieders bestaan. Toen Manu van Hecke dit verhaal vertelde, moest ik denken aan een vrouw die veel te vroeg overleed. Ik was betrokken bij haar uitvaart die veel emoties opriep. Ze was nog maar 65 jaar toen ze stierf aan kanker. Dat voelde als oneerlijk want ze had als alleenstaande moeder en 50plusser eindelijk het geluk van een lieve echtgenoot leren kennen. Voor hem was het zijn tweede huwelijk, voor haar ook. De nieuwe echtgenoot had zijn eerste vrouw aan de dood verloren, zij was gescheiden van haar vakantieliefde en voedde in haar eentje haar zoon op. En toen vonden ze elkaar en mocht het geluk maar tien jaar duren. Bij haar laatste afscheid was veel verdriet.
De reden van alle tranen was de houding in haar leven. Deze lieve vrouw ging niet als een wolf in zichzelf treuren om haar moeilijke leven, haar korte geluk en de naderende dood. Nee, zij ging als een lam uit naar de ander. Ze sloot vrede met de familie van de eerste vrouw van haar echtgenoot en ze werd een echte oma van de kleinkinderen van diezelfde echtgenoot. Ze ging uit om leven en liefde te ontvangen en raakte daarmee aan de liefde van God. Ze liet zien dat het echte leven niets anders is dan religieus leven.
