Kerkelijk werker
In dit nummer zijn drie portretjes opgenomen van mensen die professioneel werkzaam zijn in het pastoraat, namens de kerk, al dan niet in het ambt. Dit is de eerste.
Van de kerk
Mijn zoon Yannick heeft een tijd gedacht dat mijn achternaam ‘Hartman-Van de Kerk’ is. Want zo stelt zijn moeder zich voor aan de telefoon: ‘met Annemieke Hartman…van de kerk’.
Bij dominee of koster kunnen de meeste mensen zich wel wat voorstellen. Kerkelijk werker is een minder bekend beroep. Daarom zeg ik dat ik ‘van de kerk’ ben.
Die drie woorden zijn voor mij erg belangrijk. Want mijn werk doe ik wel áls mijzelf, maar niet námens mijzelf. Dat ik officieel geen ambtsdrager ben (zoals veel meer kerkelijk werkers), maakt voor mij niet uit. Ik hoor bij de gemeente, sta in een traditie en voel me evengoed verbonden met kerkenraadsleden en predikanten.
Brug
Bij uitvaarten wordt geregeld gevraagd of er iemand ‘van de kerk’ het afscheid kan leiden. Een dominee, pastor of kerkelijk werker, dat maakt de familie niet zo uit, is mijn ervaring. Wat telt, is dat je uit de traditie komt. Als ik een afscheidsdienst leid, zie ik mijn rol als die van een brug. Een brug tussen bijvoorbeeld een gelovige moeder en haar buitenkerkelijke kinderen. Omdat ik kan uitleggen waar moeder haar kracht vandaan haalde. Haar levensverhaal kan verbinden aan een Bijbelverhaal. Er hopelijk voor kan zorgen dat de familie ook iets van troost en inspiratie kan ervaren tijdens de bijeenkomst.
Want eigenlijk zijn uitvaartdiensten tegenwoordig ook evangelisatiediensten. Een kans om iets van de liefde van God te laten zien. Het blijft altijd bijzonder om in zo’n periode een gezin even van heel dichtbij te mogen meemaken.
Verlies en vreugde
De gemeenteleden die ik bezoek, weten dat ze me in vertrouwen kunnen nemen. ‘U heeft toch zwijgplicht’, klinkt het soms nog voor de zekerheid. Inderdaad, ik heb een belofte van geheimhouding afgelegd. Dat maakt dat mensen hun hart kunnen luchten als ik langskom. Over de nare kanten van ouder worden. Over verlies en verdriet. Want ik ben geen familielid en niet van de thuiszorg. Dus met mij kun je vrij spreken, bij mij hoef je je niet groot te houden.
Er wordt gelukkig ook veel gelachen in het pastoraat. Ook mooie momenten zijn gespreksonderwerp. Ondertussen leer ik enorm veel van de mensen die ik bezoek. Over hoe je kunt omgaan met tegenslagen en ziekte. Hoe je je geloof kunt behouden. Vaak stap ik zelf na afloop geïnspireerd naar buiten. En dat heb ik ook nodig, want geloven is voor mij net zo moeilijk als voor ‘gewone’ gemeenteleden.
Annemieke Hartman is kerkelijk werker in Leidschendam en op Scheveningen en student theologie aan de Christelijke Hogeschool Ede.