Menu

None

De Heilige Geest

Persoon die vanuit de Bijbel aantekeningen maakt

De Heilige Geest wordt vaak vergeleken met de wind. Je kunt hem niet zien, maar je voelt hem wel. Aan verschillende dingen merk je dat de wind waait. Is dat ook zo duidelijk bij de Heilige Geest? Ervaart u wel eens iets van deze Geest?

Na God, de Vader en Jezus Christus, de Zoon komt in de christelijke geloofsbelijdenis de Heilige Geest aan de orde. Het geloof in de Heilige Geest maakt een wezenlijk onderdeel uit van de eeuwenoude kerkelijke traditie. Toch staat er in de apostolische geloofsbelijdenis maar weinig over de Heilige Geest. Hij, of Zij, wordt slechts twee keer zonder verdere omschrijving genoemd. De geloofsbelijdenis van Nicea gaat wel nader in op de Heilige Geest. (zie kadertekst) Wie of wat is de Heilige Geest nu precies? Waaraan kunnen we deze Geest herkennen? En welke rol speelt de Heilige Geest in de christelijke gemeente en in ons eigen leven? In dit derde themanummer in de serie ‘Ik geloof…’ gaan we op deze vragen in.

Bron en beeld

Om de Heilige Geest beter te leren kennen is het goed om naar de bron te gaan en te lezen wat er in de Bijbel over de Geest geschreven staat. Het meest bekend zijn bijbelgedeeltes in het Nieuwe Testament, zoals: de uitstorting van de Heilige Geest (Handelingen 2), de verschillende gaven van de Geest in de gemeente (1 Korintiërs 12), en de vrucht van de Geest (Galaten 5).

De Geest van God wordt echter ook in het Oude Testament al meerdere keren genoemd. Kees van der Kooi, emeritus-hoogleraar systematische theologie, neemt ons in zijn artikel mee de Bijbel door. Aan de hand van verschillende bijbelteksten beschrijft hij een aantal kenmerken van de Geest. In de Bijbel worden ook beelden voor de Heilige Geest genoemd: wind, lucht, vuur, duif, adem… Deze beelden geven aan dat de Geest ongrijpbaar is, niet te (be)vatten. In de kunst komen we diverse afbeeldingen van de Heilige Geest tegen.

Verschillende belevingen van de Geest zijn terug te vinden in diverse kerkgemeenschappen

Marleen Rookmaker-Hengelaar heeft weer enkele kunstwerken voor ons uitgezocht. In haar toelichting verwijst ze onder andere naar de bijbehorende bijbelverhalen. Ook reikt ze enkele vragen aan voor bezinning en gesprek.

Verschillende belevingen

Net als bij andere geloofsthema’s denken en spreken christenen op verschillende manieren over de Heilige Geest. Sommigen praten er regelmatig en heel direct over. In hun dagelijks leven speelt de Heilige Geest vaak een sterke rol. Zij laten zich bijvoorbeeld expliciet door de Geest leiden in allerlei keuzes die ze maken, of ervaren bepaalde ‘ingevingen’ of bijzondere gaven van de Geest. Bij anderen is de Heilige Geest meer op de achtergrond aanwezig.

Deze verschillende belevingen van de Geest zijn ook terug te vinden in diverse kerkgemeenschappen. In evangelische en charismatische gemeenschappen ligt meer accent op de Geest dan in de gemiddelde protestantse kerk. Ook is er meer aandacht voor speciale gaven van de Geest, zoals profetieën en gaven van genezing.

Deze verschillen kunnen spanning geven tussen kerken en individuele gelovigen. Aan de andere kant bieden de verschillende belevingen een goede mogelijkheid om van elkaar te leren. Cor Baljeu, predikant te Zwolle, vertelt in zijn bijdrage over zijn zoektocht naar de Heilige Geest en over zijn ervaringen bij de Charismatische Werkgemeenschap Nederland (CWN). Wilbert van Iperen en Sake Stoppels gaan in op de vraag hoe je omgaat met gemeenteleden die naar een charismatische of evangelische gemeenschap willen overstappen. Wat missen zij in de eigen kerk? Welke uitdagingen stelt dat aan het pastoraat en aan de geloofsgemeenschap?

In gesprek

Het bijzondere van de Heilige Geest is dat zij ruimte geeft aan verscheidenheid en veelkleurigheid. In de persoonlijke portretjes in dit themanummer vertellen mensen in hun eigen woorden wat de Heilige Geest voor hen betekent. Nelleke Plomp biedt een praktische handreiking om samen in gesprek te gaan over de Heilige Geest. Bijvoorbeeld over vragen als: Wat merken we van deze Geest in ons leven? Hoe kunnen we deze Geest onderscheiden van andere geesten en/of onze eigen gedachten? Ook al richt de bijdrage zich vooral op gesprekken met jonge mensen, de handreiking is ook goed bruikbaar voor andere leeftijdsgroepen. Tot slot vindt u in dit nummer enkele gedichten en gebeden rond de Heilige Geest.

We wensen u veel inspiratie en vreugde bij het lezen en bespreken van dit themanummer!

Apostolische Geloofsbelijdenis
Ik geloof in God de almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde;
en in Jezus Christus, zijn enige Zoon, onze Heer,
die ontvangen is van de Heilige Geest, …

Ik geloof in de Heilige Geest, …


Geloofsbelijdenis van Nicea en Constantinopel
Ik geloof…

in de Heilige Geest,
die Heer is en levend maakt,
die voortkomt uit de Vader (en de Zoon),
die samen met de Vader en de Zoon aanbeden en verheerlijkt wordt,
die gesproken heeft door de profeten; …

Gerry Kramer-Hasselaar is bezoekmedewerkster in de kerk en psychologe. Zij is lid van de redactie van Ouderlingenblad


De Heilige Geest
Ouderlingenblad 2023, nr. 6

Wellicht ook interessant

Nieuwe boeken