Kringviering: In Gods naam verbonden

Bij Marcus 10 vers 1 tot en met 12

Beoogde datum: 07-10-18

Beoogd gebruik: kringviering of huiskamerviering

Thema: God verbindt ons aan elkaar

Zie ook:

Bouwstenen om zelf een viering samen te stellen bij ditzelfde thema

Register kringvieringen

Download

Dit bestand in Word

Uitgangspunten bij thema en teksten

Het bekende vers dat de mens niet mag scheiden wat God verbonden heeft, is een struikelblok voor veel mensen die met echtscheiding te maken hebben. In deze viering proberen we dieper af te steken naar de onderliggende betekenis van deze tekst. Kern is dat mensen geroepen zijn om samen te leven, te verbinden, en niet mensen uit elkaar te drijven.

Liturgie

• Welkom

• Openingslied: NLB Psalm 119a: 1, 2 en 3

• Groet en Drempelgebed (eventueel in wisselspraak)

Onze hulp is in de Naam van de Heer

Die hemel en aarde gemaakt heeft.

Die trouw houdt tot in eeuwigheid

En niet laat varen het werk van zijn handen.

Heilig ons hart, o Heer

zodat wij kind aan uw huis kunnen zijn

in Uw geheimen en in Uw heiligdom

door Hem die onze Meester is

Jezus Messias. Amen.

• LIed: NLB Psalm 119a: 4

• Kyriëgebed

God van ons leven, wij roepen uw naam

over uw geschonden aarde,

over uw schepping in nood,

mensen en dieren die het slachtoffer zijn,

van winzucht en uitbuiting,

voor wie op de vlucht is, op zoek naar veiligheid en beschutting, bidden wij.

God, Heer van de schepping, wij roepen uw naam

U die alles hebt geschapen, de adem en het morgenlicht,

voor ieder die in ademnood verkeert,

voor wat verstikt wordt en niet tot bloei kan komen, bidden wij.

God, bron van leven en vrede,

wij roepen uw naam, tegen alles in wat uw goedheid weerspreekt,

dat wij niet achter blijven, onder onze eigen maat,

dat wij steeds weer moed vinden, om op te staan,

en ons in te zetten voor een betere wereld, voor een eerlijker bestaan,

kom ons tegemoet met uw genade, en leg ons het loflied weer in de mond,

AMEN

• Glorialied: NLB 304

• Gebed van de zondag

Goede God, ook vandaag openen wij ons weer voor het verhaal,

het verhaal van mensen en hun lotgevallen;

het verhaal van mensen in hun onderlinge verhoudingen,

en alles wat menselijk is, horen wij daarin terug,

het kleine en al te menselijke, maar ook het grote,

van de verwachting die nooit dooft, van hoop en uitzicht,

dat telkens nieuwe perspectieven biedt.

Wij bidden, laat dat ook in ons eigen leven zo zijn,

dat we door de bijbel het zicht op uw goedheid verdiepen,

dat we lezen én gelezen worden.

Zegen daarom ons samenzijn, hier, in alle eenvoud.

Laat alles zijn tot eer van uw Naam.

• Moment met de kinderen

Vraag aan de kinderen: waaraan kun je zien of iemand verkering heeft?

Antwoorden: ze doen dingen samen, horen bij elkaar, komen voor elkaar, laten zien dat ze van elkaar houden… Maar ook, ze komen voor elkaar op, ze helpen elkaar, enzovoort.

Liefde is, bij elkaar horen en voor elkaar instaan. Dat is moeilijk genoeg.

Belangrijkste is, dat je elkaar aan blijft kijken.

• Kinderlied: Liefde is weer durven dromen, MAW 26.

• Lezing: Marcus 10: 1-12

• Overdenking (zie onder)

• Lied NLB 791

• Dankgebed en Voorbeden, afgesloten met Onze Vader

Goede God, wij danken U voor uw schepping,

voor al het leven, voor de mensen en voor de liefde,

voor alles waardoor wij voor elkaar bestaan.

