Werken als ambtsdrager: mooi, moeilijk, betekenisvol en belangrijk
Ter introductie op dit themanummer wordt hier, aan de hand van de verschillende bijdragen, de rode draad zichtbaar in wat we willen delen over ‘het ambt’ in onze kerken.
De kans is groot dat u ambtsdrager bent of bent geweest. De titel Ouderlingenblad maakt meteen helder wat de doelgroep is: ouderlingen, ouderling-kerkrentmeesters, diakenen, kerkelijk werkers en predikanten vormen de hoofdmoot van onze lezers.
Dit nummer staat in het teken van het ambt. We hopen u in dit nummer inzichten en vooral ook inspiratie te bieden. Of u nu net begonnen bent en moet wennen aan het jargon, er al verscheidene ambtstermijnen op hebt zitten, of zelf geen ambtsdrager (meer) bent – voor elk gemeentelid is dit thema belangrijk.
Een kerk is anders dan een club of een vereniging. Ook al lijkt het er qua structuur en organisatie op – en soms ook qua intermenselijk gedoe – toch voelt iedereen intuïtief aan dat een kerkelijke gemeenschap anders is. Eén van die verschillen is de omgang met gezag en leiderschap, in de meeste kerkelijke tradities ambt genoemd. Ook al wordt er zeer verschillend gedacht over de inhoud en invulling, de meeste kerken vinden dat het ambt meer is dan een positie die je verdient omdat je ergens goed in bent, of omdat je democratisch gekozen bent.
Ambt uitgelegd
Dit nummer van Ouderlingenblad staat in het teken van het ambt. Zo’n term die wellicht vertrouwd klinkt, maar… wat betekent het nou precies? Wilbert van Iperen neemt ons in vogelvlucht mee langs verschillende manieren waarop het ambt wordt ingevuld. Vervolgens vertelt Klaas-Willem de Jong aan de hand van de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland meer over de achtergrond en betekenis van het woord ambt en ook kort over de spanning die de huidige ontwikkelingen soms met zich meebrengen. Mooi, hoe De Jong als Universitair Hoofddocent Kerkrecht ambt duidt als een roeping om gezamenlijk de gemeente van Christus te dienen.
Zowel in de Rooms Katholieke als in protestantse denominaties is flink wat te doen over de inhoud en invulling van het ambt. Het zijn wezenlijke discussies die her en der veel stof op doen waaien. In dit themanummer van Ouderlingenblad kiezen we ervoor om de mooie én soms ingewikkelde praktijk van het ambtsdragerschap in woord en beeld te brengen. Dat betekent dat u geen opinie-artikelen aangereikt krijgt, al wordt de thematiek niet verzwegen. In dit nummer vindt u artikelen die zo veel mogelijk aansluiten bij de soms saaie en soms roerige werkelijkheid van alledag. Ambt is veelomvattend, wij kiezen voor een zo praktisch mogelijke insteek.
We kiezen ervoor de mooie én soms ingewikkelde praktijk in woord en beeld te brengen
Op steeds meer plekken piept en kraakt het in de kerk. Hoe ga je om met onderbezetting, met draaglast die mensen te zwaar wordt en er niemand is die het kan overnemen? Is er ruimte om een stapje achteruit te doen en te bespreken of er misschien een andere manier van organisatie mogelijk is? Of gewoon om te rouwen over verlies? Marco Luijk schrijft hierover vanuit zijn ervaringen als classispredikant.
Omdenken
Nieuwe kerkelijke initiatieven, zoals pioniersplekken, houden de kerk een spiegel voor. Hun vragen over de kerkordelijke structuur, die niet past bij de praktijk en hun verzoek om meer ruimte, helpt de hele kerk om terug te gaan naar de kern van het ambt. Burret Olde pleit aan de hand van praktijkvoorbeelden voor kruisbestuiving tussen het bestaande en het nieuwe. Het omdenken naar nieuwe manieren is een kunst, waarbij we veel kunnen leren van deze pionierende gemeenten!
Hoe zorg je ervoor dat mensen tot bloei komen in de kerkenraad? Dat ze hun talenten kunnen inzetten en niet opgebrand raken? Het persoonlijke verhaal van Chaim Zonnenberg is een goede illustratie van de rafelige praktijk van het ambt en hoe talentgericht werken in de Nieuwe Kerk in Utrecht voor betrokkenheid van jong en oud zorgt. Niet alleen oog voor persoonlijke talenten, maar ook voor samenwerking en het zoeken naar verbinding is belangrijk. Aan de hand van verschillende voorbeelden laat Pieter van Winden zien hoe dat zou kunnen werken.
Ambtelijke gebeden
Eén van de taken van een ambtsdrager is voorgaan in gebed. Dat kan op vaste momenten zijn, bijvoorbeeld voor een kerkdienst , maar ook spontaner, bijvoorbeeld tijdens een (huis)bezoek. Voorgaan in gebed is prachtig, maar ook kwetsbaar. Niet iedereen is hier even vertrouwd mee. Erica Hoebe-de Waard gaat wat dieper in op het ambtelijke gebed én deelt ter inspiratie een aantal gebeden. Hopelijk helpt het om op verschillende momenten onbevangen én doordacht ook God te betrekken in het gebed.
De rode draad door dit nummer wordt gevormd door ervaringsverhalen van ambtsdragers. Denk aan een kerkelijk werker, kerkrentmeester, classispredikant en een geestelijk verzorger. Allemaal vertellen ze vanuit hun eigen context wat het ambt voor hen betekent en hoe ze van betekenis kunnen zijn. We hopen dat dit een inspiratie vormt voor u als lezer!
Nelleke Plomp-Rodenburg is theoloog, gespecialiseerd in jonge generaties en de kerk. Ze is lid van de redactie van Ouderlingenblad.
Mathilde Meulensteen is als kerkelijk werker verbonden aan de Protestantse Gemeente te ‘s-Heer Hendrikskinderen. Ook zij is lid van de redactie van Ouderlingenblad.