Paulien Vervoorn #9: Introduceer jezelf

Ik sprak een keer in een PKN-gemeente tijdens een ‘jong-en-oud-dienst’. Ik vond dat ik gekomen was om te preken. Niet om het over mezelf te hebben. Na afloop dronk ik koffie met een groepje tachtigers. ‘Bent u dominee?’ Nee. ‘Hebt u wel theologie gestudeerd?’ Ja. ‘Bent u beroepbaar?’ Nee. ‘Hebt u een preekconsent binnen de PKN?’ Nee. ‘Bent u wel lid van de PKN?’ Nee. ‘Bent u misschien evangelisch?’ Ja. ‘Ah, ik dacht het al. Ik moest er de hele tijd aan denken tijdens de dienst. U droeg al geen toga. En u doet het net een beetje anders. Niet dat het erg is, hoor …’ We lachten er samen om. Ik leerde er ook wat van.

Dat ik ervoor had gezorgd dat ze tijdens mijn preek onnodig zaten te bedenken waarom ik die ochtend sprak. Op het moment dat mijn hoorders daarover nadenken, is hun aandacht niet bij de preek. Daarom ben ik er een voorstander van dat je deze vragen wegneemt. Jouw publiek wil graag weten waarom uitgerekend jij op het podium staat. ­

­ In de vorige blogs heb je gelezen over verschillende onderdelen van je preekontwerp aan de hand van de mindmap. Aan het begin van je preek maak je als het ware kennis in de voortuin en ligt de nadruk op contact en herkenning. De ene keer zul je eerst jezelf voorstellen, terwijl je er een andere keer voor kiest om meteen de interesse te wekken voor je preek. Het kan allebei. Je keuze hangt af van je preekonderwerp, je introductie, de liturgie, de setting en je eigen voorkeur.

Als iedereen je kent, kun je het voorstellen overslaan. Natuurlijk kunnen er altijd gasten zijn die jou niet kennen. Je kunt dan aan degene die de mededelingen doet vragen of hij vertelt wie je bent. Bespreek dan goed wat die ander zal zeggen of lever zelf van tevoren de juiste informatie. Het is namelijk best gênant als de informatie niet klopt.

Een aantal tips om jezelf voor te stellen:

Vertel wat jouw ervaring is in relatie tot het onderwerp en geef feitelijke informatie van prestaties

Met een IKEA-start heb je gewerkt aan de verbinding. Je hebt iets van jezelf laten zien, waardoor mensen je eerder likeable vinden. Je mag er nu een vleugje credibility instoppen. Noem bijvoorbeeld dat je een boek over het onderwerp schreef waarover je spreekt. Of vertel waar je werkt. Of vertel hoeveel jaar je je al bezig hebt gehouden met dit onderwerp. Of vertel waarom jij gevraagd bent om over dit onderwerp te spreken.

Vertel wat relevant is voor het publiek dat voor je zit

Vertel niet meer en niet minder dan wat relevant is voor je publiek. Bedenk daarbij dat bepaalde informatie het ene moment totaal irrelevant is, terwijl een andere keer dezelfde informatie bijna onmisbaar is.

Vraag je af of het gepast is om je successen te benoemen

Het is prettig voor het publiek als ze weten dat je een expert bent. Het schept een verwachting. Aan de andere kant kan het ook afstoten. Alsof je het nodig hebt om jezelf te bewijzen.

In sommige kerken is het niet gewenst dat je naar een boek of organisatie verwijst. Je bent immers niet uitgenodigd om reclame te maken voor een boek, maar om het Woord van God te brengen. Toch is het soms ook valse bescheidenheid om niet te verwijzen naar je organisatie, stichting of boek. Stel je voor dat iemand extra informatie zoekt en jij geeft níet die extra informatie? Dat is toch ook een gemiste kans?

Tip voor vrouwen: Lees de blog Hoe je als vrouw balanceert tussen credibility en likeability.

Bovenstaande is een bewerking van hoofdstuk 11.6 van Geloofwaardig spreken.

Geloofwaardig spreken

Geloofwaardig spreken van Paulien Vervoorn, voor iedereen die steengoed wil preken. Aan de hand van dit boek leer je om een preek te maken die staat als een huis. De IKEA-structuur geeft houvast: je ontwerpt een inspirerend intro en een krachtige kern, je geeft erkenning bij bezwaren en je hebt een activerende afsluiting. Je leest wat je al goed doet én je wordt uitgedaagd te spreken op een manier die bij jou én bij deze tijd past. In deze herziene editie tref je in ieder hoofdstuk een paar uitspraken van sprekers aan en daarnaast veel nieuwe voorbeelden, voortschrijdende inzichten en nieuwe tips. Paulien Vervoorn is spreker, auteur en trainer. Ze is de auteur van Hartelijk getalenteerd, PUUR!Wandelen & genieten met God, Dagelijks Vers, Veertigvragentijd en Donkeredagenvragen (samen met Willem Ouweneel) en Feedback in de kerk.