Menu

None

Zo is onze God

Beeldspraak

Mary McCleary: Icarus, 1999, mixed media collage op papier, 100 x 150 cm.
Mary McCleary: Icarus, 1999, mixed media collage op papier, 100 x 150 cm.

In deze rubriek licht Marleen Hengelaar een kunstwerk uit, dat raakt aan de actualiteit van het kerkelijk jaar. Ze geeft deze keer haar commentaar bij een werk van Mary McCleary.

Wie is God? Kunnen we hem kennen? Als we één ding zeker weten, is het wel dat wij als kleine mensjes het mysterieuze en ontzagwekkende wezen van onze Schepper en hemelse Vader nooit en te nimmer zullen kunnen doorgronden. Gelukkig licht de Bijbel via verhalen, beelden en beschouwingen wel een tipje van de sluier op.

Zo worden we bijvoorbeeld in de geschiedenis van Mozes en de brandende braamstruik in Exodus 3 Gods heiligheid gewaar: ‘Kom niet dichterbij!’ Voor deze grote God past het je schoenen uit te trekken en je gezicht te bedekken. Maar vervolgens komt God heel dichtbij. Hij is afgedaald om zijn volk te bevrijden. Hij noemt zichzelf ‘Ik ben die er zal zijn’ en ‘de God van Abraham, Isaäk en Jakob’. God is een God die zichzelf definieert in relatie tot mensen als een God die hen altijd nabij wil zijn.

God definieert zichzelf in relatie tot mensen als een God die hen altijd nabij wil zijn

Ook in het collage-schilderij Icarus van de Amerikaanse kunstenares Mary McCleary komen deze twee kanten van God naar voren. Haar collages zijn gewoonlijk samengesteld uit allerlei materialen zoals stukjes papier, glas, hout, kralen en kleine speelgoedpoppetjes. Net als in het hier genoemde werk maakte een patroon van poppenogen vele jaren een vast onderdeel van haar werken uit. Ze staan voor Gods grootheid: zijn alziendheid en alomtegenwoordigheid.

Houd het midden

Verder zien we een naar beneden tuimelende Icarus, die een seconde later zal verdwijnen in de diepte van de zee. Icarus zat met zijn vader Daedalus, een legendarische Atheense ambachtsman, gevangen op het eiland Kreta. Om te ontsnappen vervaardigde Daedalus voor hen beiden een paar vleugels, die ze met was aan hun schouders bevestigden. ‘Houd het midden,’ adviseerde Daedalus zijn zoon, ‘want vlieg je te laag, dan maken de golven de veren zwaar; te hoog, dan zal de gloed ze verzengen.’

Maar Icarus vloog omhoog, naar de zon. De was smolt, zijn vleugels lieten los en hij stortte in zee. U kent misschien het gelijknamige schilderij van Brueghel wel, waarop je als je goed kijkt nog net de benen van Icarus in het water ziet verdwijnen. Niemand op het schilderij daar besteedt er enige aandacht aan. Maar hier is Icarus groot in beeld. Hij blijft niet onopgemerkt, want God ziet hem vallen. Ook zijn hoogmoed kent God.

Maar dan zien we linksonder op de collage de reling van het schip dat precies op tijd ter plekke is om hem uit het water te halen.

Zo is onze God.

Marleen Hengelaar-Rookmaaker is hoofdredacteur van ArtWay, www.artway.eu, een website over kunst en geloof.


Ouderlingenblad 2024, nr. 9

Wellicht ook interessant

Nieuwe boeken