Goede God, wij komen tot U, bron van al het leven,

wij bidden voor de wereld waarin wij leven,

voor mensen, tussen de tijden, van hoop en verwarring,

geef vrede in deze wereld, tussen volkeren en religies,

en maak ons vredelievend, geduldig en ruimhartig

in relaties en vriendschappen, overal waar wij samen zijn.

Goede God, wij bidden voor wie moet vluchten van huis en haard

voor slachtoffers van geweld, in oorlog en conflict,

voor de slachtoffers van seksueel geweld,

Wij bidden voor wie gekwetst is in en door de liefde,

voor wie huwelijk of relatie zag stranden

en moet leven met de pijn daarvan.

Geef ons allemaal opnieuw vertrouwen in het leven

en in de liefde.

Goede God, wij bidden voor wie zorgen heeft om gezondheid,

naar lichaam of naar geest,

Voor wie zorgen heeft om werk en inkomen, bidden wij,

voor wie tekortkomt, maak ons bereid tot delen;

voor de angstige mensen, voor wie moeite heeft als de dagen korten,

Voor de kwetsbaren, dat wij hen sterken met onze zorg en aandacht.

Goede God, wij bidden tenslotte voor ons zelf, leden van uw gemeente,

voor de kerk, wereldwijd,

dat wij overal tekenen oprichten van uw Koninkrijk dat komt.

Maak ons waakzaam, verwachtingsvol en boven alles bereid

om te verbinden en te helen,

om te groeien in geloof, hoop en liefde.

Zo bidden wij het gebed dat Jezus ons leerde:

Onze Vader…..

AMEN

• Slotlied: NLB 103c: 1, 2 en 5

• Wegzending en Zegen

De Eeuwige zal je zegenen en je behoeden

De Eeuwige zal zijn lichtend gelaat over je doen schijnen en je genadig zijn

De Eeuwige zal je zijn gelaat toewenden en je vrede geven, AMEN

Overdenking

Ik ken uw achtergrond niet en u de mijne niet, maar het is tegenwoordig zo dat bijna iedereen wel met echtscheiding te maken krijgt. Dat betekent dat je nooit zomaar, als het ware theoretisch en in het algemeen over echtscheiding kunt praten. Je hebt altijd een concreet iemand in gedachten. Voor sommigen komt het misschien heel dicht op de huid. Dat kan lastig zijn, omdat er allerlei emoties en gevoelens meespelen. Maar de andere kant is, dat het ons verhindert om er op een gemakkelijke, afstandelijke, oordelende manier over te spreken. Ieder concreet geval is een verhaal apart. Als je niet alle achtergronden en details kent, hoed je er dan voor te snel en te makkelijk te oordelen. Echtscheiding is altijd een ingewikkeld iets.

Nu horen we vandaag: ‘Wat God heeft verbonden, mag een mens niet scheiden’. Een bijbelvers waar velen over gestruikeld zijn en misschien nog wel struikelen. Echtscheiding mag niet, van God. Gij zult niet echtbreken, of zoals het nu heet: Pleeg geen overspel.

Wat ik hiervoor heb gezegd, geldt ook in dit verband: dat je nooit uitkomt met algemene uitspraken. Je kunt nooit een bijbeltekst eruit lichten en dan van toepassing verklaren op alle individuele gevallen. Dan gebeuren er ongelukken.

Wat God heeft verbonden, mag een mens niet scheiden. Dat klinkt helder, maar is ieder huwelijk door God verbonden? Het zijn altijd mensen die elkaar trouw beloven, die zich aan elkaar verbinden en de verantwoordelijkheid voor die verbinding dragen. Waarbij het ook zo kan zijn dat je onbedoeld tot de conclusie moet komen dat je die verantwoordelijkheid op een gegeven moment niet meer dragen kunt, als blijkt dat je relatie geen toekomst meer heeft. De bijbel heeft nog wel wat meer te zeggen over liefde en trouw, over wederzijdse verantwoordelijkheid, over het aangewezen zijn op elkaar dat wezenlijk is voor onze menselijke relaties.

Dat betekent dat je deze tekst dus niet zomaar aan de kant moet schuiven. Je moet het niet versmallen tot beperkende regel in ons huwelijksrecht, maar zoeken naar de verbreding, hoe deze tekst iets kan aanreiken voor ons vandaag, als het gaat om de vraag naar hoe wij omgaan met relaties in brede zin, in het huwelijk en rond echtscheiding.

