Gedenken

Eind deze maand is er weer een gedachtenisdienst. We gedenken dan de gemeenteleden die in het afgelopen jaar zijn overleden. In de dienst worden hun namen genoemd. De naaste familie mag een lichtje voor hun overleden dierbare aansteken.

Vanmiddag ga ik op bezoek bij Joke. Haar man is in het voorjaar overleden. Na de uitvaart heb ik Joke een paar keer bezocht. Ze vertelde over haar man, dat hij niet altijd gemakkelijk was. ‘Hij kon erg driftig zijn. Als hij een zware dag had gehad op zijn werk, reageerde hij het op mij en de kinderen af. Dan konden we het beste maar zoveel mogelijk uit zijn buurt blijven.’ Geen lijfelijk geweld, maar snauwen en tieren. Joke schaamde zich soms tegenover de buren.

Naast de pijnlijke zijn er gelukkig ook fijne herinneringen. ‘Hij kon ook heel attent en gezellig zijn. In het weekend stond hij vaak langs de zijlijn als de kinderen een sportwedstrijd hadden. En af en toe nam hij een bloemetje voor me mee.’

‘Heb je een uitnodiging gehad voor de gedachtenisdienst?’, vraag ik vandaag aan Joke. ‘Ja’, antwoordt ze. ‘Maar ik vind het best moeilijk om te gaan. Mijn zoon wil niet mee. Hij wil niet teveel stil staan bij het verleden maar verder gaan met zijn leven. Mijn dochter wil wel graag naar de dienst. Dat helpt mij om ook te gaan.’

Het gemis van haar man voelt voor Joke heel dubbel. Ze heeft verdriet dat hij er niet meer is. Aan de andere kant is ze ook opgelucht dat er geen boze buien meer zijn. Met haar man heeft ze nooit goed over zijn driftbuien kunnen praten. Dat durfde ze niet. Haar sterke en dubbele gevoelens nu hij is overleden verwarren haar. ‘Het aansteken van een lichtje in de kerk kan misschien helpen om alles bij God te brengen,’ zeg ik. ‘Alles wat in je hart leeft, alles wat er in jullie samenleven gebeurd is. Datgene wat goed was en datgene wat pijn deed.’

De rituelen in de gedachtenisdienst verwijzen voor mij naar Gods liefde. Hij laat ons en degenen die overleden zijn niet los. Ik hoop dat Joke en haar dochter door de dienst bemoedigd mogen worden. En dat God heel zal maken wat gebroken is en was. Deze hoop gaat gepaard met vertrouwen.