Ouderlingenblad de geschiedenis en… door!
In ons jubileumjaar hebben alle redactieleden een terugblik geschreven – voor zover hun ogen reikten – op de geschiedenis van Ouderlingenblad. En de eerste zal de laatste zijn… de hoofdredacteur schreef in september en sluit de reeks nu af… en door!
In het afgelopen jaar hebben redactieleden teruggekeken in de archieven van Ouderlingenblad. Dat is voor ons geen natuurlijke houding. We kijken als redactie juist vooruit, we proberen in te spelen op ontwikkelingen in kerk en samenleving, we plannen lang van tevoren themanummers en zoeken tijdig naar goede auteurs.
Toch was het boeiend om in de geschiedenis van ons blad te duiken. Je komt namen tegen van redactieleden die veel betekend hebben voor Ouderlingenblad. Je ziet dat er belangrijke ontwikkelingen zijn geweest in de afgelopen 100 jaar. Belangrijke woorden daarbij zijn ‘democratisering’ en ‘mondigheid’.
Het huisbezoek van de gemiddelde ouderling ziet er anno 2023 wezenlijk anders uit dan in 1922. Tegelijk is er ook continuïteit. Toerusting van de ouderling, de diaken of allerlei andere werkers in de kerk, blijft nodig en belangrijk. Tijdens mijn bezoeken aan kerkenraden vraag ik meestal of er in de gemeente aandacht is voor het gesprek over eigen bronnen en of er gereflecteerd wordt op pastorale ontmoetingen. Mooier gezegd: is er iets als intervisie?
Bovenstaande aandachtspunten kwamen ook terug in de bijdragen van onze redactieleden. Twee wil ik er uitlichten. Henk de Roest wees ons op de tekst op de voorzijde van de vroege edities van Ouderlingenblad: ‘Hebt dan acht op u zelven’. (OB 1144) Deze woorden uit Handelingen 20 gaan vooraf aan de opdracht toe te zien op ‘de gehele kudde’. Het is belangrijk dat je – als werker in de kerk – toekomt aan je eigen spiritualiteit.
In de toekomst willen we daar als Ouderlingenblad ook aandacht aan blijven schenken. Bij alles wat we doen in ons werk in de kerk, is het goed onszelf steeds de vraag te stellen ‘waarom’ we het doen. Wat zijn onze drijfveren? Waardoor laten we ons inspireren? Dan raak je aan de bronnen waaruit je handelt als diaken, ouderling, voorganger, gemeentelid.
Erica Hoebe (OB 1142) stond stil bij de begrippen ‘toekomstverwachting en hoop’. Het woord toekomst staat ook in onze tijd hoog op de agenda van de kerk. We spreken over ‘toekomstgericht gemeente-zijn.’ Ook hierbij gaat het om meer dan een goede organisatie of gezonde financiële basis.
Erica verwijst naar voormalig hoofdredacteur Gerben Heitink, die op zijn beurt theoloog Berkhof citeert. Het was een feestje om deze woorden van Berkhof – die ik me herinner uit mijn studententijd – opnieuw te lezen: ‘Zijn opwekking maakt ons opgewekt, zijn opstanding opstandig.’ Berkhof heeft mij geleerd om in theologie en geloof altijd met twee woorden te spreken. Jezelf door de rijkdom van het Evangelie steeds weer te laten corrigeren voor eenzijdigheden. Zo blijft geloof dynamisch en in beweging.
Het was boeiend om in dit jubileumjaar te grasduinen in het rijke verleden van Ouderlingenblad. Het smaakt naar meer. Maar… we gaan ook weer door. Met woorden van Nelleke Plomp: we luisteren naar gemeenteleden en we zoeken naar aansluiting bij de tijdgeest, of zo nodig zijn we een tegenover van de tijdgeest (OB 1147). Woorden die me het interview met Gerben Heitink in ons jubileumnummer (OB 1139) te binnen brengen: Voor het midden uit. Niet met als doel te polariseren. Integendeel. Ik citeer Heitink: ‘We kozen voor de dialogische vorm en maakten geen expliciete keuzen. We reikten handvatten aan om het bespreekbaar te maken en mensen te helpen zelf een goede keuze te maken.’
Met die instelling gaan we vrolijk verder. En… door!
Wilbert van Iperen is classispredikant van de Classis Veluwe. Hij is lid van de redactie van Ouderlingenblad.