Er komen Farizeeën naar Jezus. Er wordt hem een vraag voorgelegd. Dat is allemaal heel joods, dat past in de traditie om door vragen te stellen en te discussiëren dieper in de waarheid te komen. Vooralsnog is het niet meer dan een interessant thema dat hier wordt aangesneden: Mag een man zijn vrouw verstoten?

Maar dan wreekt zich toch dat het zo gesteld, een thema is, een theoretische kwestie. Het is een vraag die min of meer uit de lucht komt vallen. En dan dreigt het antwoord ook in de lucht komen te hangen, als het niet betrokken is op een concrete situatie, of als je zelf daarin buiten schot blijft.

De eerste reactie van Jezus is: hoe luidt het voorschrift van Mozes? Wat zegt de Thora?

Natuurlijk weten die schriftgeleerden dat. In de wet staat het voorschrift van de scheidingsbrief. Want de wet is ook heel menselijk en verstandig en realistisch. Er zijn nu eenmaal situaties dat mensen kunnen scheiden. Maar mag het ook altijd?

Het vervolg is tekenend.

Jezus zegt: dat voorschrift is er omdat u zo harteloos en koppig bent. Met andere woorden: zulke regels zijn er om tegemoet te komen aan de zwakheid en de onvolkomenheid van mensen; ze zijn er, niet om iets verkeerds goed te praten, maar om erger kwaad te voorkomen.

Je kunt die regel over de scheidingsbrief zien als een manier om de willekeur van de mannelijke macht in te perken en de vrouw als zwakkere partij, in die samenleving, enige bescherming te bieden. Door de scheidingsbrief behoudt de verstoten vrouw iets van legitimiteit; kan ze een nieuw bestaan opbouwen, hoe moeilijk dat ook geweest mag zijn. De scheidingsbrief voorkomt dat ze voorgoed een uitgestotene is.

Wetten zijn er om mensen te beschermen. Dat is de humane achtergrond van de regel van de scheidingsbrief in die tijd. Een wet is een noodmaatregel. Omdat mensen zwak zijn, omdat een samenleving niet vanzelf ideaal is, zijn er wetten.

Dat is de achtergrond, maar Jezus gaat verder en wijst erop dat vanaf de schepping God mensen mannelijk en vrouwelijk heeft gemaakt, verschillend dus, en dat het in Gods bedoeling ligt dat die verschillen elkaar aanvullen en verrijken. Mensen zijn geen individuen, losse eilandjes. Een mens is vanuit de schepping erop aangelegd om zijn of haar mens-zijn te ontwikkelen in verbinding en relatie met andere mensen, mannen en vrouwen.

Die twee zullen één worden.

Wij zijn geschapen om in relatie te leven. Niet per se als man en vrouw. Dat zou weer een versmalling zijn als je deze tekst opnieuw eruit licht en isoleert. Ook in andere relaties kan de goddelijke bedoeling tot haar recht komen, dat mensen elkaar wederzijds aanvullen, verrijken, hun menselijkheid en verantwoordelijkheid voor elkaar en anderen vormgeven.

Het is vanaf de schepping zo dat mensen verschillend zijn, in allerlei opzichten.

Dat is de uitdaging die God aan ons stelt. In al die verschillende facetten, in die veelkleurige verscheidenheid, schept God zelf vreugde. Zo is het bedoeld. Door die verschillen te aanvaarden, te verwelkomen, door elkaar wederzijds te verrijken, worden wij mens naar zijn beeld en opdracht.

Hij zelf is immers de God, die zich op leven en dood verbonden heeft, met mensen, met zijn schepping, met alles wat leeft in alle veelkleurigheid en verscheidenheid. De God die wij aanbidden is de God van het verbond.

Daarom is de diepste bron van wat mensen bindt, dat wij met God verbonden zijn.

Ieder mens die je ontmoet, is op zijn of haar wijze ook een kind van God. Een medemens, een reisgenoot.

Want, wat God heeft verbonden, mag een mens niet scheiden.

AMEN