Bommel op de mestvaalt
De Nederlandse schrijver en striptekenaar Marten Toonder (1912-2005) werd bekend met zijn tekststrip over heer Bommel en Tom Poes, die van 1941 tot 1986 verscheen in diverse dagbladen in binnen- en buitenland, en waarvan talloze boekuitgaven het daglicht zagen. Toonder verwijst in deze verhalen regelmatig naar de bijbel en het christendom, zoals ‘oplettende lezertjes’ kunnen constateren. Zo treedt er in meerdere verhalen een in het zwart geklede boeteprediker op, de Zwarte Zwadderneel, wiens spraak doorspekt is met ‘tale Kanaäns’, en draait het verhaal ‘De Grote Onthaler’ (1977) om een despotische figuur, over wie door zijn dienaars gesproken wordt in termen van – vaak verbasterde – bijbelteksten over de almacht en alwetendheid van God. In dit artikel wil ik laten zien dat het Bommelverhaal ‘De zelfkant’ (1983-’84)2 kan worden gelezen als een bewerking van het bijbelse verhaal van Job. Het gaat hier dus niet zozeer om citaten, maar om een verwijzing op het niveau van de verhaalstructuur.
