De kerk op Mars

‘Kom over en help’

Ik eindigde mijn eerdere blog (The Great Filter) met de vraag hoe een kerk op Mars eruit zou zien. Misschien denk je: dat is toch irreëel? Het is nog helemaal niet helder of er überhaupt  ooit mensen op Mars zullen komen. Niet omdat het technisch gezien onmogelijk is, maar omdat de kosten ontzettend hoog zullen zijn, en er op onze planeet genoeg te doen is. Dus moeten we dat wel willen?

Een goede vraag, is er iets te halen op Mars? Helemaal niets wat ook niet met robots ontdekt kan worden. Een station op de maan voor wetenschappelijk onderzoek is er eerder, waarom zouden we ons bezighouden met een basis met mensen op Mars?

Moeten we dat willen?

De vraag naar die basis op Mars, is naast een politieke, ook een theologische. We zijn als mensen geroepen deze aarde, deze planeet te beheren en te bewaken. Dat is vrij locatie specifiek. Maar wat wij niet beheren, is veel groter. Deze aarde is maar een fractie van de totale geschapen werkelijkheid door God.

Waarom zouden we ons bezighouden met een bemensde basis op Mars?

Hoe meer wij ervan bewust zijn dat wij maar een fractie van de werkelijkheid een klein beetje verkennen, hoe bescheidener we kunnen zijn. We wonen niet in het middelpunt van het heelal, er zou ander leven kunnen zijn. Misschien zijn wij niet uniek, we zijn eigenlijk heel klein, maar we zijn zeker wel geliefd door de Schepper.[1]

Wat is natuurlijk?

En dan is er ook nog de vraag; is het onze natuurlijke orde om op een andere planeet te wonen? Wat is natuurlijk? Wat is natuurlijke orde? Er zijn in de geschiedenis van de theologie en in de geschiedenis van de mensheid in het algemeen, allerlei verboden en harde grenzen op grond van orde getrokken, waar we desalniettemin overheen zijn gegaan. En aan de andere kant van de grens bleek de orde soms een machtswoord te zijn; niet een gezonde streep. Het zou onnatuurlijk zijn voor zwarte mensen om te stemmen. Het zou onnatuurlijk zijn voor vrouwen om een marathon uit te lopen. Vul maar aan.

We hebben ons veelvuldig aangepast in het denken over waar ieder mens als lichamelijk en denkend wezen geschikt voor is – zoals de mens zich voortdurend aanpast naar gelang het klimaat en omstandigheden. Maar nu komen er ook nog technologische ontwikkelingen bij. Die zijn door onszelf uitgevonden, die zijn uit zichzelf al niet natuurlijk. Zijn daarmee technologieën bij voorbaat slecht, of gewoon verdacht?

Het zijn de menselijke ontwerpers die hun creaties verkeerd kunnen maken, en de gebruikers die goed gereedschap, verkeerd kunnen gebruiken

Technologie is de kunde of wetenschap om gereedschap uit te vinden om ons leven veiliger, makkelijker, interessanter of mooier te maken. Een schoffel, fluit of verrekijker zijn gereedschappen, een riool, vaccin of raket ook. Op zich hoeft technologie niet slecht te zijn. Het zijn de menselijke ontwerpers die hun eigen gevallen natuur inbrengen en een slecht of gedeeltelijk slecht ontwerp kunnen maken, en het zijn de gebruikers die een goed gereedschap, slecht kunnen gebruiken.

Technologie: niet natuurlijk, wel normaal

De mens is geroepen in een tuin (Genesis 2) om landbouw te bedrijven. Dat kan niet zonder schoffel, zonder schep. Technologie is een voorwaarde om de opdracht de aarde te bewerken, te kunnen uitvoeren. Dan kom ik weer terug op de vraag: is het natuurlijk voor de mens om naar Mars te gaan, om die te bewonen? Mars is een gevaarlijke plek om te zijn, er zullen heel wat aanpassingen nodig zijn. De sterren, zon, maan en Mars verkennen, is wat anders dan een andere planeet permanent bewonen.

Een titanenwedstrijd

Maar al heb je er een mening over, soms gebeuren dingen toch. De spanningen tussen China en het westen lopen op: China wil zich bewijzen als grootmacht en maakt zich op om een paar ruimteschepen naar Mars te sturen in het tijdvak dat de reis maar 5 maanden duurt.

Amerika hoort ervan, en zet de geldprinter aan om nog een keer de eerste te zijn, koste wat kost. Ze schrijven een aanbesteding uit, en SpaceX is de enige die al een Mars-waardige raket heeft ontwikkeld. Het kan allemaal gebeuren de komende 3 jaar – en theologen hebben weinig te zeggen over of het mag gebeuren.

Het Woord is scherp, waar, levendmakend en dorstlessend; het lijkt me realistisch dat het ook op Mars vruchtdraagt.

Het gebeurt vanzelf

Maar goed, stel, die basis is er dus, en de mensen die er zijn, hebben toegang tot een gigantisch digitaal archief van aardse literatuur. Ook de bijbel zit in de hard drive, en YouTube-filmpjes van de alfa-cursusen The Bible Project zijn ook maar bijgevoegd – mocht iemand zich willen verdiepen.

Het lijkt mij heel realistisch dat het Woord daar ook vruchtdraagt. Het is scherp, waar, levendmakend, dorstlessend en wijst op een ander levensdoel dan multi-planetair zijn; op meer dan het simpelweg verspreiden van de mens over het heelal. Want wat voegt dat toe? Worden wij er maar een millimeter beter van? Lost het onrecht op? Mensen gaan het Boek lezen, nadenken, mailen terug naar aarde naar Beth Moore met hun vragen, worden christen. Lijkt je dat onrealistisch? Hetzelfde is niet zo heel lang geleden nog gebeurd op onze planeet, in het onherbergzame jungle gebied van Benin in west Afrika.

De postbode van Benin

“Eind jaren ’70 werden vanuit Zuid-Afrika Franstalige evangelisatieprogramma’s via de radio uitgezonden. In Benin, waar Frans gesproken wordt, luisterden veel mensen naar deze programma’s; ook bestelden ze bijbelstudiemateriaal. Dat viel op bij een dominee in Benin, die doordeweeks ook werkte als postbode. Hij merkte dat verschillende mensen pakketjes met dezelfde boeken ontvingen. De postbode-dominee raakte in gesprek met deze mensen, en zij kwamen via hem ook onderling met elkaar in contact. Dit leidde in 1986 uiteindelijk tot de oprichting van de ERCB!”[2]

De ERCB is ontstaan op een plek waar je het niet verwacht, in een animistische omgeving, waar mensen de keuze hebben om te blijven leven en denken zoals ze al waren. Een boek met strange new things[3] werd uitgelegd op de radio, wat hen nieuwsgierig maakte. Hetzelfde gaat ongetwijfeld op Mars gebeuren, en dan krijgen we met een vertraging van 10 minuten, een boodschap binnen op aarde: “Kom over en help.” En of we er dan moeten zijn op Mars, doet er niet toe, dat is dan al gegeven.

Noten

[1] https://www.nd.nl/opinie/opinie/1022251/plaats-de-mens-niet-in-het-middelpunt-van-het-heelal.

[2] https://verrenaasten.nl/west-afrika-mission.

[3] Michel Faber, The book of strange new things beschrijft een beschaving op een fictieve planeet die de bijbel ontdekt en meer wil weten over God, en hoe de predikant daar contacten legt, en zoekt naar aansluiting.