‘Maak ze impotent’

Jan van het Kruis (1542–1591) behoort tot de bekendste mystieke stemmen binnen de rooms-katholieke traditie. Maar zijn hervormingsijver bracht hem ook in conflict: in 1578 sloten medebroeders hem op in een kloostercel, waar hij negen maanden eenzaam doorbracht. Het jaar daarop schreef hij zijn indringende gedicht Levende Liefdesvlam. Uitgeverij Carmelitana bracht een vierdelige hertaling uit van zijn werken. Marianne Vonkeman bespreekt Levende Liefdesvlam. Gedichten – Brieven – Kleine werken.

Heiligheid is een notie of een karakteristiek die het geseculariseerde Westen grotendeels teloorgegaan is. Of toch niet? Abrahamse geeft in dit fascinerende essay aan dat wij er wellicht te gemakkelijk aan voorbij geleefd hebben. Terwijl heiligheid wel degelijk aanwezig was en nog steeds is. Hij spreekt niet voor niets over ‘herontdekken’: heiligheid is verborgen aanwezig en kiert op gezette tijden en plaatsen door de barsten van ons gepantserde zelf heen. Taalkleed en stijl van schrijven zijn nadrukkelijk evocerend bedoeld. Je leest niet alleen een intensief en geleerd betoog, maar je wordt ook meegenomen op een fascinerende ontdekkingsreis.

De relevantie van het Bijbelse boek Genesis kan nauwelijks overschat worden. Het is dan ook ‘de’ hoeksteen van onze joods-christelijke traditie. Meer nog, het is ‘de’ hoeksteen van onze Westerse cultuur, kunst, literatuur en kijk op de wereld. Maar het boek staat ook altijd centraal in de vaak hoog oplopende discussie en spanningsveld tussen de letterlijke en narratieve dimensies van de verhalen in het boek.